Geissorhiza
Wygląd
Geissorhiza imbricata | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj |
Geissorhiza |
Nazwa systematyczna | |
Geissorhiza Ker-Gawler Bot. Mag. ad t. 672. 1 Aug 1803[3] | |
Typ nomenklatoryczny | |
G. obtusata Ker-Gawler[3] |
Geissorhiza – rodzaj roślin należący do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Obejmuje 97[4]–103[5] gatunki. Rośliny te pochodzą z Afryki Południowej, gdzie rosną głównie w dawnej Prowincji Przylądkowej[5], ograniczone niemal wyłącznie do obszarów rozciągających się wzdłuż wybrzeży[6]. Zasiedlają siedliska zasilane wodami opadowymi w okresie zimowym[6]. Niektóre gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne[5].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Geofity z asymetrycznymi bulwocebulami okrytymi drewniejącą okrywą. Rośliny niewielkich rozmiarów[6].
- Liście
- Dwurzędowe, równowąskie, u części przedstawicieli żeberkowane lub rowkowane, czasem ze zgrubiałą wiązką centralną i skrajem liścia lub ze skrzydlasto wydłużoną wiązką centralną[6].
- Kwiaty
- Od podobnych rodzajów wyróżniają je nierównej długości pręciki i długa (wystająca z rurki korony) szyjka słupka na końcu z trzema krótkimi, odgiętymi ramionami. Okwiat promienisty, ale u części przedstawicieli słabo grzbiecisty[6].
- Owoce
- Trójkomorowe torebki[6].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Rodzaj z plemienia Croceae, z podrodziny Crocoideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)[7].
- Wykaz gatunków[4]
- Geissorhiza alticola Goldblatt
- Geissorhiza altimontana Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza arenicola Goldblatt
- Geissorhiza aspera Goldblatt
- Geissorhiza barkerae Goldblatt
- Geissorhiza bolusii Baker
- Geissorhiza bonae-spei Goldblatt
- Geissorhiza bracteata Klatt
- Geissorhiza brehmii Eckl. ex Klatt
- Geissorhiza brevituba (G.J.Lewis) Goldblatt
- Geissorhiza bryicola Goldblatt
- Geissorhiza burchellii R.C.Foster
- Geissorhiza callista Goldblatt
- Geissorhiza cantharophila Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza cataractarum Goldblatt
- Geissorhiza cedarmontana Goldblatt
- Geissorhiza ciliatula Goldblatt
- Geissorhiza confusa Goldblatt
- Geissorhiza corrugata Klatt
- Geissorhiza darlingensis Goldblatt
- Geissorhiza delicatula Goldblatt
- Geissorhiza demissa Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza divaricata Goldblatt
- Geissorhiza elsiae Goldblatt
- Geissorhiza erubescens Goldblatt
- Geissorhiza esterhuyseniae Goldblatt
- Geissorhiza eurystigma L.Bolus
- Geissorhiza exilis Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza exscapa (Thunb.) Goldblatt
- Geissorhiza foliosa Klatt
- Geissorhiza fourcadei (L.Bolus) G.J.Lewis
- Geissorhiza furva Ker Gawl. ex Baker
- Geissorhiza geminata E.Mey. ex Baker
- Geissorhiza grandiflora Goldblatt
- Geissorhiza helmei Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza hesperanthoide s Schltr.
- Geissorhiza hispidula (R.C.Foster) Goldblatt
- Geissorhiza humilis (Thunb.) Ker Gawl.
- Geissorhiza imbricata (D.Delaroche) Ker Gawl.
- Geissorhiza inaequalis L.Bolus
- Geissorhiza inconspicua Baker
- Geissorhiza inflexa (D.Delaroche) Ker Gawl.
- Geissorhiza intermedia Goldblatt
- Geissorhiza juncea (Link) A.Dietr.
- Geissorhiza kamiesmontana Goldblatt
- Geissorhiza karooica Goldblatt
- Geissorhiza lapidosa Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza leipoldtii R.C.Foster
- Geissorhiza lithicola Goldblatt
- Geissorhiza longifolia (G.J.Lewis) Goldblatt
- Geissorhiza louisabolusiae R.C.Foster
- Geissorhiza malmesburiensi s R.C.Foster
- Geissorhiza mathewsii L.Bolus
- Geissorhiza minuta Goldblatt
- Geissorhiza monanthos Eckl.
- Geissorhiza monticola Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza namaquensis W.F.Barker
- Geissorhiza nana Klatt
- Geissorhiza nigromontana Goldblatt
- Geissorhiza nubigena Goldblatt
- Geissorhiza ornithogaloide s Klatt
- Geissorhiza outeniquensis Goldblatt
- Geissorhiza ovalifolia R.C.Foster
- Geissorhiza ovata (Burm.f.) Asch. & Graebn.
- Geissorhiza pappei Baker
- Geissorhiza parva Baker
- Geissorhiza platystigma Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza pseudinaequali s Goldblatt
- Geissorhiza purpurascens Goldblatt
- Geissorhiza purpureolutea Baker
- Geissorhiza pusilla (Andrews) Klatt
- Geissorhiza radians (Thunb.) Goldblatt
- Geissorhiza ramosa Ker Gawl. ex Klatt
- Geissorhiza reclinata Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza rosea (Klatt) R.C.Foster
- Geissorhiza roseoalba (G.J.Lewis) Goldblatt
- Geissorhiza rupicola Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza saxicola Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza schinzii (Baker) Goldblatt
- Geissorhiza scillaris A.Dietr.
- Geissorhiza scopulosa Goldblatt
- Geissorhiza setacea (Thunb.) Ker Gawl.
- Geissorhiza silenoides Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza similis Goldblatt
- Geissorhiza spiralis (Burch.) de Vos ex Goldblatt
- Geissorhiza splendidissima Diels
- Geissorhiza stenosiphon Goldblatt
- Geissorhiza subrigida L.Bolus
- Geissorhiza sufflava Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza sulphurascens Schltr. ex R.C.Foster
- Geissorhiza tabularis Goldblatt
- Geissorhiza tenella Goldblatt
- Geissorhiza tricolor Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza tulbaghensis F.Bolus
- Geissorhiza uliginosa Goldblatt & J.C.Manning
- Geissorhiza umbrosa G.J.Lewis
- Geissorhiza unifolia Goldblatt
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-03-03] (ang.).
- ↑ a b Geissorhiza. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
- ↑ a b Geissorhiza. The Plant List. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
- ↑ a b c David J. Mabberley , Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 189, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ a b c d e f Peter Goldblatt. Systematics of the Southern African Genus Geissorhiza (Iridacea-Ixioideae). „Annals of the Missouri Botanical Garden”. 72, 2, s. 277, 1985.
- ↑ Genus: Geissorhiza Ker Gawl.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-03-03].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):