Kaczory
53°06′12″N 16°52′54″E/53,103333 16,881667
| miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||||
 Centrum Kaczor Urząd Miasta i Gminy Kaczory | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| Gmina | |||||
| Prawa miejskie |
2022 | ||||
| Burmistrz |
Brunon Wolski | ||||
| Powierzchnia |
16,55[1] km² | ||||
| Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Strefa numeracyjna |
67 | ||||
| Kod pocztowy |
64-810 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
PP | ||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |||||
Położenie na mapie powiatu pilskiego  | |||||
Położenie na mapie gminy Kaczory  | |||||
| 53°06′12″N 16°52′54″E/53,103333 16,881667
| |||||
| TERC (TERYT) |
3019034 | ||||
| SIMC |
0526469 | ||||
| Strona internetowa | |||||
| BIP | |||||
Kaczory (niem. Erpel) – miasto w Polsce położone w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Kaczory.
Pod względem historycznym Kaczory leżą na Krajnie[3]. Wieś królewska należała do starostwa ujskiego, pod koniec XVI wieku leżała w powiecie nakielskim województwa kaliskiego[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Według danych z 1 stycznia 2011 roku wieś liczyła 2904 mieszkańców[2].
Miejscowość jest siedzibą gminy Kaczory, od 2022 posiada prawa miejskie.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza wzmianka o Kaczorach pochodzi z 1513 r. Legenda wiąże nazwę wioski z właścicielami Morzewa, którzy przed wieloma wiekami przyjeżdżali tutaj od czasu do czasu, by dobrze zjeść i popić, a potem także, by polować na kaczki, których nie brakowało w okolicy. Kroniki podają, że w 1653 r. we wsi mieszkało 22 rolników, karczmarz i kowal. Niewątpliwym wydarzeniem było otwarcie w 1851 r. linii kolejowej Piła–Bydgoszcz, przebiegającej właśnie przez Kaczory. W 1919 roku przez wieś przebiegała tymczasowa granica polsko-niemiecka, dzieląca wieś na dwie części. Polski posterunek celny mieścił się w istniejącym do dzisiaj budynku w Żabostowie. Już wtedy wieś rozwijała się prężnie, obok hotelu i restauracji działał dobrze wyposażony urząd pocztowy.
W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Kaczory”[5].
Najstarszymi budynkami są zapewne sklep żelazny oraz siedziba posterunku policji z lat 1919–1920. Uwagę przyciąga położony na wzgórzu, nad stawem budynek wybudowany przed wojną – obecna siedziba nadleśnictwa.[potrzebny przypis]
Po wojnie Kaczory stały się siedzibą lokalnej administracji terenowej. W 1954 r. powstała tutaj Gromadzka Rada Narodowa, a od 1973 r. mieści się tu siedziba Urzędu Gminy.
1 lipca 1971, przy kościele św. Andrzeja Boboli, utworzono rzymskokatolicką parafię św. Andrzeja Boboli[6].
W latach 1994–2000 we wsi wybudowano kościół pw. bł. Franciszki Siedliskiej.
W 2002 r. przy istniejącej szkole podstawowej powstał okazały budynek gimnazjum.
1 stycznia 2022 Kaczory po raz pierwszy w swojej historii uzyskały prawa miejskie[7].
Administracja
[edytuj | edytuj kod]Miasto i Gmina Kaczory jest członkiem stowarzyszenia Unia Miasteczek Polskich[8].
Sport, turystyka i środowisko
[edytuj | edytuj kod]Nieopodal Kaczor leży rezerwat przyrody Torfowisko Kaczory, lasy, jezioro Kopcze o długości 3 km, przypominające kształtem rzekę oraz ścieżki rowerowe historyczne i przyrodnicze (m.in. przez miejscowość przebiega międzynarodowa trasa rowerowa R1).
W miejscowości istnieje Klub Sportowy Zjednoczeni Kaczory. Od 1999 roku w kaczorskim gimnazjum działa SKKT-PTSM Łaziki, znane w regionie i w kraju Szkolne Koło Krajoznawczo-Turystyczne[potrzebny przypis].
Ludzie związani z Kaczorami
[edytuj | edytuj kod]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dz.U. z 2021 r. poz. 1395
- ↑ a b Wieś Kaczory w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2017-05-16], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Krzysztof Kołatka. Tożsamość regionalna mieszkańców Krajny. Studium językowo-kulturowe. „Linguistica Bidgostiana. Series Nova”. 2, s. 216, 2016. Andrzej Stanisław Dyszak – redaktor naukowy. Warszawa: BEL Studio Sp. z o.o. ISSN 1732-8187. [dostęp 2022-09-21]. [zarchiwizowane z adresu 2022-03-02]. Cytat: […] najrzadziej jako Krajniaków postrzegają siebie mieszkańcy Krajny z gmin: Kaczory (świadomość wielkopolska lub lokalna) […]. Niebagatelną rolę odgrywa tu bezspornie podział administracyjny. Otóż gmina Kaczory leży w obrębie województwa wielkopolskiego […]. (pol.).
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 242.
- ↑ Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 20. ISBN 83-87424-77-3.
- ↑ Kaczory – Parafia pw. św. Andrzeja Boboli. diecezja.bydgoszcz.pl. [dostęp 2017-05-10].
- ↑ Dz.U. z 2021 r., poz. 1395 [online], ISAP (pol.).
- ↑ Baza Aktów Własnych [online], prawomiejscowe.pl [dostęp 2022-11-03].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kaczory 1.) niem. ''Erpel'', wieś nad jeziorem tej nazwy..., [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 656.
- Internetowa strona mieszkańców miejscowości
