Jagodlin
 Pokrój jagodlinu wonnego | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
jagodlin |
| Nazwa systematyczna | |
| Cananga (DC.) Hook. f. & Thomson Fl. Ind. 129. Jul 1855 (nom. cons.)[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
C. odorata (Lam.) Hook.f. & Thomson[3] | |
Jagodlin (Cananga (DC.) Hook. f. & Thomson) – rodzaj roślin z rodziny flaszowcowatych (Annonaceae Juss.). Według The Plant List w obrębie tego rodzaju znajdują się 4 gatunki o nazwach zweryfikowanych i zaakceptowanych, podczas gdy jeden takson ma status gatunku niepewnego (niezweryfikowanego)[4]. Rośliny te występują naturalnie w klimacie równikowym na obszarze od Azji po Australię[5]. Gatunkiem typowym jest C. odorata (Lam.) Hook.f. & Thomson[3].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Zimozielone drzewa lub krzewy[6].
- Liście
- Naprzemianległe, pojedyncze, siedzące. Liść jest całobrzegi[6].
- Kwiaty
- Promieniste, obupłciowe, zebrane w wierzchotki lub grona. Rozwijają się w kątach pędów. Mają 3 działki kielicha. Płatków jest 6, ułożonych w dwóch okółkach. Pręciki są liczne, pylniki otwierają się bocznie lub wewnętrznie. Zalążnia jest górna, składająca się licznych słupków o podłużnym kształcie[6].
- Owoce
- Mają jajowaty lub prawie kulisty kształt[6].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]- Pozycja według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)
- Rodzaj wraz z całą rodziną flaszowcowatych w ramach rzędu magnoliowców wchodzi w skład jednej ze starszych linii rozwojowych okrytonasiennych określanych jako klad magnoliowych[2].
- Pozycja w systemie Reveala (1999)
- Gromada okrytonasienne, podgromada Magnoliophytina, klasa Magnoliopsida, podklasa Magnoliidae, nadrząd Magnolianae, rząd flaszowcowce, rodzina flaszowcowate, rodzaj jagodlin[7].
- Lista gatunków[4]
- Cananga brandisiana (Pierre) Saff.
- Cananga latifolia (Hook.f. & Thomson) Finet & Gagnep.
- Cananga latifolium (Hook. f. & Thomson) Ridl.
- Cananga odorata (Lam.) Hook.f. & Thomson – jagodlin wonny
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Gatunek C. odorata bywa uprawiany jako roślina ozdobna między innymi na Madagaskarze, Komorach, wyspie Reunion oraz na Filipinach. Ponadto jego kwiaty są źródłem olejku ilangowego (zwanego także olejkiem Cananga) – dojrzały okaz daje rocznie 9 kg świeżych kwiatów, z których produkuje się 30 g tego olejku. Jest on składnikiem między innymi perfumu Chanel No. 5. Na Sri Lance z okwiatu wytwarza się używkę betel[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
- ↑ a b c Cananga. Index Nominum Genericorum (ING). [dostęp 2015-08-03]. (ang.).
- ↑ a b Cananga. The Plant List. [dostęp 2015-08-03]. (ang.).
- ↑ a b D. J. Mabberley: The Plant-book: A Portable Dictionary of the Vascular Plants (Second Edition). Cambridge University Press, 1997, s. 122. ISBN 978-0-521-41421-0. (ang.).
- ↑ a b c d Cananga. Plantes & botanique. [dostęp 2015-08-03]. (fr.).
- ↑ Crescent Bloom: Cananga. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-06-02]. (ang.).