Kleobulos z Lindos
Kleobulos z Lindos (stgr. Κλεόβουλος; VI w. p.n.e.) – grecki poeta. Zaliczany przez Platona do siedmiu mędrców starożytnej Grecji[1][2].
Postać
[edytuj | edytuj kod]Według Diogenesa Laertiosa był synem Euagorasa i pochodził z Lindos na wyspie Rodos. Układał zagadki, czym zajmowała się również jego córka Kleobulina, oraz był autorem pieśni. Miał odznaczać się urodą i siłą, a także znać filozofię egipską[3]. Umarł w wieku 70 lat. Na jego grobie wyryto napis:
Mędrca Kleobulosa stratę opłakuje
ojczysta Lindos, morzem otoczona[4].
Plutarch twierdził w traktacie O E delfickim, że Kleobulos był tyranem Lindos oraz, podobnie jak Periander z Koryntu, nie posiadał mądrości i cnoty godnej mędrca. Reputację myśliciela miał zdobyć wykorzystując swą władzę i przyjaciół[5].
Zachowana twórczość
[edytuj | edytuj kod]Według Laertiosa Kleobulos miał być autorem epigramatu na grobie Midasa:
„Jam jest spiżowa dziewica: spoczywam na grobie Midasa.
Dopóki tryska źródło i smukłe drzewo zakwita,
dopóki słońce świeci i księżyc jaśnieje,
dopóki płyną rzeki i morze brzegi obmywa,
dopóty tkwiąc tu na łzami oblanym grobie
będę obwieszczała przechodniom: tu pogrzebany jest Midas”[3][6].
Wybrane powiedzenia przypisywane przez Laertiosa Kleobulosowi[7]:
- „Gdy ktoś wychodzi z domu, powinien pomyśleć, co zamierza uczynić, a kiedy wraca, niech pomyśli, co uczynił”.
- „Brakiem kultury odznacza się większość śmiertelnych, za to słów mają nadmiar; ale chwila stosowna zrobi swoje”.
- „Należy chętniej słuchać niż mówić”.
- „Nie śmiej się z wyszydzanych, bo staną się twoimi wrogami”.
- „Gdy cieszysz się powodzeniem, nie wynoś się nad innych, w biedzie nie upadaj na duchu”.
- „Najlepszy jest umiar”.
Inne przypisywane mu sentencje (gnomy)[8]:
- „To, co właściwe cnocie, obce jest występkowi”.
- „Doradzać obywatelom rzeczy najlepsze”.
- „Raczej się wiele uczyć niż być nieukiem”.
- „Nienawidzić niesprawiedliwości, przestrzegać pobożności”.
- „Bierz za żonę niewiastę z równych sobie; jeśli bowiem poślubisz znakomitszą, będziesz miał panów, nie krewnych”.
- „W obecności innych ani nie kłócić się z żoną, ani jej zbytnio nie schlebiać. Pierwsze jest gorsze, ale drugie może doprowadzić do utraty rozumu”.
- „Nie karać domowników po pijanemu. W przeciwnym razie będziesz uchodził za awanturnika”.
- „Córki trzeba wydawać za mąż, kiedy z wieku są jeszcze dziewczętami, z rozumu kobietami; i dziewczęta trzeba kształcić”[9].
- „Przyjacielowi trzeba świadczyć dobro, by był nam jeszcze bardziej przyjacielem. Wroga trzeba czynić przyjacielem”[9].
- „Strzeż się od przyjaciół nagany, od wrogów zasadzki”[9].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Giovanni Reale: Historia filozofii starożytnej. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1999, s. 226.
- ↑ Por. Platon, Protagoras 343a.
- ↑ a b Diogenes Laertios: Żywoty i poglądy słynnych filozofów. Warszawa: PWN, 2006, s. 56.
- ↑ Diogenes Laertios: Żywoty i poglądy słynnych filozofów. s. 58.
- ↑ Plutarch. De E apud Delphos. [dostęp 2015-03-24]. (ang.).
- ↑ Wcześniej w rymowanym przekładzie Jana Czubka jako „Nagrobek Midasa” (Lirycy greccy (doby klasycznéj). Kraków: Druk. "Czasu", 1882, s. 103); jego autorstwa również „List do Solona” (tamże).
- ↑ Diogenes Laertios: Żywoty i poglądy słynnych filozofów. s. 57-58.
- ↑ Cyt. za Filozofia starożytna Grecji i Rzymu. Wybór i opr. Jana Legowicza. Warszawa: PWN, 1971, s. 50-51.
- ↑ a b c Cyt. za Antologia anegdoty antycznej. Tłum. i opr. Jerzego Łanowskiego. Wrocław: Ossolineum, 1970, s. 32.