Luís Alves de Lima e Silva
 Luís Alves de Lima e Silva w 1878 | |
| Data i miejsce urodzenia |
25 sierpnia 1803 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 maja 1880 |
| 8. premier Brazylii | |
| Okres |
od 3 września 1856 |
| Przynależność polityczna |
Partia Konserwatywna |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| 12. premier Brazylii | |
| Okres | |
| Przynależność polityczna |
Partia Konserwatywna |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| 22. premier Brazylii | |
| Okres |
od 25 czerwca 1875 |
| Przynależność polityczna |
Partia Konserwatywna |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
    [1]
| |
Luís Alves de Lima e Silva (ur. 25 sierpnia 1803 w Duque de Caxias, zm. 7 maja 1880 w Valença) - brazylijski arystokrata, markiz[a] Caixas, jeden z dowódców wojsk brazylijskich w wojnie paragwajskiej, 8., 12. i 22. premier Brazylii.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne życie
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 25 sierpnia 1803 na farmie São Paulo (obecnie będącej częścią miasta Duque de Caxias) jako pierwszy syn i drugie dziecko[2] Mariany Cândido de Oliveira Belo oraz Francisco de Limy e Silvy[2][3].
W wieku 14 lat postanowił kontynuować rodzinną tradycję wstępując do służby wojskowej i w ciągu roku awansował na podporucznika[4].
Kariera wojskowa
[edytuj | edytuj kod]Po raz pierwszy swoje talenty militarne zaprezentował podczas walk o niepodległość Bahii. 28 stycznia 1823 cesarz Piotr I skierował batalion, którego adiutantem był de Lima do stanu Bahia, aby ten pomógł w walce z Portugalczykami[3]. Cesarska armia otoczyła Salvador zajęty wówczas przez Portugalczyków i przypuściła na niego oraz okoliczne fortyfikacje Portugalii wielokrotne ataki, w których de Lima niejednokrotnie brał udział. Podczas starcia 28 marca osobiście poprowadził szarżę na bunkier wroga[3].
2 lipca wojska brazylijskie wkroczyły do miasta. Batalion de Limy powrócił do Rio de Janeiro, a on sam został awansowany na kapitana 22 stycznia 1824[2][3].
Wojna paragwajska
[edytuj | edytuj kod]Cztery miesiące po wybuchu wojny paragwajskiej, w marcu 1864 paragwajska armia wkroczyła na teren Argentyny, by stamtąd przypuścić atak na stan Rio Grande do Sul[5].
W międzyczasie w Rio Grande do Sul lokalni dowódcy nie byli w stanie przeciwstawić się paragwajskim oddziałom. Cesarz Piotr II, będąc świadomym zagrożenia ze strony Paragwajczyków, postanowił udać się na front, by wesprzeć walczących. De Lima, jako fligeladiutant cesarza, wyruszył razem z nim[5]. Oddział cesarski dotarł do Uruguaiany we wrześniu 1865. Miasto znajdowało się wówczas pod paragwajską okupacją. W chwili, gdy de Lima i cesarz przybyli, zjednoczone oddziały brazylijskie i argentyńskie szturmowały Uruguaianę. Wkrótce wojska paragwajskie poddały się i opuściły miasto, zapobiegając dalszemu rozlewowi krwi[5] i pozwalając Piotrowi II oraz de Limie wrócić do stolicy kraju[5][6].
Naczelne dowództwo
[edytuj | edytuj kod]10 października 1866 de Lima został mianowany nowym dowódcą zjednoczonych sił brazylijskich[3]. Do Paragwaju przybył 18 listopada, czyli w momencie zawieszenia broni trwającego od października 1866 do lipca 1867[7]. Wykorzystał ten czas na wyszkolenie swoich żołnierzy, wyposażenie ich w nowszą broń oraz modernizację jednostek medycznych i sanitarnych, zapobiegając tym samym epidemiom wśród Brazylijczyków.[6] 25 lipca 1868 oddziały de Limy zajęły twierdzę Humaitá po tym, jak prezydentowi Paragwaju, Francisco Solano Lópezowi udało się zorganizować udane wycofanie stamtąd wszystkich wojsk[7].
