Joseph Leopold Eybler
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Instrumenty | |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Joseph Leopold Edler von Eybler (ur. 8 lutego 1765 w Schwechat k. Wiednia, zm. 24 lipca 1846 w Wiedniu) – austriacki kompozytor.
Życie
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze lekcje muzyki pobierał u swego ojca, dyrygenta chóru oraz nauczyciela w Schwechat. Po otrzymaniu podstawowego wykształcenia muzycznego zaczął studiować prawo. Po pożarze, w którym jego rodzina straciła majątek został zmuszony do porzucenia studiów i rozpoczął życie muzyka[1]. W latach 1776–1779 studiował kompozycję u J.G. Albrechtsbergera. Po kilku trudnych latach pomógł mu Joseph Haydn, który polecił trzy jego sonaty fortepianowe wydawcy Artaria. Eybler był również zaprzyjaźniony z Wolfgangiem Amadeusem Mozartem, który zlecił mu by przygotowanie śpiewaków do pierwszego wykonania opery Così fan tutte.
Po śmierci W.A. Mozarta w 1791 roku jego żona Konstancja przekazała mu rękopis Requiem. Eybler pracował przez jakiś czas nad utworem wykończając w „duchu Mozarta” partie orkiestrowe pięciu części utworu: Dies Irae, Tuba mirum, Rex tremende, Recordare, Confutatis[2]. Po jakimś czasie oddał wdowie niedokończoną partyturę, która przekazała ją F.X. Süssmayrowi[3].
W 1792 roku Eybler został dyrygentem chóru w Kościele Karmelitów w Wiedniu, a w 1794 objął takie samo stanowisko w bardziej znanym opactwie Schotten w Wiedniu, które piastował przez kolejnych 30 lat. Jednocześnie od 1801 roku był nauczycielem muzyki na dworze wiedeńskim (być może za wstawiennictwem J. Haydna lub jego patronki – cesarzowej Marii Teresy). W 1804 roku na zlecenie Marii Teresy Eybler skomponował Requeim c-moll. Prawdopodobnie sukces Requiem spowodował, że w 1804 roku Eybler został wicekapelmistrzem dworskim. W 1810 roku cesarz zamówił u Eyblera potężne oratorium Die vier letzten Dinge, do którego tekst napisał Joseph Sonnleithner[4]. Po przejściu na emeryturę A. Salierego w 1824 roku Eybler zastąpił go na stanowisku kapelmistrza.
Eybler był jednym z ośmiu muzyków, którzy 29 marca 1827 roku trzymali białą wstęgę przymocowaną do trumny na pogrzebie Ludwiga van Beethovena[5]. W 1833 roku podczas dyrygowania Requiem W.A. Mozarta doznał udaru, który uniemożliwił mu pełnienie obowiązków na dworze. Podczas ostatnich lat, które spędził z rodziną otrzymał wiele zaszczytów, a w 1835 został nobilitowany przez cesarza.
Eybler był bardzo uzdolnionym muzykiem, grał na fortepianie, organach, skrzypcach, altówce, barytonie i rogu.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Adam Czartkowski – Beethoven. Próba portretu duchowego. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 2010.
- Guy Wagner – Brat Mozart. Wolnomularstwo w osiemnastowiecznym Wiedniu, Wydawnictwo Ureus, Gdynia, 2001.
- Encyklopedia Muzyczna PWM, t. 3, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Angela Pachovsky – tekst do książeczki Joseph Eybler – Die vier letzten Dinge, CPO 777 024-2, 2 CD.
- ↑ Guy Wagner – Brat Mozart. Wolnomularstwo w osiemnastowiecznym Wiedniu, Wydawnictwo Ureus, Gdynia 2001, s.178-181.
- ↑ Opracowania Eyblera zostały całkowicie zignorowane przez F.X. Süssmayra; Guy Wagner – Brat Mozart. Wolnomularstwo w osiemnastowiecznym Wiedniu, Wydawnictwo Ureus, Gdynia 2001, s.181.
- ↑ Tekst oratorium był pierwotnie przeznaczony dla J. Haydna, The New Grove Dictionary of Music and Musician, Macmillan Publisher Limited, 1980, tom 4, s.337
- ↑ Razem z Eyblerem szli: Hummel, Seyfried i Kreutzer, z drugiej strony – Weigl, Gyrowetz, Gänsbacher i Würfel; Adam Czartkowski – Beethoven. Próba portretu duchowego. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 2010, s.251.