Ma Ying-jeou

Ma Ying-jeou
Data i miejsce urodzenia	13 lipca 1950 ; Hongkong
	Prezydent Republiki Chińskiej
Okres	od 20 maja 2008; do 20 maja 2016
Przynależność polityczna	Kuomintang
Wiceprezydent	Wu Den-yih
Poprzednik	Chen Shui-bian
Następca	Tsai Ing-wen
	Burmistrz Tajpej
Okres	od 25 grudnia 1998; do 25 grudnia 2006
Poprzednik	Chen Shui-bian
Następca	Hau Lung-pin
	Przewodniczący Kuomintangu
Okres	od 16 lipca 2005; do 13 lutego 2007
Poprzednik	Lien Chan
Następca	Wu Po-hsiung
	Przewodniczący Kuomintangu
Okres	od 12 sierpnia 2009; do 3 grudnia 2014
Poprzednik	Wu Po-hsiung
Następca	Wu Den-yih
	Minister Sprawiedliwości
Okres	od 27 lutego 1993; do 10 czerwca 1996
Przynależność polityczna	Kuomintang
Poprzednik	Lu Yu-wen
Następca	Liao Cheng-hao
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Ma Ying-jeou (wym. [m ɑ̀ í ŋ t ɕ j ò ʊ]; chiń. upr. 马英九; chiń. trad. 馬英九; pinyin Mǎ Yīngjiǔ; pe̍h-ōe-jī Má Eng-kiú; ur. 13 lipca 1950 w Hongkongu) – polityk Republiki Chińskiej, minister sprawiedliwości w latach 1993–1996, burmistrz Tajpej w latach 1998–2006, przewodniczący Kuomintangu od 2005 do 2007 i ponownie od 2009 do 2014, prezydent państwa w latach 2008–2016.

Życiorys

Edukacja

Ma urodził się w 1950 w Hongkongu w Koulun, wówczas brytyjskim terytorium zamorskim. Kiedy miał rok, jego rodzina przeniosła się na Tajwan. W 1972 ukończył prawo na Narodowym Uniwersytecie Tajwańskim. Naukę kontynuował w USA na Uniwersytecie Nowojorskim oraz Uniwersytecie Harvarda. W 1981 powrócił na Tajwan, gdzie kontynuował pracę naukową.

Początki kariery politycznej

Ma Ying-jeou rozpoczął pracę w pałacu prezydenckim za kadencji prezydenta Chiang Ching-kuo, zostając początkowo jego osobistym tłumaczem. Następnie Ma awansował na stanowisko szefa Departamentu Badań i Rozwoju w Yuanie Wykonawczym (rządzie), zostając w wieku 38 lat najmłodszym członkiem gabinetu.

Od 1984 do 1988 był zastępcą sekretarza generalnego Kuomintangu (KMT). W 1993 prezydent Lee Teng-hui mianował go ministrem sprawiedliwości. Jako minister sprawiedliwości, Ma sprzeciwił się zniesieniu artykułu 100 prawa karnego, pozwalającego na zatrzymywanie dysydentów przed zniesieniem stanu wojennego w 1987. Sprzeciwił się także reformie wprowadzającej bezpośredni wybór prezydenta Republiki Chińskiej. Poprzez swoje działanie zyskał w niektórych kręgach opinię przeciwnika pełnej demokracji. W czasie urzędowania jako minister, Ma walczył szczególnie mocno ze zjawiskiem korupcji, określanym na Tajwanie jako czarne złoto (pieniądze uzyskiwane dzięki czarnym, brudnym metodom). Urząd ministra przestał pełnić w 1996. Powrócił wówczas do działalności akademickiej i naukowej.

Burmistrz Tajpej

Ma Ying-jeou 25 grudnia 1998 został burmistrzem Tajpej, pokonując w wyborach rywala z Demokratycznej Partii Postępowej, Chen Shui-biana, który ubiegał się o reelekcję.

W grudniu 2002 ponownie wygrał wybory burmistrza Tajpej zdobywając 64% głosów. Za jego rządów w mieście w 2003 wybuchła epidemia SARS, a w 2004 miała miejsce poważna powódź. Burmistrzem stolicy Ma pozostał do 25 grudnia 2006.

Przewodniczący Kuomintangu

Pozycja Ma Ying-jeou wewnątrz Kuomintangu wzrosła po przegranej dotychczasowego przewodniczącego Lien Chana w wyborach prezydenckich w 2004. Ma był wówczas postrzegany jako jego naturalny sukcesor. W kwietniu 2005 Ma ogłosił swój udział w wyborach przewodniczącego partii. 16 lipca 2005 na kongresie Kuomintangu pokonał swego rywala, Wanga Jin-pynga zdobywając 72% głosów poparcia.

Kuomintang pod jego przywództwem odniósł przytłaczające zwycięstwo w wyborach lokalnych w grudniu 2005.

