Jan Smeterlin
 Jan Smeterlin w 1936 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Jan Smeterlin (ur. 7 lutego 1892 w Bielsku, zm. 18 stycznia 1967 w Londynie) – polski pianista, przyjaciel Karola Szymanowskiego.
Jan Smeterlin urodził się jako Hans Schmetterling, jego ojcem był dr Juliusz Schmetterling – żydowski adwokat i członek zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku z ramienia stronnictwa niemieckich asymilatorów, matką była Amalia z domu także Schmetterling (rodzice byli kuzynostwem w pierwszym stopniu pokrewieństwa). Rodzina Schmetterlingów przybyła do Bielska z galicyjskiego Grzymałowa koło Husiatynia. Pod nazwiskiem Hans Schmetterling koncertował do 1923 roku, kiedy to pojawił się w prasie jako Jan Smeterling. Od 1924 roku prasowe anonse dotyczące jego koncertów podpisane były już jako Jan Smeterlin[1].
Jan Smeterlin wystąpił po raz pierwszy publicznie w wieku siedmiu lat. Mimo uzdolnień muzycznych pod wpływem rodziny rozpoczął studia prawnicze. Dzięki uzyskanemu stypendium studiował pianistykę w Wiedniu u Leopolda Godowskiego. Jan Smeterlin debiutował jako pianista w roku 1920.
Był zaprzyjaźniony z Karolem Szymanowskim, który zadedykował mu swoje mazurki. Obok utworów Chopina, dzieła fortepianowe Szymanowskiego stanowiły ważną pozycję w jego repertuarze koncertowym.
W roku 1969 ukazał się w Londynie tom korespondencji między Smeterlinem i Szymanowskim w tłumaczeniu Bogusława Macieja Maciejewskiego i Feliksa Aprahamiana.
Nagrał wiele płyt dla wytwórni Philipsa, Polydor, RCA Victor i in.
Jan Smeterlin zajmował się też sztuką kucharską i pozostawił tom przepisów, który ukazał się pośmiertnie. W ostatnich latach życia Smeterlin mieszkał w Nowym Jorku, zmarł wkrótce po powrocie do Londynu.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jacek Proszyk: Hans Schmetterling vel Jan Smeterlin - pianista. proszyk.blogspot.com. [dostęp 2018-03-13].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Baker's Biographical Dictionary of Musicians, Seventh Edition, Revised by Nicolas Slonimsky, Schirmer Books, New York, 1984, str. 2151
- Jan Smeterlin gra Chopina