Krzynia
54°20′46″N 17°12′17″E/54,346111 17,204722
| osada | |
.jpg) Zabudowa w Krzyni | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo | |
| Liczba ludności (2022) |
43[2] |
| Strefa numeracyjna |
59[3] |
| Kod pocztowy |
76-248[4] |
| Tablice rejestracyjne |
GSL[5] |
| SIMC |
0744048[6] |
Położenie na mapie gminy Dębnica Kaszubska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu słupskiego  | |
| 54°20′46″N 17°12′17″E/54,346111 17,204722[1]
| |
Krzynia (kaszb. Krzëniô lub też Wielgô Krzëniô[7][8], niem. Groß Krien) – osada w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Dębnica Kaszubska[9], na obszarze Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi”[10]. Miejscowość wchodzi w skład sołectwa Dębnica Kaszubska[11].
Położenie
[edytuj | edytuj kod]
Krzynia według regionalizacji fizycznogeograficznej leży na obszarze megaregionu Pozaalpejska Europa Środkowa, prowincji Nizina Środkowoeuropejska, podprowincji Pojezierza Południowobałtyckie, makroregionu Pojezierze Zachodniopomorskie (314.4), mezoregionu Wysoczyzna Polanowska (314.46)[10]. Kondracki i Richling zaklasyfikowali mezoregion do typu wysoczyzn młodoglacjalnych przeważnie z jeziorami, w większości o charakterze gliniastym, falistym lub płaskim[12][13].
Zgodnie z ewidencją gruntów i budynków obręb ewidencyjny Krzyni graniczy z obrębami ewidencyjnymi: Skarszów i Dębnica Kaszubska na północy, Dębnica Kaszubska Leśnictwo na północnym wschodzie, Niemczewo-Goszczyno na wschodzie, Wierszyno, Darżkowo, Podwilczyn, Suchorze, Mielno, Objezierze na południu oraz Żelkówko na zachodzie[14][a].
Osada położona jest nad zbiornikiem zaporowym Krzynia o powierzchni 75 ha i pojemności 2 mln m³, powstałym w wyniku budowy elektrowni wodnej „Krzynia”, którą uruchomiono w 1926[14][15].
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Na 30 czerwca 2018 liczba mieszkańców wynosiła 45 osób[16]. Według stanu na 30 września 2013 w osadzie mieszkały trzy osoby mniej[17].
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Nazwa miejscowości, wzmiankowana po raz pierwszy w 1266 formie Crin, ma pochodzenie słowiańskie i charakter topograficzny. Jest to nazwa prymarna przeniesiona z pomorskiej nazwy pospolitej *krina „zapadlisko, obniżenie terenu”[18]. Niemiecka nazwa Groß Krien jest adaptacją fonetyczną pierwotnej nazwy słowiańskiej z wyróżnikiem groß „wielki”, dodanym w celu odróżnenia od sąsiedniej miejscowości Klein Krien („Krzynka”, nazwa zniesiona)[18].
Polska nazwa Krzynia została nadana 1 lipca 1947 zgodnie z Rozporządzeniem Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości[19].
Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Krzëniô[7].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego[20][21]. W parku podworskim wiekowe okazy dębów i sosen[22].
Cmentarze ewangelickie
[edytuj | edytuj kod]_2.jpg)
_7.jpg)
_1.jpg)
_4.jpg)
W Krzyni są dwa nieczynne cmentarze ewangelickie. Pierwszy z nich znajduje w północnej części miejscowości i służył mieszkańcom osady Klein Krien. Drugi, na którym chowani byli mieszkańcy Groß Krien, zlokalizowany jest w południowej części miejscowości[23][24]. Cmentarz w północnej części położony jest przy drodze w kierunku Starnic, jego granice są nieczytelne. Zachował się starodrzew dębowy[23]. Zajmował powierzchnię około 0,29 ha[24]. Cmentarz w południowej części Krzyni znajduje się wzdłuż drogi leśnej biegnącej po zachodniej stronie zbiornika Krzynia[23][24]. Liczył około 0,26 ha powierzchni[24].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ na podstawie danych Państwowego Rejestru Granic, w: Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej, op. cit.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 63514
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 30 października 2013 r. w sprawie planu numeracji krajowej dla publicznych sieci telekomunikacyjnych, w których świadczone są publicznie dostępne usługi telefoniczne. (Dz.U. z 2013 r. poz. 1281)
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 636 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 11 grudnia 2017 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych. (Dz.U. z 2017 r. poz. 2355)
- ↑ Rejestr TERYT. Przeglądanie. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2020-05-18]. (pol.).
- ↑ a b Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 210, ISBN 978-83-62137-50-3.
- ↑ artykuly-Kaszëbsczé miestné miona – kaszubskie nazwy miejscowości : Nasze Kaszuby [online], naszekaszuby.pl [dostęp 2023-12-18].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b Geoserwis Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2020-05-17]. (pol.).
- ↑ Rada Gminy Dębnica Kaszubska: Uchwała Nr XXVIII/228/2017 z dnia 31 maja 2017 r. w sprawie nadania statutu sołectwu Dębnica Kaszubska. Biuletyn Informacji Publicznej Gminy Dębnica Kaszubska, 2017. [dostęp 2020-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-17)]. (pol.).
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014, s. 46. ISBN 978-83-01-16022-7.
- ↑ Jerzy Kondracki, Andrzej Richling. Regiony fizycznogeograficzne, skala 1:1 500 000. Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 1994.
- ↑ a b Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. [dostęp 2020-05-17].
- ↑ Elżbieta Florek, Leszek Łęczyński, Akumulacja i procesy brzegowe w zbiornikach energetycznych Konradowo i Krzynia na środkowej Słupi, 2007 (Słupskie Prace Geograficzne; 3) [zarchiwizowane z adresu 2015-02-08].
- ↑ Kinga Trubicka-Czapka (red.). Środki Funduszu Sołeckiego w poszczególnych sołectwach Gminy Dębnica Kaszubska w 2019 roku. „Wieści Gminne”. 18, s. 15, 2018. Gmina Dębnica Kaszubska. ISSN 2450-4300. [zarchiwizowane z adresu 2019-04-22]. (pol.).
- ↑ Wykaz miejscowości gminy Dębnica Kaszubska wraz z liczbą mieszkańców wg stanu w dniu 2013.09.30. Urząd Gminy Dębnica Kaszubska. [dostęp 2020-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-08-14)]. (pol.).
- ↑ a b Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 63.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 lipca 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości. (M.P. z 1947 r. nr 111, poz. 719)
- ↑ Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. (Dz.U. z 1975 r. nr 16, poz. 91)
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 1975 r. w sprawie określenia miast oraz gmin wchodzących w skład województw. (Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92)
- ↑ Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 266, ISBN 978-83-7495-133-3.
- ↑ a b c Krystyna Mazurkiewicz-Palacz: Dawne cmentarze w powiecie słupskim. Słupsk: Starostwo Powiatowe w Słupsku, 2012, s. 56. ISBN 978-83-60228-45-6. [dostęp 2021-08-08].
- ↑ a b c d Jarosław Dąbrowski: Cmentarze ewangelickie w powiecie słupskim: Gogolewo – Alt Jugelow. [dostęp 2024-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-30)]. (pol.).
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Kolonia | |
| Pozostałe miejscowości |
