Przejdź do zawartości

Kościół katolicki w Chile

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Kościół katolicki w Chile – część powszechnego Kościoła katolickiego i zarazem największy pod względem liczby wiernych związek wyznaniowy obecny w Chile. Według spisu ludności z 2002 roku osoby uważające się za katolików stanowiły w Chile 69,9% populacji powyżej 15 roku życia[1]. Dane z badań opublikowanych w 2020 roku wskazują, że w ciągu dwóch dekad nastąpił spadek odsetka deklarujących przynależność do Kościoła katolickiego i wynosi on obecnie ok. 45% populacji[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza Msza w Chile – obraz pędzla Pedra Subercaseaux Errázuriza

Katolicyzm został sprowadzony do Chile przez hiszpańskich konkwistadorów w latach 40. XVI wieku – pierwszą parafię utworzono w 1547 roku a pierwszą diecezję (Santiago) w roku 1561. Ludność tubylcza środkowej i północnej części obecnego Chile została schrystianizowana do 1650 roku, ciężkie warunki klimatyczne uniemożliwiły natomiast chrystianizację południowej części kraju. Duchowieństwo katolickie założyło pierwsze szkoły i uniwersytety na terenie Chile. Chilijski Kościół został znacząco osłabiony przez kasatę zakonu jezuitów w XVIII wieku. Duchowni katoliccy brali aktywny udział w walkach o niepodległość, a ksiądz Camillo Henriquez uznawany jest za jednego z twórców chilijskiej niepodległości. Po uzyskaniu niepodległości zniesiono w Chile inkwizycję, katolicyzm utrzymał jednak status religii państwowej (z zakazem praktykowania jakiejkolwiek innej), co znalazło odbicie w konstytucjach z 1823 i 1833 roku. Utrzymano odziedziczony po panowaniu hiszpańskim system patronażu. Na przełomie lat 50. i 60. XIX wieku głośna Sprawa zakrystiana doprowadziła do utraty władzy przez klerykalnych konserwatystów, zapoczątkowując okres republiki liberalnej cechującej się tendencjami antyklerykalnymi.

W 1865 roku przyjęto nowelę konstytucyjną wprowadzająca wolność wyznania i swobodę kultu dla niekatolików, a prezydentura Domingo Santa María przyniosła uchwalenie ustaw laickich wprowadzających małżeństwa cywilne, świecki rejestr urodzeń i zgonów oraz cmentarze świeckie.

Rozdział Kościoła i państwa został wprowadzony wraz z uchwaleniem nowej konstytucji w 1925 roku.

W roku 1888 utworzono Uniwersytet Pontyfikalny w Santiago de Chile, do którego z czasem dołączyły inne uczelnie katolickie.

W drugiej połowie XX wieku Kościół katolicki otwarcie opowiadał się za reformą rolną, a w okresie dyktatury Augusto Pinocheta Ugarte bronił praw człowieka.

Po przełomie demokratycznym Kościół jest bardzo krytykowany za konserwatywne stanowisko w takich kwestiach jak przerywanie ciąży, środki antykoncepcyjne, rozwody czy małżeństwa osób tej samej płci. Jednocześnie wielu zwolenników zdobywają wyznania takie jak protestantyzm czy pochodzący ze Stanów Zjednoczonych mormonizm.

Problem molestowania nieletnich

[edytuj | edytuj kod]

Trwające od wielu lat skandale dotyczące przestępstw pedofilsko-seksualnych spowodowały kryzys w Kościele oraz „odpływ” części wiernych. Najgłośniejszy przypadek dotyczy wieloletniego duszpasterza konserwatywnych elit politycznych, z czasów junty Augusto PinochetaFernando Karadimy. W 2004 roku został on oskarżony przez kilkoro dorosłych już, dawnych swoich wychowanków, o molestowanie seksualne. W 2010 roku przeprowadzono rozprawę kanoniczną, a w 2011 roku ksiądz Karadima został uznany winnym i odsunięty od posługi kapłańskiej[3]. Dopiero we wrześniu 2018 roku został przez papieża Franciszka usunięty ze stanu duchownego[4].