13 lutego 2007 Ma został oskarżony przez prokuraturę o defraudację prawie 340 tys. USD, zapisanych jako wydatki specjalne w okresie, kiedy był burmistrzem Tajpej. Prokuratura zarzuciła mu użycie państwowych funduszy w celach prywatnych, takich jak na przykład pokrycie kosztów studiów zagranicznych córki czy bieżące wydatki domowe. W tym samym dniu zrezygnował ze stanowiska przewodniczącego partii, zaprzeczając jednocześnie wszelkim zarzutom i deklarując swoją niewinność. Tłumaczył, iż specjalne fundusze były częścią jego wynagrodzenia, jednak zostały wydane wyłącznie na cele publiczne i charytatywne. 14 sierpnia 2007 urząd skarbowy uznał, iż Ma jest niewinny i oczyścił jego osobę spod wszystkich zarzutów^[1].

Prezydent

13 lutego 2007 wraz z rezygnacją ze stanowiska szefa Kuomintangu, Ma zadeklarował zamiar startu w wyborach prezydenckich 22 marca 2008^[2]^[3]. Oficjalnie swoją kandydaturę zgłosił 2 maja 2007. 23 czerwca 2007 w czasie kongresu partii został oficjalnie mianowany kandydatem Kuomintangu^[4].

22 marca 2008 został wybrany nowym prezydentem Republiki Chińskiej, zdobywając 58,45% głosów; 20 maja 2008 oficjalnie objął stanowisko prezydenta^[5]. Zarówno w trakcie kampanii prezydenckiej, jak i w przemówieniu inauguracyjnym proponował przywrócenie dialogu z Chińską Republiką Ludową, jednocześnie zastrzegając niemożliwość zjednoczenia Chin w obecnych warunkach^[6].

12 sierpnia 2008 Ma Ying-jeou udał się w pierwszą swoją podróż zagraniczną, odwiedzając trzy państwa w Ameryce Łacińskiej. Celem podróży był udział w inauguracji prezydentury Fernanda Lugo w Paragwaju, Leonela Fernándeza w Dominikanie oraz spotkanie z prezydentem Martinem Torríjosem w Panamie. Ma zatrzymał się także w Los Angeles i w San Francisco w USA^[7].

11 sierpnia 2008 między Tajwanem a Chinami uruchomiono pierwsze w historii bezpośrednie połączenie lotnicze^[8].

W wyborach prezydenckich w 2012 roku ubiegał się z powodzeniem o reelekcję, pokonując kandydatkę Demokratycznej Partii Postępowej Tsai Ing-wen^[9]. 3 grudnia 2014 roku, w związku z porażką Kuomintangu w wyborach samorządowych, zrezygnował z funkcji przewodniczącego partii^[10]. W listopadzie 2015 roku podczas wizyty w Singapurze jako pierwszy w historii przywódca Tajwanu spotkał się z przewodniczącym ChRL Xi Jinpingiem^[11].

Życie prywatne

Ma Ying-jeou jest żonaty, ma dwie córki. Przez ponad 30 lat był gorliwym biegaczem, przez 6 pływakiem, przez 3 uprawiał triatlon. Wiele razy deklarował swoją pasję do literatury i muzyki, jest fanem azjatyckiej aktorki i piosenkarki Faye Wong. Ma jest również regularnym dawcą krwi (ponad 160 razy) i członkiem wielu organizacji charytatywnych. Mówi po mandaryńsku, angielsku oraz tajwańsku.

Przypisy

↑ „Taiwan court clears presidential candidate Ma of corruption”. channelnewsasia.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-01)]., Channel NewsAsia, 14 sierpnia 2007.
↑ „Ma Ying-jeou indicted, resigns as KMT chairman”, Taipei Times, 13 lutego 2007.
↑ „KMT rejects, then accepts chairman’s resignation”. taiwanheadlines.gov.tw. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-28)]., Taiwan Headlines, 14 lutego 2007.
↑ „Ma said to pick Siew for 2008 race”, The China Post, 23 czerwca 2007.
↑ „New Taiwan president offers China dialogue”, International Herald Tribune, 20 maja 2008.
↑ Powrót Kuomintangu do władzy na Tajwanie – q&a, stosunkimiedzynarodowe.info, 20 maja 2008. stosunkimiedzynarodowe.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-22)]..
↑ „Taiwan’s President Ma departs for three-country Latin America tour”, The Earth Time, 12 sierpnia 2008.
↑ „Talking to Taiwan’s New President”. time.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-17)]., TIME, 11 sierpnia 2008.
↑ Tsai steps down as DPP chair after election defeat. Focus Taiwan, 2012-01-14. [dostęp 2012-01-14]. (ang.).
↑ Taiwan President Ma Ying-jeou quits as Kuomintang chief. BBC, 2014-12-03. [dostęp 2016-01-18]. (ang.).
↑ President Ma to meet China’s Xi in Singapore Saturday. Focus Taiwan, 2015-11-04. [dostęp 2016-01-18]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[1] „Taiwan court clears presidential candidate Ma of corruption”. channelnewsasia.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-01)]., Channel NewsAsia, 14 sierpnia 2007.

