Marian Bolesławicz
pułkownik dyplomowany artylerii | |
Data i miejsce urodzenia |
6 sierpnia 1890 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
9 stycznia 1980 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
od 1914 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
1 Pułk Artylerii |
Stanowiska |
dowódca baterii |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
|
Marian Bolesławicz vel Marian Fornal[1] (ur. 6 sierpnia 1890 w Rzeszowie, zm. 9 stycznia 1980 w Londynie) – pułkownik artylerii Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej i Polskich Sił Zbrojnych, w 1962 roku mianowany przez Prezydenta RP na uchodźstwie honorowym generałem brygady.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Marian Bolesławicz urodził się w rodzinie Zygmunta Fornala. 8 czerwca 1912 roku złożył ustny egzamin maturalny w c.k. I Gimnazjum w Rzeszowie[2]. W tym samym roku rozpoczął studia na filozoficzne i prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Był członkiem Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego (od 1912) w rodzinnym mieście. Pełnił funkcje instruktora i zastępcy komendanta ZS w Rzeszowie. W 1914 został powołany do cesarskiej i królewskiej armii[1] .
15 sierpnia 1914 roku został przeniesiony do Legionów Polskich. Początkowo służył jako dowódca kompanii w półbatalionie Mariana Kukiela. 26 września 1914 roku został przeniesiony do 1 pułku piechoty, a 15 listopada tego roku do II dywizjonu 1 pułku artylerii[1] . Dowodził 2 baterią haubic i dywizjonem. 26 maja 1915 roku został awansowany na podporucznika, a 1 grudnia tego roku na porucznika[3]. W lipcu 1917 roku, po kryzysie przysięgowym, wcielony został do cesarskiej i królewskiej armii. W październiku 1918 roku leczył się w wojskowym szpitalu w Zakopanem, gdzie 31 października t. r. dowodził akcją rozbrajania Austriaków.
W listopadzie 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego i mianowany szefem artylerii Dowództwa Okręgu Generalnego „Kraków”. W styczniu 1919 roku został awansowany na kapitana[4]. W kwietniu tego roku przeniesiony został do Warszawy na identyczne stanowisko w Dowództwie Okręgu Generalnego „Warszawa”. We wrześniu tego roku oddelegowany został do dowództwa Armii gen. Hallera, a w następnym miesiącu do Ministerstwa Spraw Wojskowych. 2 stycznia 1920 roku rozpoczął naukę w Wojennej Szkole Sztabu Generalnego. W kwietniu tego roku, w czasie trwającej wojny z bolszewikami, skierowany został na front. Pełnił służbę w dowództwie 4 Armii i Dowództwie Etapu na Ukrainie, a od sierpnia w Dowództwie Artylerii Obrony Warszawy. Po zakończeniu działań wojennych kontynuował studia wojskowe.
We wrześniu 1921 roku ukończył I Kurs Normalny Wyższej Szkoły Wojennej, otrzymał „pełne kwalifikacje do służby na stanowiskach Sztabu Generalnego” i przydział do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie na stanowisko zastępcy szefa sztabu[5]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 36. lokatą w korpusie oficerów artylerii[6]. W październiku 1924 roku przeniesiony został do Oddziału IV Sztabu Generalnego[7], w którym powierzono mu obowiązki wojskowego komisarza kolejowego[8]. 1 grudnia 1924 roku awansował na pułkownika ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 7. lokatą w korpusie oficerów artylerii[9].
W listopadzie 1925 roku objął dowództwo 27 pułku artylerii polowej we Włodzimierzu[10]. Z dniem 31 października 1926 roku wyznaczony został na stanowisko szefa sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie[11][12]. Po dwóch latach praktyki sztabowej, w grudniu 1928, wyznaczony został na stanowisko szefa Oddziału IV Sztabu Głównego. 5 lutego 1930 został mianowany zastępcą dowódcy Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie[13][14]. Po reorganizacji został pomocnikiem dowódcy Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie[15]. 30 października 1935 roku mianowany został pomocnikiem dowódcy Okręgu Korpusu Nr IV w Łodzi[16][17]. 5 lipca 1939 oddany został do dyspozycji dowódcy okręgu, gen. bryg. Wiktora Thommée, a 5 sierpnia tego roku został jego drugim zastępcą[18].
Z chwilą rozpoczęcia kampanii wrześniowej objął stanowisko dowódcy etapów Armii „Łódź”[19]. Od 13 września kierował obroną rejonu Dorohusk-Włodzimierz-Kowel. Dostał się do niewoli radzieckiej i był więziony do sierpnia 1941 roku, w tym w obozie jenieckim NKWD w Griazowcu[20][21]. Od września 1941 roku do maja 1942 roku dowodził 9 Dywizją Piechoty Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. W następnym miesiącu został zastępcą komendanta Ośrodka Zapasowego. Następnie był dowódcą Bazy i Etapów Armii Polskiej na Wschodzie. W lipcu 1943 roku rozpoczął służbę w Dowództwie Jednostek Wojskowych w Wielkiej Brytanii, a w listopadzie tego roku przeniesiony został do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. Od stycznia 1945 roku do września 1946 był członkiem Wojskowego Trybunału Orzekającego. Po demobilizacji Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Osiedlił się w Londynie.
