GFAP
Kwaśne białko włókienkowe (GFAP z ang. Glial fibrillary acidic protein) – białko filamentów pośrednich, występujące w komórkach glejowych, m.in. w astrocytach, ale również w innych typach komórek, takich jak komórki Leydiga jądra i komórki gwiaździste wątroby. Opisane zostało w 1971 roku. Należące do typu III białek filamentów pośrednich, u ludzi kodowane jest przez gen GFAP, który znajduje się na chromosomie 17, w locus 17q21. Budową przypomina białka wimentynę, desminę i peryferynę, biorące udział w budowie cytoszkieletu komórki. GFAP i produkty jego rozpadu są użytecznym markerem komórkowym, przede wszystkim w rozpoznawaniu udarów i traumatycznych uszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego[1].
Mutacje w genie białka GFAP są odpowiedzialne za wystąpienie objawów rzadkiej choroby należącej do leukodystrofii – choroby Alexandra[2].
Opisano zależność między stężeniem białka GFAP w płynie mózgowo-rdzeniowym u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym a stopniem ich niepełnosprawności w skali EDSS (ang. Expanded Disability Status Scale)[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zhihui Yang, Kevin K.W. Wang, Glial Fibrillary acidic protein: From intermediate filament assembly and gliosis to neurobiomarker, „Trends in Neurosciences”, 38 (6), 2015, s. 364–374, DOI: 10.1016/j.tins.2015.04.003, ISSN 0166-2236, PMID: 25975510, PMCID: PMC4559283 [dostęp 2021-01-08] (ang.).
- ↑ Genetics Home Reference: Alexander disease. Genetics Home Reference. [dostęp 2018-03-23]. (ang.).
- ↑ Anna Jurewicz, Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego w stwardnieniu rozsianym, „Polski Przegląd Neurologiczny”, 1 (3), 2005, s. 114-117 [dostęp 2021-01-08].