Grupa Armii A
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1939 |
Rozformowanie |
1945 |
Dowódcy | |
Pierwszy |
gen. Gerd von Rundstedt |
Ostatni |
gen. Ferdinand Schörner |
Działania zbrojne | |
II wojna światowa agresja na Francję atak na Związek Radziecki | |
Organizacja | |
Rodzaj sił zbrojnych |
wojska lądowe |
Grupa Armii A – niemiecka grupa armii, uczestniczyła w agresji na Francję i ataku na Związek Radziecki.
Formowanie i działania
[edytuj | edytuj kod]Utworzona w październiku 1939 rok z Grupy Armii Południe[1] w górach Eifel. W maju 1940 roku brała udział w agresji na Francję, odgrywając główną rolę w jej podboju[2]. Atakowała przez Ardeny, dotarła do kanału La Manche, odcinając w kotle pod Dunkierką wojska francuskie i brytyjskie. W drugiej fazie walk francusko-niemieckich zreorganizowana i użyta nad Sommą. Po kampanii francuskiej przemianowana na Naczelne Dowództwo Zachód. Po ataku na ZSRR w 1941 roku oficjalnie nazwana Grupą Armii Południe.
Ponownie utworzona w kwietniu 1942 jako Sztab Anton, od maja 1942 roku jako Dowództwo Wybrzeża Azów. Od lipca 1942 przejęła południowy odcinek Grupy Armii Południe z powodu planowanej letniej ofensywy w kierunku Kaukazu i Stalingradu. Pod koniec marca 1944 roku przemianowana w Grupę Armii Południowa Ukraina.
Ponownie utworzona we wrześniu 1944 roku w południowej Polsce z jednostek Grupy Armii Północna Ukraina. 25 stycznia 1945 roku przemianowana na Grupę Armii Środek[1].
Dowództwo grupy armii
[edytuj | edytuj kod]Dowódcy grupy armii:
- Gerd von Rundstedt (26 października 1939 – 22 czerwca 1941)
- Wilhelm List (10 lipca 1942 – 9 września 1942)
- Adolf Hitler (10 września 1942 – 22 listopada 1942)
- Ewald von Kleist (23 listopada 1942 – czerwiec 1943)
- Hubert Lanz (czerwiec – lipiec 1943)
- Ewald von Kleist (lipiec 1943 – 30 marca 1944)
- Ferdinand Schörner (marzec – wrzesień 1944)
- Josef Harpe (17 września 1944 – 17 stycznia 1945)
- Ferdinand Schörner (17 stycznia 1945 – 25 stycznia 1945)
Struktura organizacyjna
[edytuj | edytuj kod]Skład | |||
---|---|---|---|
XI 1939 | VI 1940 | VIII 1942 | X 1944 |
2 Armia | 1 Armia Pancerna | 4 Armia Pancerna | |
12 Armia | 11 Armia | 17 Armia | |
16 Armia | |||
Grupa Panc. Guderian | Grupa Armijna Ruoff | Grupa Armijna Heinrici |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 165.
- ↑ Mitcham 2010 ↓, s. 198.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska pancerne. Warszawa: 2010. ISBN 978-83-11-11725-9.
- Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Historia w języku rosyjskim. genstab.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-27)].
- Lexikon-Wermacht.de
- Feldgrau.com