W marcu 1958 roku został powołany przez Prezydenta RP na Uchodźstwie do składu drugiej Rady Rzeczypospolitej Polskiej[22]. Prezydent RP na Uchodźstwie August Zaleski mianował go honorowym generałem brygady ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1962 roku[4].
Był prezesem łódzkiego okręgu wojewódzkiego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej (1938)[23] oraz osadnikiem wojskowym w osadzie Owadno, gmina Werba, na Wołyniu[24].
Zmarł 9 stycznia 1980 roku w Londynie. Pochowany został na cmentarzu Gunnersbury.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 7501
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Niepodległości (20 stycznia 1931)[25]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1928)[26][27]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie (po raz 1 i 2 w 1922)[28]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: po raz pierwszy 10 listopada 1928[29][30])
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[31]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[31]
- Odznaka „Za wierną służbę”[32]
- Odznaka Sztabu Generalnego Wojska Polskiego[32]
- Krzyż Komandorski Orderu Korony Rumunii (Rumunia)[33]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Wykaz Legionistów ↓.
- ↑ Spis maturzystów 1938 ↓, s. XI, XX.
- ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 33.
- ↑ a b Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 77.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 77, 715, 814.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 187.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 110 z 15 października 1924 roku, s. 613.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 11, 638, 737.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 731.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 117 z 05.11.1925 r.
- ↑ Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 50 z 24.11.1926 r.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 429, 448.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 5 z 20 lutego 1930 roku, s. 68.
- ↑ Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 22.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 175, 465.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 137 według autora obowiązki pomocnika dowódcy OK IV objął 15 listopada 1935 roku.
- ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 77 autorzy podali, że na stanowisku pomocnika dowódcy OK IV pozostawał od grudnia 1935 roku do września 1939 roku, nie wspominając o wyznaczeniu go 5 sierpnia 1939 roku na stanowisko II zastępcy dowódcy OK IV.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 137.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 317, 339.
- ↑ Jerzy Turski: Lista jeńców z obozu w Griazowcu. W: Zdzisław Peszkowski: Wspomnienia jeńca z Kozielska. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1989, s. 67. ISBN 83-85015-66-3.
- ↑ Lista jeńców Kampanii Wrześniowej 1939, umieszczonych w obozie w Griazowcu. raportnowaka.pl. s. 3. [dostęp 2015-11-20].
- ↑ Ogłoszenie z dnia 25 marca 1958 r. Głównego Komisarza Wyborczego o składzie drugiej Rady Rzeczypospolitej Polskiej Dz.U.R.P. z 1958 r. nr 3, poz. 7 [dostęp 2022-07-13].
- ↑ Piętnastolecie LOPP. Warszawa 1938, s. 194.
- ↑ Osadnicy wojskowi 2012 ↓, s. 15.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 18, poz. 31 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych nr 10 z 15 maja 1928.
- ↑ Odznaczenia orderem Polonia Restituta. „Kurier Warszawski”. Nr 134, s. 16, 15 maja 1928.
- ↑ Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 4597/22 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 314).
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- ↑ Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych nr 15 z 11.11.1928.
- ↑ a b Na podstawie fotografii [1].
- ↑ a b Na podstawie fotografii [2].
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 429.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku). Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1931. [dostęp 2016-06-11].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Spis maturzystów w latach 1860–1938. W: Sprawozdanie Dyrekcji I Państwowego Gimnazjum im. ks. St. Konarskiego w Rzeszowie za rok szkolny 1937/38. Rzeszów: 1938, s. VII–LXXI.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918–1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
- Osadnicy wojskowi – lista kompletna. kresy.genealodzy.pl. [dostęp 2016-12-03].
- Bolesławicz (właściwe nazwisko Fornal) Marian. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2019-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-24)].
- Członkowie II Rady Rzeczypospolitej Polskiej
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Członkowie Związku Walki Czynnej
- Dowódcy dywizji Polskich Sił Zbrojnych
- Generałowie brygady mianowani przez władze RP na uchodźstwie po 1947
- Jeńcy polscy obozu przejściowego w Putywlu
- Jeńcy polscy obozu NKWD w Griazowcu (1940–1941)
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (kampania wrześniowa)
- Ludzie urodzeni w Rzeszowie
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Odznaką „Za wierną służbę”
- Oficerowie 27 Pułku Artylerii Lekkiej
- Oficerowie Armii Polskiej we Francji 1917–1919
- Oficerowie artylerii Legionów Polskich 1914–1918
- Oficerowie dowództwa Armii „Łódź”
- Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej
- Osadnicy wojskowi II Rzeczypospolitej
- Pochowani na Cmentarzu Gunnersbury w Londynie
- Polacy – oficerowie armii austro-węgierskiej
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Rumunii
- Pułkownicy artylerii II Rzeczypospolitej
- Pułkownicy artylerii Polskich Sił Zbrojnych
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1890
- Zmarli w 1980
- Żołnierze Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej
- Odznaczeni dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)