Lednica Górna

Lednica Górna
	wieś
	; Widok na wieś z jednego ze wzgórz
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	wielicki
Gmina	Wieliczka
Liczba ludności (2022)	1658
Strefa numeracyjna	12
Kod pocztowy	32-020
Tablice rejestracyjne	KWI
SIMC	0341037
	Położenie na mapie Polski Lednica Górna
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Lednica Górna
	Położenie na mapie powiatu wielickiego Lednica Górna
	Położenie na mapie gminy Wieliczka Lednica Górna
	49°58′25″N 20°04′49″E/49,973611 20,080278
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Lednica Górna – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Wieliczka^[4].

Miejscowość leży przy DW966 na trasie Wieliczka - Tymowa^[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Etymologia nazwy

Nazwa wywodzi się od prasłowiańskiego *ledьnica, tzn. jama na lód^[5].

Inna teoria wywodzi toponim „Lednica” od nazwy pospolitej „lędo” oznaczającej (w różnych rejonach i w różnych wiekach): pole uprawne, pole po zebraniu plonów, ugór.

Części wsi

Integralne części wsi Lednica Górna^[6]^[7]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0341043	Budzyń	część wsi
0341050	Kocowa	część wsi
0341066	Łysa Góra	część wsi
0341072	Świdówka	część wsi

Historia

Wieś Lednica została po raz pierwszy wzmiankowana w 1361. W latach 1381 do 1389 była sukcesywnie po kawałku nabywana przez miasto Wieliczkę. W latach 1459 i 1463 po raz pierwszy wzmiankowano dwie osobne Lednice: Lednicza Inferior (prawdopodobnie Dolna, później też Minor/Parva, tj. Mała Lednica) i Maior Lesznicza (Górna, też Magna, Superior)^[8].

Według „Słownika geograficznego Królestwa Polskiego” w 1884 roku Lednica Górna była wsią położoną na wzgórzu, należącą do powiatu wielickiego i parafii rzymskokatolickiej w Wieliczce^[9].

Urodził się tu Władysław Dudek – inżynier, profesor Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, podczas II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej.

Tradycje

W Wielkim Tygodniu, w nocy z czwartku na piątek obchodzone są zberezy. W tym czasie okoliczni chłopcy robią sąsiadom psikusy, np. malują smołą okna w domach, w których znajdują się panny na wydaniu.

W Poniedziałek Wielkanocny obchodzony jest dawny zwyczaj ludowy, charakterystyczny dla Lednicy – Siuda Baba. Związana jest z nią legenda o tutejszej dawnej świątyni związanej z religią Słowian, która stała nad jednym z kilku źródeł potoku Leda znajdujących się we wsi. Z tego źródła wypływa tzw. święta woda^[10].

W Lednicy Górnej działa Stowarzyszenie Wspierające Rozwój Wsi Lednica Górna „Ledniczanie”, które pomaga młodzieży w podtrzymywaniu lokalnych tradycji. Z inicjatywy Stowarzyszenia postać Siudej Baby wraz z Cyganem zaczęła funkcjonować jako symbol promujący kulturę i tradycję wsi^[11].

Źródełko Ledy
Czarny Cygan i Siuda Baba podczas obchodów w 2015 r.

Zobacz też

Lednica Dolna, Lednica Niemiecka, Mierzączka

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 66918
↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 641 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b Wieś Lednica Górna w liczbach [online], Polska w liczbach, 2021 [dostęp 2023-08-28] (pol.).
↑ Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. VI, L-Ma. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2013, s. 41. ISBN 978-83-64007-04-0.
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ GUS. Rejestr TERYT
↑ Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu
↑ Lednica Górna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 121 .
↑ Siuda Baba - Wrota Małopolski. [dostęp 2014-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-24)].
↑ Stowarzyszenie mieszkańców. [w:] Lednica Górna: internetowy portal mieszkańców [on-line]. [dostęp 2015-06-28].

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 66918

[2] NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .

[poczta-3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 641 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[:0-4] Wieś Lednica Górna w liczbach [online], Polska w liczbach, 2021 [dostęp 2023-08-28] (pol.).

[5] Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. VI, L-Ma. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2013, s. 41. ISBN 978-83-64007-04-0.

[R2013-6] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-7] GUS. Rejestr TERYT

[8] Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu

[SgKP-9] Lednica Górna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 121 .

[malopolska-10] Siuda Baba - Wrota Małopolski. [dostęp 2014-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-24)].

[lednica-11] Stowarzyszenie mieszkańców. [w:] Lednica Górna: internetowy portal mieszkańców [on-line]. [dostęp 2015-06-28].

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Miasta	Wieliczka
Wsie	Brzegi Byszyce Chorągwica Czarnochowice Dobranowice Golkowice Gorzków Grabie Grabówki Grajów Jankówka Janowice Kokotów Koźmice Małe Koźmice Wielkie Lednica Górna Mała Wieś Mietniów Pawlikowice Podstolice Raciborsko Rożnowa Siercza Strumiany Sułków Sygneczów Śledziejowice Węgrzce Wielkie Zabawa
Integralne części wsi	Babiny Bania Biskupie Brody Brzeziny Budziaki Budzyń Bugaj Chalakówka Czarnociny Dąbrowy Dębówka Dolna Jankówka Dulany Duża Grobla Dwór Folwark Gąsiory Głęboczki Górna Jankówka Gościniec (Czarnochowice) Gościniec (Węgrzce Wielkie) Grabówki Dolne Gracówka Granica Grzybówki Janaszki Kamieniec Kamionki Kaźmierz (Sygneczów) Kaźmierz (Zabawa) Klin Kocowa Kolonia Kopalina (Chorągwica) Kopalina (Pawlikowice) Kopalina (Sułków) Kopaliny Kopce (Byszyce) Kopce (Koźmice Wielkie) Kresy Krupy Krzewiny Krzyż Lasowice Lasowisko Lipowa Lizawki Lorańce Łysa Góra (Lednica Górna) Łysa Góra (Sygneczów) Mała Grobla Mogiłki Mole Mostki Na Brzegu Na Dziadku Na Gaiskach Na Krzyżowej Na Lepiance Na Mostkach Na Potoku Nadlesie Nawsie Nowe Domy Nowe Pole Olszynki Osice Pagóry Panciawa Paniekąt Parcele Pasternik (Golkowice) Pasternik (Mietniów) Pastwiska Pod Laskowcem Pod Pawlikowicami Pod Wałem Poddębowiec Pode Dworem (Pawlikowice) Pode Dworem (Raciborsko) Podgorzków Podjanowice Podlesie Podlipowa Pogwizdów Polanki Poręby Postolówka Przedewsie Przedgrojowie Przetakówka Przy Lesie Przy Młynie Przymiarki Rola Równica Ryje Sieprawówka Snoza Soboniówki Sosnowiec Spławy Sroczyce Stawisko (Strumiany) Stawisko (Śledziejowice) Szczurów Szwaby Szydłowiec Świdówka Taszyce Ulica Ulica Gołębia Ulica Kocia W Górze W Łąkach Wielkie Pola Witkowice Wola Dobranowska Wolica Wolniki Wygon Wysypka Wzory Za Górą Za Koleją Zabałwanie Zabrze Zagrody (Jankówka) Zagrody (Raciborsko) Zalesie (Golkowice) Zalesie (Grajów) Zalesie (Kokotów) Zalesie (Koźmice Wielkie) Zamarzanka Zamłynie Zarzecze Zastawiszcze Zawildze Zawinnie Zbój Zwólka Żakowa
Inne	Zymbrzeg