Frankolin czarnogardły

Frankolin czarnogardły
	Peliperdix lathami
	(Hartlaub, 1854)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	grzebiące
Rodzina	kurowate
Podrodzina	bażanty
Plemię	Gallini
Rodzaj	Peliperdix; Bonaparte, 1856
Gatunek	frankolin czarnogardły
Synonimy
	Francolinus lathami Hartlaub, 1854;
	Francolinus lathami Hartlaub, 1854;
Podgatunki
	P. l. lathami (Hartlaub, 1854); P. l. schubotzi (Reichenow, 1912);
	P. l. lathami (Hartlaub, 1854); P. l. schubotzi (Reichenow, 1912);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Frankolin czarnogardły^[4] (Peliperdix lathami) − gatunek średniej wielkości afrykańskiego ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae). Osiadły. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1854 roku niemiecki ornitolog Gustav Hartlaub. Autor nadał mu nazwę Francolinus lathami na cześć Johna Lathama, który wcześniej opisał ten gatunek pod zwyczajową angielską nazwą Leona Partridge. Holotyp pochodził z kolekcji H. Brogdena, a jako miejsce jego odłowu wskazano Sierra Leone^[5]^[6]^[7]. Obecnie gatunek umieszczany jest w rodzaju Peliperdix, którego jest jedynym przedstawicielem^[4]^[8].

Wyróżniono dwa podgatunki P. lathami^[8]^[9]:

P. lathami lathami (Hartlaub, 1854) – Sierra Leone do zachodniej Demokratycznej Republiki Konga i północno-zachodniej Angoli (prowincja Kabinda).
P. lathami schubotzi (Reichenow, 1912) – zachodnia Demokratyczna Republika Konga do południowo-zachodniego Sudanu Południowego, zachodniej Ugandy i skrajnie północno-zachodniej Tanzanii.

Morfologia

Wygląd zewnętrzny: Pokrojem ciała przypomina kuropatwę. Samiec ciemno ubarwiony, czarne gardło ostro kontrastuje z biało nakrapianym spodem. Samica bardziej brunatna.

Rozmiary: długość ciała: ok. 23–26 cm^[9].

Masa ciała: ok. 270 g

Występowanie

Środowisko

Nizinne lasy równikowe oraz lasy galeriowe i zarośla nadbrzeżne.

Zasięg występowania

Zachodnia i środkowa Afryka, od Sierra Leone na północnym zachodzie po Ugandę na wschodzie i środkową część Demokratycznej Republiki Konga na południu.

Pożywienie

90% pokarmu stanowią bezkręgowce, takie jak termity, mrówkowate, chrząszcze i ślimaki. Dietę uzupełnia owocami, nasionami i zielonymi częściami roślin.

Rozród

Gatunek najprawdopodobniej monogamiczny.

Okres lęgowy: Zależy od regionu: składanie jaj ma miejsce w grudniu i lutym w zachodnim Kamerunie, w grudniu w południowym Kamerunie, od grudnia do kwietnia w Demokratycznej Republice Konga, od stycznia do marca oraz od sierpnia do listopada w Ugandzie^[9].

Gniazdo: Jaja znosi na suchych liściach, zwykle wśród korzeni drzewa.

Jaja: Znosi 2 lub 3 jaja, najczęściej 2^[9].

Status zagrożenia

Status według kryteriów Czerwonej księgi gatunków zagrożonych IUCN: gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana; ptak ten opisywany jest jako szeroko rozprzestrzeniony, ale zazwyczaj rzadki. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy ze względu na utratę siedlisk leśnych i nadmierne polowania^[3].

Przypisy

↑ Peliperdix lathami, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Francolinus lathami, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-10-25] (ang.).
↑ ^a ^b Peliperdix lathami, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Gallini Brehm,CL, 1831 (wersja 2023-03-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-24].
↑ D. Lepage: Forest Francolin Peliperdix lathami. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-04-24]. (ang.).
↑ G.G. Hartlaub G.G., Versuch einer synoptischen Ornithologie Westafrica's, „Journal für Ornithologie”, 2 (9), 1854, s. 210 (niem.).
↑ J.J. Latham J.J., A general history of birds, t. 8, 1823, s. 273–274 (ang.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-04-24]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d McGowan, P.J.K. & G.M. Kirwan: Latham's Francolin (Peliperdix lathami), version 1.0. [w:] Birds of the World (red.: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-04-24]. (ang.).

Bibliografia

P.J.K. McGowan: Family Phasianidae (Pheasants and Partridges). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 2: New World Vultures to Guineafowl. Barcelona: Lynx Edicions, 1994, s. 491. ISBN 84-87334-15-6. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Peliperdix lathami, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[itis2-2] Francolinus lathami, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2013-10-25] (ang.).

[iucn-3] Peliperdix lathami, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Gallini Brehm,CL, 1831 (wersja 2023-03-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-24].

[avibase-5] D. Lepage: Forest Francolin Peliperdix lathami. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-04-24]. (ang.).

[oryg-6] G.G. Hartlaub G.G., Versuch einer synoptischen Ornithologie Westafrica's, „Journal für Ornithologie”, 2 (9), 1854, s. 210 (niem.).

[latham-7] J.J. Latham J.J., A general history of birds, t. 8, 1823, s. 273–274 (ang.).

[ioc-8] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-04-24]. (ang.).

[botw-9] McGowan, P.J.K. & G.M. Kirwan: Latham's Francolin (Peliperdix lathami), version 1.0. [w:] Birds of the World (red.: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-04-24]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]