Wykorzystując zdobytą przewagę, markiz zamiast przeprowadzać frontalny atak na linie obronne Lópeza umiejscowione na południe od Asunción, de Lima wytyczył drogę omijającą nieprzyjacielskie fortyfikacje. Pozwoliło to oskrzydlić paragwajską armię[6] i dało de Limie zwycięstwa w trzech kolejnych bitwach ( Itororó , Avay i Lomas Valentinas). Skutkowało to ucieczką Lópeza z wąską grupą zwolenników[3][6] oraz zajęciem przez Brazylijczyków Asunciónu 1 stycznia 1869[3][7].
Rezygnacja
[edytuj | edytuj kod]
De Lima starzał się i nie czuł się na siłach, by ścigać Lópeza w głębi Paragwaju, dlatego poprosił o zwolnienie ze stanowiska lub udzielenie mu krótkiego urlopu. Choć jego prośba została odrzucona, mianował hrabiego Gastona d’Eu pełniącym obowiązki dowódcy[8] i 19 stycznia 1869 wyjechał do Brazylii[6]. Cesarz był wściekły, że markiz opuścił swoje stanowisko bez pozwolenia, tym bardziej że de Lima ogłosił, że wojna została już wygrana - mimo że López nadal był na wolności i przegrupowywał swoje nieliczne pozostałe zasoby wojskowe. Piotr II był bardzo rozczarowany de Limą, ale był również świadom, że markiz był osobą najbardziej odpowiedzialną za wielkie sukcesy w czasie wojny, osiągnięte kosztem lat poświęceń i osobistej odwagi. Cesarz wezwał markiza do Pałacu Cesarskiego, Paço de São Cristóvão , 21 lutego 1869 na pojednanie[6][9].
Kilka dni później cesarz przyznał de Limie Order Piotra I i awansował go z markiza na księcia, co było najwyższą rangą brazylijskiej szlachty i wyjątkowym wyróżnieniem podczas 58-letniego panowania Piotra II[5].
Kariera polityczna
[edytuj | edytuj kod]Minister w rządzie Honório Hermeta
[edytuj | edytuj kod]14 czerwca 1855 de Lima został ministrem wojny w rządzie Honório Hermeta, który jednak zmarł rok później, 3 września 1856[10][11].
Pierwsza kadencja
[edytuj | edytuj kod]De Lima objął urząd po Hermeto, ale zrobił to niechętnie, ponieważ nie przypadł mu w wyborach, a jedynie dzięki prawnym zabiegom. Poddał się do dymisji wraz z innymi członkami rządu 4 maja 1857[11].
Druga kadencja
[edytuj | edytuj kod]Po 1857 kolejne rządy szybko upadały, nie mogąc zgromadzić większości w Izbie Deputowanych, ponieważ stronnictwa konserwatywne wzajemnie oskarżały się o próbę dominacji[11]. Cesarz poprosił de Limę o przewodniczenie nowemu rządowi 2 marca 1861[9].
De Lima próbował zdobyć poparcie w parlamencie, jednak gdy jemu również nie udało się zgromadzić parlamentarzystów wokół siebie, razem ze wszystkimi ministrami podał się do dymisji 24 maja 1862[11].
Trzecia kadencja
[edytuj | edytuj kod]Na skutek Konfliktu Religijnego[6], premier José Paranhos wraz z całym swoim rządem poddał się do dymisji, a cesarz poprosił de Limę o utworzenie kolejnego rządu. Ten zaś próbował załagodzić spory wywołane przez poprzedni rząd. Postulował między innymi amnestię dla skazanych biskupów. Sam de Lima, będący zagorzałym katolikiem[10], zagroził rezygnacją, jeśli cesarz nie udzieli jej biskupom, co Piotr II jednak niechętnie zrobił we wrześniu 1875[5].
