Kanie (województwo mazowieckie)
wieś | |
Kanie, ul. Józefa Piłsudskiego | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (31–12–2020) |
2443[2] |
Strefa numeracyjna |
22 |
Kod pocztowy |
05-805[3] |
Tablice rejestracyjne |
WPR |
SIMC |
0000572[4] |
Położenie na mapie gminy Brwinów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
Położenie na mapie powiatu pruszkowskiego | |
52°07′59″N 20°46′25″E/52,133056 20,773611[1] |
Kanie – wieś w Polsce, położona w województwie mazowieckim, w powiecie pruszkowskim, w gminie Brwinów[4][5]. Leży przy drodze nr 719.
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie błońskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.
Miejscowość leży na gruntach należących dawniej do rodziny hrabiów Potockich. W 1827[7] roku ta wieś liczyła 11 domów i 90 mieszkańców[8]. W 1847 roku Potoccy zdecydowali o przeniesieniu kilku rodzin z zamianą gruntów z Gąsina (obecnie dzielnica Pruszkowa) i przesiedlenia ich do wsi Kanie.
Według wyników spisu przeprowadzonego w 1921 roku w odrodzonej II Rzeczypospolitej wieś liczyła 26 domów oraz 160 mieszkańców, wszyscy narodowości polskiej i wyznania rzymskokatolickiego[9].
Kanie stały się miejscem bitwy podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku, pomiędzy 36. Pułkiem Piechoty Legii Akademickiej a jednostką pancerną wojsk niemieckich. Dzięki temu udało się opóźnić marsz jednostek Wehrmachtu na Warszawę.
Rozwój miejscowości przypada w okresie po 1955 roku, gdy dzięki staraniom mieszkańców udało się zlokalizować przystanek na wybudowanej w 1936 roku linii WKD (wówczas EKD) łączącej Grodzisk Mazowiecki z centrum Warszawy. Od lat 80. XX wieku pozwolono na przekształcenie części gruntów rolnych pod budownictwo mieszkaniowe, dzięki czemu wzrosła liczba mieszkańców.
Na terenie Kań odkryto w latach 70. XX wieku ponad sto starodawnych dymarek, służących w średniowieczu do wytopu żelaza. Odkryto tutaj także dwie osady hutnicze[10] datowane na okres od połowy drugiego wieku przed naszą erą do prawie końca drugiego wieku naszej ery, które wchodziły w skład Mazowieckiego Centrum Metalurgicznego[11].
W Kaniach znajdują się przystanki: WKD (Kanie Helenowskie) i PKS. Istnieje tu także klub jeździecki „Pa-ta-taj”
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
1057440 | Helenówek | przysiółek |
0000589 | Popówek | część wsi |
Osoby związane z Kaniami
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Dux (1915-2001), profesor medycyny, lekarz onkolog
- Antoni Heda (1916-2008), dowódca oddziałów partyzanckich, generał brygady Wojska Polskiego[12]
- Antoni Słomkowski (1900-1982), rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w latach 1944-1949[13]
- Kazimierz Kutz (1929-2018), reżyser, senator IV, V, VI i VIII kadencji Senatu, poseł na Sejm VI kadencji, wieloletni mieszkaniec Kań.
- Leszek Kryst (1929-2022), prof. dr hab. n. med. chirurgii szczękowo-twarzowej. Powstaniec Warszawski ps." Wirski", wieloletni mieszkaniec Kań[14].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 50042
- ↑ BIP. Gmina Brwinów w liczbach [dostęp 2020-01-02].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 419 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT.
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 278, Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
- ↑ Prawdopodobnie autorowi w źródle chodzi o rok 1847, bo w podanym roku miejscowość jeszcze nie istniała.
- ↑ Kanie 1, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 803 .
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej. Opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 1, M. st. Warszawa ; Województwo warszawskie. Polona. [dostęp 2021-09-23].
- ↑ „Hutnictwo Świętokrzyskie oraz inne centra i ośrodki starożytnej metalurgii żelaza na ziemiach polskich”, praca zbiorowa, Kielce 2002.
- ↑ https://web.archive.org/web/20140407073252/http://www.kanieforum.republika.pl/Wykopaliska.html, Opis badań archeologicznych na terenie Kań.
- ↑ Antoni Heda, Wspomnienia „Szarego”. Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2009, ISBN 978-83-7399-342-6, s. 8.
- ↑ Józef Warzeszak, Ks. Antoni Słomkowski 1900-1982. Rektor i odnowiciel KUL, teolog - rekolecjonista, człowiek sumienia. Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, Warszawa 1999, ISBN 83-87802-19-0, s. 380.
- ↑ Strona Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego. Wspomnienie o prof. Leszku Kryście
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kanie 1, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 803 .
- Łękomin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 665 .