[2] „Ma Ying-jeou indicted, resigns as KMT chairman”, Taipei Times, 13 lutego 2007.

[3] „KMT rejects, then accepts chairman’s resignation”. taiwanheadlines.gov.tw. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-28)]., Taiwan Headlines, 14 lutego 2007.

[4] „Ma said to pick Siew for 2008 race”, The China Post, 23 czerwca 2007.

[5] „New Taiwan president offers China dialogue”, International Herald Tribune, 20 maja 2008.

[6] Powrót Kuomintangu do władzy na Tajwanie – q&a, stosunkimiedzynarodowe.info, 20 maja 2008. stosunkimiedzynarodowe.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-22)]..

[7] „Taiwan’s President Ma departs for three-country Latin America tour”, The Earth Time, 12 sierpnia 2008.

[8] „Talking to Taiwan’s New President”. time.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-17)]., TIME, 11 sierpnia 2008.

[9] Tsai steps down as DPP chair after election defeat. Focus Taiwan, 2012-01-14. [dostęp 2012-01-14]. (ang.).

[10] Taiwan President Ma Ying-jeou quits as Kuomintang chief. BBC, 2014-12-03. [dostęp 2016-01-18]. (ang.).

[11] President Ma to meet China’s Xi in Singapore Saturday. Focus Taiwan, 2015-11-04. [dostęp 2016-01-18]. (ang.).

[a-12] Wiceprezydent Republiki Chińskiej

[b-13] Głowa państwa jako p.o. Premiera Rady Państwa

[c-14] Tymczasowy Szef Egzekutywy

[d-15] P.o. Tymczasowego Szefa Egzekutywy jako p.o. Premiera Rady Państwa

[e-16] Głowa państwa jako p.o. Premiera Rady Państwa (1926–1927), a następnie Premier (1927)

[f-17] Generalissimus Rządu Wojskowego

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[A]

[B]

[C]

[D]

[E]

[F]

Prezydent	Sun Jat-sen (1912–1914) Song Jiaoren (tymczasowo, 1912–1913)
Premier	Sun Jat-sen (1919–1925)
Przewodniczący Centralnego Komitetu Wykonawczego	Liao Zhongkai (tymczasowo, 1925) Zhang Renji (1926) Czang Kaj-szek (1926–1927) Hu Hanmin (1935–1936) Czang Kaj-szek (tymczasowo, 1936–1938)
Dyrektor-Generał	Czang Kaj-szek (tymczasowo, 1938–1945) Czang Kaj-szek (1945–1975)
Przewodniczący	Chiang Ching-kuo (tymczasowo, 1975–1976) Chiang Ching-kuo (1976–1988) Lee Teng-hui (tymczasowo, 1988) Lee Teng-hui (1988–2000) Lien Chan (tymczasowo, 2000–2001) Lien Chan (2001–2005) Ma Ying-jeou (2005–2007) Wu Po-hsiung (tymczasowo, 2007) Chiang Pin-kung (tymczasowo, 2007) Wu Po-hsiung (2007–2009) Ma Ying-jeou (2009–2014) Wu Den-yih (tymczasowo, 2014–2015) Eric Chu (2015–2016) Huang Ming-hui (tymczasowo, 2016) Hung Hsiu-chu (2016–2017) Lin Junq-tzer (tymczasowo, 2017) Wu Den-yih (2017–2020) Lin Rong-te (tymczasowo, 2020) Johnny Chiang (od 2020)

Tymczasowi Prezydenci Republiki Chińskiej	Sun Jat-sen (1912) Yuan Shikai (1912–1913)
Prezydenci Republiki Chińskiej	Yuan Shikai (1913–1915, 1916) Li Yuanhong (1916–1917) Feng Guozhang (p.o., 1917–1918)^[A] Xu Shichang (1918–1922) Zhou Ziqi (p.o., 1922)^[B] Li Yuanhong (1922–1923) Gao Lingwei (p.o., 1923)^[B] Cao Kun (1923–1924) Huang Fu (p.o., 1924)^[B] Duan Qirui (1924–1926)^[C] Hu Weide (p.o., 1926)^[D] Yan Huiqing (p.o., 1926)^[B] Du Xigui (p.o., 1926)^[B] Wellington Koo (p.o., 1926–1927)^[E] Zhang Zuolin (1927–1928)^[F]
Przewodniczący Rządu Narodowego Republiki Chińskiej	Tan Yankai (1928) Czang Kaj-szek (1928–1931) Lin Sen (p.o., 1931–1932) Lin Sen (1932–1943) Czang Kaj-szek (p.o., 1943) Czang Kaj-szek (1943–1948)
Prezydenci Republiki Chińskiej	Czang Kaj-szek (1948–1949) Li Zongren (p.o., 1949–1950)^[A] Czang Kaj-szek (1950–1975) Yen Chia-kan (1975–1978) Chiang Ching-kuo (1978–1988) Lee Teng-hui (1988–2000) Chen Shui-bian (2000–2008) Ma Ying-jeou (2008–2016) Tsai Ing-wen (2016–2024) Lai Ching‑te (2024–)