Sprawa Karadimy ośmieliła wielu innych wiernych dzięki czemu ujawniono kilkadziesiąt dalszych przypadków pedofilii wśród księży katolickich. Sytuację pogorszyły próby tuszowania problemu pedofilii m.in. przez arcybiskupa Ricardo Ezzatiego i kardynała Francisco Errazuriza. Reakcją części ludności na skandale seksualne i planowaną wizytę papieża Franciszka były demonstracje na ulicach oraz eksplozje bomb podłożonych w sześciu kościołach Santiago de Chile[3]. W trakcie wizyty w Chile w styczniu 2018 roku papież Franciszek prosił ofiary o wybaczenie. W budynku nuncjatury watykańskiej w stolicy spotkał się z ofiarami przemocy seksualnej księży[5]. Sprawę pedofilii miał tuszować biskup Juan Barros, mianowany przez papieża Franciszka w 2015 roku biskupem diecezji Osorno. Papież, który publicznie bronił Juana Barrosa także w trakcie wizyty w Chile uznał, że był niedostatecznie informowany o sprawie[6].

W wyniku skandalu po trzydniowych rozmowach w Watykanie z papieżem Franciszkiem, 18 maja 2018 wszyscy 34 biskupi należący do episkopatu Kościoła katolickiego w Chile podali się do dymisji w związku z przypadkami nadużyć seksualnych wobec nieletnich lub próbami ich ukrycia[7]. Papież Franciszek nie przyjął dymisji zbiorowej lecz każdy przypadek rozpatruje oddzielnie. 11 czerwca przyjął dymisję arcybiskupa Cristiána Caro Cordero oraz biskupów Gonzalo Duarte Garcíi de Cortázara i Juana de la Cruz Barrosa Madrida; 28 czerwca biskupów: Alejandro Goica Karmelica i Horacio del Carmena Valenzueli Abarci, a 21 września dymisję: Carlosa Pellegrína i Cristiána Enrique Contrerasa Moliny[8]. 11 października papież w wyniku oczywistych aktów wykorzystywania małoletnich wydalił ze stanu kapłańskiego dwóch biskupów chilijskich: Francisco José Coxa Huneeusa, emerytowanego arcybiskupa La Serena oraz Marco Antonia Órdenesa Fernándeza, emerytowanego biskupa Iquique[9].

Lista przewodniczących konferencji episkopatu

[edytuj | edytuj kod]

Struktura

[edytuj | edytuj kod]

Diecezje podległe bezpośrednio do Rzymu

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Censo 2002. Sintesis de resultados.
  2. Estudio. Monitoreo Post Plebiscito 2020 [online], cadem.cl, 2020 [dostęp 2021-02-27] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-14].
  3. a b Maciej Stasiński: Papież w coraz bardziej laickim Chile. wyborcza.pl, 2018-01-16. [dostęp 2018-01-17].
  4. Papież Franciszek usunął "seryjnego pedofila" ze stanu kapłańskiego. deon.pl, 2018-09-28. [dostęp 2018-10-17].
  5. Kazimierz Sikorski: Papież Franciszek w Chile: Płakał papież Franciszek, płakały też ofiary księży pedofilów. polskatimes.pl, 2018-01-17. [dostęp 2018-01-17].
  6. Dziennik.pl: Wszyscy biskupi z Chile podali się do dymisji. W tle skandal pedofilski. dziennik.pl, 2018-05-18. [dostęp 2018-06-30].
  7. Dziennik.pl: Wszyscy biskupi z Chile podali się do dymisji. W tle skandal pedofilski. dziennik.pl, 2018-09-21. [dostęp 2018-06-30].
  8. Papież odwołał dwóch kolejnych biskupów chilijskich z ich urzędów. deon.pl, 2018-09-21. [dostęp 2018-09-21].
  9. Papież wydalił ze stanu duchownego dwóch biskupów. To kara za pedofilię. deon.pl, 2018-10-13. [dostęp 2018-10-13].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]