Pod koniec 1877 cesarz złożył de Limie wizytę, podczas której ustalono, że jego rząd nie będzie dłużej funkcjonować[5]. 5 stycznia 1878 cały rząd został zdymisjonowany[12].
Późniejsze życie i śmierć
[edytuj | edytuj kod]
Przykuty do wózka inwalidzkiego, de Lima spędził resztę swoich dni na farmie Santa Mônica, położonej w pobliżu miasta Valença[3]. 7 maja 1880 o godzinie 23:00 zmarł cicho, w obecności członków swojej rodziny[3]. Fakt ten zasmucił Piotra II. De Lima poprosił o prosty pogrzeb, bez honorów i jedynie sześciu żołnierzy, którzy nieśliby jego trumnę. Jego ostatnia wola nie została w pełni uszanowana: cesarz wysłał powóz używany wyłącznie do pogrzebów członków rodziny cesarskiej, za którym jechało szesnastu służących z dworu cesarskiego oraz jeden kapral i trzynastu, a nie sześciu, żołnierzy, niosących jego szczątki. Po ogromnym pochodzie odbył się pogrzeb (w którym uczestniczył sam cesarz), a ciało de Limy złożono na cmentarzu São Francisco de Paula[3].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]6 stycznia 1833 roku, w wieku 29 lat, poślubił Anę Luísę de Loreto Carneiro Vianę, szesnastoletnią siostrę przyjaciela z armii i członka arystokratycznej rodziny. Związek ten był sprzeczny z wolą matki panny młodej, która postrzegała Luísa Alvesa i jego rodzinę jako parweniuszy. Gazety powiązane z politycznymi wrogami rodu de Lima wykorzystały tę różnicę zdań, aby rzucać przeciwko niemu poważne, ale bezpodstawne oskarżenia, w tym o porwanie Any Luísy. Pomimo inwektyw ich małżeństwo było szczęśliwe[3], a oni doczekali się trójki dzieci[2].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ José Antonio dos Santos Cardoso, Almanak Administrativo, Mercantil e Industrial (Almanaque Laemmert), s. 33 (port.).
- ↑ a b c d Adriana Barreto de Souza, Duque de Caxias: o homem por trás do monumento, 2008, s. 85-108, 137, 565, ISBN 978-85-200-0864-5 (port.).
- ↑ a b c d e f g h i j k Afonso de Carvalho, Caxias, 1976, s. 6,17-266, 288-293 (port.).
- ↑ Luiz Alves de Lima e Silva, duke de Caxias | Military leader, Imperial Regent, Patriot | Britannica [online], www.britannica.com, 21 sierpnia 2024 [dostęp 2024-09-05] (ang.).
- ↑ a b c d e f g Heitor Lira, História de Dom Pedro II (1825–1891), s. 217-218, 227-242, 235-238, 246, 266 (port.).
- ↑ a b c d e f g Roderick J. Barman, Citizen Emperor: Pedro II and the Making of Brazil, 1825–1891, 12 stycznia 1999, s. 205, 223-269, ISBN 978-0-8047-3510-0 (ang.).
- ↑ a b c Francisco Doratioto, Maldita Guerra: Nova história da Guerra do Paraguai, 2002, s. 280-284, 329-330, ISBN 978-85-359-0224-2 (port.).
- ↑ Gaston d’Orléans: Prince, Refugee and General
- ↑ a b Pedro Calmon, História de D. Pedro II, 1975, s. 660-661, 797 (port.).
- ↑ a b Eugênio Vilhena de Morais, O Duque de Ferro: novos aspectos da figura de Caxias, s. 166-168, 212-213, ISBN 978-85-7011-329-0 (port.).
- ↑ a b c d Jeffrey D. Needell, The Party of Order: the Conservatives, the State, and Slavery in the Brazilian Monarchy, 1831–1871, 2006, s. 174, 197-216, ISBN 978-0-8047-5369-2 (ang.).
- ↑ Joaquim Nabuco de Araujo, Um Estadista do Império (port.).