Funt nowozelandzki

Funt nowozelandzki

Symbol	£ – funt s – szyling d – pens
Państwo	Nowa Zelandia
Podział	£1 = 20s = 240d (1s = 12d)
Banknoty	10s, £1, £5, £10, £50
Monety	1⁄2d, 1d, 3d, 6d, 1s, 2s, 2 1⁄2s

Funt nowozelandzki (ang. New Zeland pound, £) – waluta Nowej Zelandii w latach 1840–1967. W 1967 roku został zastąpiony przez dolara nowozelandzkiego. Jeden funt nowozelandzki dzielił się na 20 szylingów, a jeden szyling na 12 pensów. Na awersach monet znajdował się wizerunek monarchy Nowej Zelandii.

Historia

Początkowo w Nowej Zelandii krążyły monety brytyjskie i australijskie. W 1933 roku wyemitowane zostały monety o nominałach trzech i sześciu pensów oraz jednego, dwóch oraz dwóch i pół szylinga. W 1940 roku wyemitowano monety o nominałach pół oraz jednego pensa. Wszystkie te monety były takiej samej wielkości i wagi jak ich odpowiednik w Australii i Wielkiej Brytanii (w Australii nie wyemitowano monety o nominale dwóch i pół szylinga). Na rewersie monety pół pensa znajdował się maoryski naszyjnik z ozdobnymi wzorami, na rewersie monety o nominale jednego pensa znajdował się kędziornik, na monecie o nominale trzech pensów znajdowały się dwie skrzyżowane bronie maoryskie, na sześciopensówce był kurobród różnodzioby, na monecie o nominale jednego szylinga był wojownik maoryski niosący taiaha, na monecie o nominale dwóch szylingów był ptak kiwi, zaś na monecie o nominale dwóch i pół szylingów znajdował się herb Nowej Zelandii. W 1935, 1949 i 1953 roku wybite zostały monety pamiątkowe. Do 1934 roku banknoty funta nowozelandzkiego emitowane były przez prywatne banki (pierwszy raz banknot został wyemitowany w marcu 1840 roku przez Union Bank of Australia). W latach 1852–1856 jedynym emitentem emitującym banknoty funta nowozelandzkiego był Colonial Bank of Issue. W 1934 roku Bank Rezerwy Nowej Zelandii został jedynym emitentem banknotów; później bank wprowadził do obiegu banknoty o nominałach dziesięciu szylingów oraz jednego, pięciu oraz pięćdziesięciu funtów nowozelandzkich. W 1940 roku dodano banknot o nominale 10 funtów nowozelandzkich. W latach 30 XX wieku funt nowozelandzki borykał się z dużymi problemami, czego skutkiem była jego dewaluacja. W 1948 roku doszło do rewaluacji funta nowozelandzkiego względem funta szterlinga. W latach 50. XX wieku powrócił temat zastąpienia funta nowozelandzkiego nową walutą opartą na systemie dziesiętnym. Wśród propozycji nazwy nowej waluty znajdowały się między innymi zeal i kiwi. Ostatecznie funt nowozelandzki został zastąpiony przez dolara nowozelandzkiego w 1967 roku (starego jednego funta nowozelandzkiego można było wymienić na dwa nowe dolary nowozelandzkie).

Bibliografia

• Chester L. Krause i Clifford Mishler: Standard Catalog of World Coins. Brak numerów stron w książce
• Albert Pick: Standard Catalog of World Paper Money. Brak numerów stron w książce
• G.R. Hawke: The Making of New Zeland: The Economic History. Brak numerów stron w książce
• Anthony W. Grant: Premier: The New Zeland Coin and Banknote Catalogue. Brak numerów stron w książce