Józef Bachórz
Data i miejsce urodzenia |
20 września 1934 |
---|---|
Data śmierci |
20 września 2024 |
profesor nauk humanistycznych | |
Specjalność: historia literatury polskiej XIX w. | |
Alma Mater | |
Habilitacja |
1980 |
Profesura |
26 października 1990 |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
Józef Bachórz (ur. 20 września 1934 w Lipiu[1], zm. 20 września 2024[2]) – polski filolog specjalizujący się w historii literatury polskiej XIX wieku, edytor[1], profesor nauk humanistycznych.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Alojzego i Marii. Od 1940 do 1947 uczęszczał do szkoły podstawowej w Lipiu, a w latach 1947–1951 do liceów ogólnokształcących nr 2 oraz nr 1 w Rzeszowie (w 1951 ukończył LO nr 1, był też zatrudniony w Strzyżowie jako higienista na kolonii). W czerwcu 1949 został członkiem Związku Młodzieży Polskiej, a w październiku 1953 Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Należał także do Zrzeszenia Studentów Polskich, a w 1954 został cenzorem w Wojewódzkim Urzędzie Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Łodzi. Był przewodniczącym Zarządu Wydziałowego ZMP na Uniwersytecie Łódzkim, na którym w 1955 został absolwentem filologii polskiej. We wrześniu 1955 podjął pracę w Liceum Pedagogicznym w Starym Targu (był tam II sekretarzem POP PZPR), a po jego likwidacji został w sierpniu 1957 przeniesiony do LP w Kwidzynie[3] (był członkiem tamtejszego Komitetu Powiatowego PZPR i przewodniczył jego Komisji Ideologicznej), gdzie pracował do 1966. Od kwietnia 1962 do stycznia 1967 zasiadał w Komitecie Wojewódzkim PZPR w Gdańsku. Pełnił też funkcję jego lektora oraz zastępcy przewodniczącego Komisji Wewnątrzpartyjnej. W 1969 uzyskał tytuł doktora[4].
W latach 1966–1969 pracował w studium nauczycielskim w Gdańsku Oliwie, a następnie (do 1970, jako adiunkt) w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku. Po jej połączeniu z Wyższą Szkołą Ekonomiczną w Sopocie pracował (do 1973) w Studium przy Uniwersytecie Gdańskim. Od marca 1971 do grudnia 1972 był sekretarzem ds. propagandy i szkolenia w Komitecie Uczelnianym PZPR na UG. W latach 1973–1979 był zastępcą dyrektora Instytutu Filologii Polskiej UG. Od 1974 pracował w Zakładzie Historii Literatury Polskiej XIX wieku na Wydziale Filologiczno-Historycznym UG. Był zastępcą dyrektora Instytutu Filologii Polskiej na WFH UG. Pełnił funkcję I sekretarza POP PZPR przy Wydziale Humanistycznym UG. Wykładał także na Wieczorowym Uniwersytecie Marksizmu-Leninizmu. Od czerwca 1978 do października 1981 ponownie był sekretarzem KU PZPR na UG. W lipcu 1981 był delegatem na nadzwyczajny zjazd partii. W tym samym roku zasiadał w Komisji Naukowej o Literaturze Polskiej Akademii Nauk.
W 1980 uzyskał stopień doktora habilitowanego, a w 1981 docenta. Od 1981 do 1982 pełnił funkcję prorektora UG[1] do spraw dydaktycznych. W latach 1987–1993 pełnił funkcję kierownika Zakładu Historii Literatury Polskiej na tej uczelni. 26 października 1990 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych. W tym samym roku został członkiem Rady Naukowej Instytutu Badań Literackich PAN. Od 1992 do 1997 zasiadał w Komitecie Nagród Naukowych Premiera RP.
W 2000 przeszedł na emeryturę. Był promotorem ponad 230 prac magisterskich i 10 doktorskich, autorem ponad 200 publikacji, a także redaktorem i współautorem Słownika literatury polskiej XIX wieku. Był członkiem Komitetu Nauk o Literaturze Wydziału Nauk Humanistycznych Polskiej Akademii Nauk i Rady Naukowej Instytutu Badań Literackich PAN oraz członkiem honorowym Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza.
Ożenił się z Mironą Teresą z Rozpędowskich (1939–2024). Ich córką jest Joanna po mężu Wiklirska. Zmarł pięć tygodni po swojej żonie[5], w dniu 90. urodzin. Pochowany 25 września 2024 na cmentarzu komunalnym w Sopocie[2] (sektor N4-24-4)[6].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (5 lipca 2004)[7]
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Medal Księcia Mściwoja II (2002)[8]
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Nagroda Naukowa Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza w kategorii nauk humanistycznych i społecznych (2003)
- Nagroda Artystyczna Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki (2005)
- „Sopocka Muza”
- Nagroda Ministra Edukacji Narodowej
- Nagroda Rektora Uniwersytetu Gdańskiego
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Tomkowski 2002 ↓, s. 12.
- ↑ a b Zmarł profesor dr hab. Józef Bachórz, od lat związany z Uniwersytetem Gdańskim [online], Radio Gdańsk, 21 września 2024 [dostęp 2024-10-11] .
- ↑ Józef Bachórz , Pani Smodlibowska. O legendzie, co zatoczyła krąg szeroki [online], muzeum.kwidzyn.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-01-23] .
- ↑ Zmarł Profesor Józef Bachórz [online], biuletynpolonistyczny.pl, 22 września 2024 [dostęp 2024-10-11] .
- ↑ śp. Mirona Teresa Bachórz [online], PPU Zieleń .
- ↑ Cmentarz komunalny w Sopocie [online], grobonet.com [dostęp 2024-10-11] .
- ↑ M.P. z 2005 r. nr 1, poz. 6 („za wybitne zasługi w pracy naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej”).
- ↑ Laureaci medalu księcia Mściwoja II [online], bip.gdansk.pl [dostęp 2024-10-11] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ewa Graczyk: Laudacja prof. dr. hab. Józefa Bachórza, strona UG
- Jan Tomkowski: Słownik pisarzy polskich. Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media, 2002.
- Prof. dr hab. Józef Bachórz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2011-07-29] .
- Nota biograficzna na stronie gdansk.pl
- Nota biograficzna w Gedanopedii
- Informacje w BIP IPN
- „Sylwetki Polonistów” – Profesor Józef Bachórz, biuletynpolonistyczny.pl, 19 sierpnia 2018
- Leksykon nauczycieli i wychowanków I Gimnazjum i Liceum w Rzeszowie urodzonych pomiędzy XVII wiekiem a 1945 rokiem (2015), strona I LO w Rzeszowie
- Absolwenci Uniwersytetu Łódzkiego
- Cenzorzy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
- Członkowie Komitetów Powiatowych PZPR
- Członkowie Komitetu Nauk o Literaturze PAN
- Członkowie Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku
- Członkowie Związku Młodzieży Polskiej
- Członkowie Zrzeszenia Studentów Polskich
- Delegaci na zjazdy PZPR
- Laureaci Nagrody Naukowej Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza
- Lektorzy PZPR
- Ludzie związani z Kwidzynem
- Ludzie związani ze Starym Targiem
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi
- Pierwsi sekretarze POP PZPR
- Pochowani na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie
- Polscy historycy literatury
- Polscy nauczyciele języka polskiego
- Prorektorzy Uniwersytetu Gdańskiego
- Sekretarze Komitetów Uczelnianych PZPR
- Wykładowcy Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku
- Urodzeni w 1934
- Zmarli w 2024