Jan Grzbiela

Jan Grzbiela
Data i miejsce urodzenia	24 stycznia 1902 ; Wójtowa Wieś
Data i miejsce śmierci	1 grudnia 1989 ; Bielsko-Biała
Zawód, zajęcie	harcmistrz, polityk
Alma Mater	Uniwersytet Jagielloński
Stanowisko	poseł na Sejm PRL V kadencji (1969–1972), wojewoda opolski (1942–1945), wiceprezydent Bielska (1945–1951)
Partia	Stronnictwo Demokratyczne
	Odznaczenia

Jan Grzbiela (ur. 24 stycznia 1902 w Wojtowej Wsi, zm. 1 grudnia 1989 w Bielsku-Białej) – polski harcmistrz i działacz społeczny, powstaniec śląski, burmistrz Tarnowskich Gór (1939), wojewoda opolski (1942–1945)^{[wymaga weryfikacji?]}, wiceprezydent Bielska (1945–1951), poseł na Sejm PRL V kadencji (1969–1972).

Życiorys

Po ukończeniu szkoły powszechnej w Wojtowej Wsi został urzędnikiem w biurze Powiatowej Kasy Chorych w Gliwicach. W 1917 przystąpił do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Gliwicach. W 1920 członek Polskiego Pogotowia Młodzieżowego, współtworzył drużynę harcerską im. Tadeusza Kościuszki działającą w na ziemi gliwickiej. W listopadzie 1920 został drużynowym z ramienia Inspektoratu Harcerskiego w Bytomiu. Walczył w III powstaniu śląskim. Pracując w Urzędzie Wojewódzkim Śląskim, zdobywał wykształcenie. W 1934 uzyskał dyplom absolwenta Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 1935 pełnił obowiązki naczelnika gminy Piotrowice Śląskie, a od 1936 Hajduki Wielkie. W 1939 był burmistrzem Tarnowskich Gór, we wrześniu 1939 został komendantem obrony miasta. W czasie II wojny światowej działał w Związku Walki Zbrojnej–Armii Krajowej. Został mianowany wojewodą opolskim przez rząd emigracyjny RP. Był pełnomocnikiem „Pasieki” (Kwatery Głównej Szarych Szeregów) na obszar górnośląski, opolski i cieszyński. W latach 1945–1951 pracował jako wiceprezydent Bielska, był również wiceprzewodniczącym prezydium Miejskiej Rady Narodowej (1956). Po 1950 zatrudniony w Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Opolu. W latach 1957–1969 był zastępcą przewodniczącego WRN w Katowicach.

W 1945 wstąpił do Stronnictwa Demokratycznego. Od 1959 stał na czele struktur partii na Górnym Śląsku. W 1969 wybrany na posła na Sejm PRL V kadencji z okręgu Katowice. Zasiadał w Komisjach Gospodarki Morskiej i Żeglugi oraz Zdrowia i Kultury Fizycznej. Po odejściu z Sejmu pełnił m.in. obowiązki wicewojewody bielskiego oraz przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bielsku-Białej.

Odznaczony Krzyżem Komandorskim, Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski^[1], Orderem Sztandaru Pracy II klasy, Złotym Krzyżem Zasługi (1947)^[2], Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi oraz Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”^[3]. Pochowany wraz z m.in. żoną Olgą z domu Chwastek (dr nauk medycznych, 1904–1982) w grobie rodzinnym na cmentarzu komunalnym w bielskiej dzielnicy Kamienica^[4]. Miał trzech synów.

Przypisy

↑ Lista odznaczonych, „Kurier Polski”, nr 72 z 12–14 kwietnia 1985, s. 5
↑ M.P. z 1947 r. nr 58, poz. 407
↑ Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
↑ Informacje w serwisie Grobonet

Bibliografia

(red. Wiktoria Beczek, Andrzej Rajewski, Władysław Witold Spychalski), Stronnictwo Demokratyczne w Polsce Ludowej. T. 4. Nasi przedstawiciele: noty biograficzne posłów SD w sejmie PRL w kadencjach V, VI, VII, Warszawa 1980
Wspomnienie na stronach Harcerstwa Gliwickiego. gliwickie-harcerstwo.wikispaces.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-03)].
„Kurier Polski”, nr 238 (9247), 11 grudnia 1989, s. 2 (nekrolog)

Linki zewnętrzne

Strona sejmowa posła V kadencji

[1] Lista odznaczonych, „Kurier Polski”, nr 72 z 12–14 kwietnia 1985, s. 5

[2] M.P. z 1947 r. nr 58, poz. 407

[3] Profil na stronie Biblioteki Sejmowej

[4] Informacje w serwisie Grobonet

[1]

[2]

[3]

[4]