Klukowicze
52°24′22″N 23°16′13″E/52,406111 23,270278
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
85 |
| Kod pocztowy |
17-330[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BSI |
| SIMC |
0037782[5] |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu siemiatyckiego  | |
Położenie na mapie gminy Nurzec-Stacja  | |
| 52°24′22″N 23°16′13″E/52,406111 23,270278[1]
| |
Klukowicze – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie siemiatyckim, w gminie Nurzec-Stacja[5][6].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0037799 | Klukowicze-Kolonia | kolonia |
Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Tokarach[7].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Klukowicze powstały w II połowie XV w. jako jeden z folwarków wchodzących w skład rozległych dóbr ziemskich, które król Kazimierz Jagiellończyk nadał bojarowi Turowi. W 1499 r. rodzina Andrzejkowiczów, potomków Tura, uzyskała potwierdzenie prawa własności nadanych dziadowi ziem. W XVI w. doszło do podziału majątku i Klukowicze stały się centrum odrębnych dóbr ziemskich. W 1567 r. ich właścicielem był Awram Bukraba. Od nazw posiadanych siedzib Bukrabowie przyjęli nazwiska Klukowieckich lub Nurzeckich. W XVII wieku należała do Witanowskich. Zapewne w latach 20. XVII w. Klukowicze przeszły w ręce Piotra Kochlewskiego, sędziego ziemskiego bielskiego, aktywnego działacza politycznego i kalwińskiego (zm. w 1646 r.). Pierwotna skromna siedziba klukowicka, chociaż nie stanowiła centrum dóbr, została przez zamożny ród Kochlewskich rozbudowana dzięki czemu uzyskała regularny barokowy układ. W XIX wieku należała do Minekldiejów i Ponikwickich. Wieś szlachecka położona była w końcu XVIII wieku w powiecie brzeskolitewskim województwa brzeskolitewskiego[8].
W XIX w. Klukowicze leżały w powiecie brzeskim guberni grodzieńskiej, w gminie Połowce[9].
W okresie międzywojennym należały do gmin Połowce[10] i Wierzchowice w województwa poleskim II Rzeczypospolitej.
W latach 1945–1954 miejscowość była siedzibą gminy Klukowicze. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Odkrycie skarbu srebrnych monet
[edytuj | edytuj kod]W 1945 w pobliżu Klukowicz miejscowy rolnik podczas orki znalazł skarb, który zawierał prawie 1000 srebrnych monet, tzw. dirhemów wybitych na terenie dzisiejszego Iraku między VIII a X wiekiem. Pierwotnie mogło ich być nawet 1500, ale część zagubiła się zanim trafiły do rąk archeologów. Monety zostały złożone do glinianego garnka i zakopane w ziemi około 911-912 roku. Odkrycie świadczy, że Klukowicze miały wówczas duże znaczenie, jako miejsca, przez które przewożono, lub do którego dowożono monety arabskie. Część monet trafiła do Muzeum archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Dwór drewniany z około 1914 roku na planie litery L, z dwoma ganeczkami i podcieniami wspartymi na trzech kolumnach, boniowane narożniki, kamienny spichlerz i obora z 1903 roku oraz park podworski. Pozostałości parku dworskiego z kasztanowcami, klonami, jesionami i lipami. Dwór w ruinie. nr rej.: A-58 z 27.08.2003
- Chaty drewniane z XIX/XX wieku o pięknie zdobionych szczytach, rzeźbionych nadokiennikach i narożnikach.
- Grodzisko z X wieku o średnicy 140 m x 110 m, położone 3 km na północ od wsi. Grodzisko powstało w miejscu wcześniejszej osady z okresu rzymskiego. Grodzisko z X wieku otaczały trzy fosy i dwa wały, z których jeden wzmacniała kamienna ława. Razem z grodami w Zbuczu i Zajączkach można je wiązać z „mazowiecką” falą zasiedlenia tych terenów, co potwierdzają znaleziska z terenu grodziska z XI wieku. Grodzisko zostało zniszczone przed 1041 r. przez książąt kijowskich[11]. Grodzisko zostało ponownie zniszczone na przełomie XII/XIII wieku, ale być może funkcjonowało jeszcze do wieku XIV.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54340
- ↑ Wieś Klukowicze w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-12-27], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 478 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 106.
- ↑ Klukowicze 2), gmina Połowce, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 87.
- ↑ Gmina wiejska Połówce. Radzima.net. [dostęp 2014-04-16].
- ↑ Krasnodębski D. Badania Instytutu Archeologii i Etnologii PAN na terenie woj. białostockiego (podlaskiego) w latach 1990-2005 [w:]Karwowska H., Andrzejewski A. Stan badań archeologicznych na pograniczu Polsko-Białoruskim od wczesnego średniowiecza po czasy nowożytne, Muzeum Podlaskie w Białymstoku, Białystok 2006, s.66,74, ISBN 83-87026-70-0
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- G. Rąkowski, Polska egzotyczna, cz. 1., Pruszków 1994.
- Dariusz Krasnodębski, Klukowicze na arabskim szlaku, https://web.archive.org/web/20191002164545/http://nadbuhom.pl/art_1658.html
- Urszula Kobylińska, Zbigniew Kobyliński, Dariusz Wach, Wyniki badań wykopaliskowych grodziska w Klukowiczach na Podlasiu, Wiadomości Archeologiczne, tom LVI, 2002-2003
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Klukowicze (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 87.