Mormon Doctrine
Mormon Doctrine – książka autorstwa Bruce’a McConkiego opublikowana po raz pierwszy w 1958[1][2].
Ukazała się nakładem niezależnego wydawnictwa Bookcraft w Salt Lake City. Jej autor był w owym czasie członkiem Pierwszego Kworum Siedemdziesięciu oraz zięciem starszego Josepha Fieldinga Smitha, członka Kworum Dwunastu Apostołów. Od 1972 do śmierci w 1985 sam posługiwał w Kworum Dwunastu[3]. Została pomyślana jako mająca całościowy charakter encyklopedia[4]. Na 776 stronach zawierała przeszło 2000 haseł[1], poświęconych tak doktrynie Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, jak i historii tej wspólnoty[4].
Po swojej początkowej publikacji wzbudziła znaczne kontrowersje, głównie z uwagi na swój ostry język, dogmatyzm oraz błędy doktrynalne[5]. Zgodnie z nakazem najwyższych władz kościelnych została wycofana z obiegu. Powróciła do sprzedaży w 1966, w zrewidowanej i poszerzonej formie[6], licząc tym razem 856 stron[7]. W 1979 doczekała się trzeciego wydania[8], w teorii wymuszonego chociażby rozszerzeniem dostępu do kapłaństwa, tak by było ono dostępne dla wszystkich godnych mężczyzn. Pozostawała w ofercie posiadanego przez Kościół Deseret Book do 2010[1].
Była pierwszą w historii próbą stworzenia encyklopedycznego kompendium teologii świętych w dniach ostatnich[9]. Cieszyła się ogromną popularnością wśród wiernych, sprzedano łącznie kilkaset tysięcy jej egzemplarzy[1].
Nigdy nie stanowiła oficjalnej publikacji kościelnej. Powołuje się niemniej, poza pismami świętymi, głównie na Josepha Smitha, Josepha Fieldinga Smitha oraz na Josepha F. Smitha, zatem na postacie łączone przez wiernych zazwyczaj z bardzo ściśle rozumianą ortodoksją[10]. Wielokrotnie cytowana przez publikowane przez Kościół książki i podręczniki[11], pozostaje też istotnym źródłem informacji przywoływanym podczas niedzielnych spotkań sakramentalnych czy spotkań kworów kapłańskich[4]. Wyrażone w niej kontrowersyjne opinie, dotyczące kwestii rasowych[12][13], historii czy moralności, są obiektem ostrej krytyki, tak ze strony osób z Kościołem niezwiązanych, jak i świętych w dniach ostatnich[14]. Pamiętana jest także ze względu na swój silny i wyrażany bardzo obrazowym językiem antykatolicyzm[15], jak również jednoznaczne opowiadanie się przeciwko teorii ewolucji[15].
Wywarła przemożny wpływ na ewolucję teologiczną dwudziestowiecznego mormonizmu, czyniąc zeń tradycję bardziej konserwatywną i bliższą chrześcijańskiemu fundamentalizmowi. Utrwaliła w nim także obecne już wcześniej tendencje do dosłownej interpretacji pism świętych, jak również tendencje autorytarne[16]. Dała też dalszą podstawę do utrzymania się w mormońskim dyskursie teologicznym pochodzących z XIX stulecia spekulacyjnych i nieortodoksyjnych nauk[17].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Adams 2012 ↓, s. 59.
- ↑ Gillum 1979 ↓, s. 106.
- ↑ Lawrence R. Flake: Prophets and Apostles of the Last Dispensation. Provo, UT: Religious Studies Center, Brigham Young University, 2001, s. 513-516. ISBN 1-5734-5797-3.
- ↑ a b c Buerger 1985 ↓, s. 9.
- ↑ Adams 2012 ↓, s. 62.
- ↑ Adams 2012 ↓, s. 65.
- ↑ Gillum 1979 ↓, s. 115.
- ↑ Harris 2013 ↓, s. 97.
- ↑ BYU Speeches: Bruce R. McConkie. [w:] By Speaker [on-line]. byu.edu. [dostęp 2021-07-14]. (ang.).
- ↑ Buerger 1985 ↓, s. 9–10.
- ↑ Adams 2012 ↓, s. 59–60.
- ↑ Adams 2012 ↓, s. 60–61.
- ↑ Harris 2013 ↓, s. 98.
- ↑ Adams 2012 ↓, s. 66.
- ↑ a b Adams 2012 ↓, s. 64.
- ↑ Adams 2012 ↓, s. 68.
- ↑ Adams 2012 ↓, s. 60.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- David John Buerger , Speaking with Authority: The Theological Influence of Elder Bruce R. McConkie, „Sunstone”, 47, Sunstone Education Foundation, 1985, s. 8–13, ISSN 0363-1370 .
- Stirling Adams. The End of Bruce R. McConkie’s „Mormon Doctrine”. „The John Whitmer Historical Association Journal”. 32 (2), s. 59–69, 2012. John Whitmer Historical Association. ISSN 0739-7852.
- Joseph Fielding McConkie. Bruce R. McConkie: A Special Witness. „Mormon Historical Studies”. 14 (2), s. 191–211, 2013. Ensign Peak Foundation. ISSN 1535-1750.
- Matthew L. Harris. Mormonism’s Problematic Racial Past and the Evolution of the Divine-Curse Doctrine. „The John Whitmer Historical Association Journal”. 33 (1), s. 90–114, 2013. John Whitmer Historical Association. ISSN 0739-7852.
- Reid L. Neilson, Scott D. Marianno. True and Faithful: Joseph Fielding Smith as Mormon Historian and Theologian. „Brigham Young University Studies Quarterly”. 57 (1), s. 6-64, 2018. Brigham Young University. ISSN 2167-8472.
- David H. Bailey. Mormonism and the New Creationism. „Dialogue: A Journal of Mormon Thought”. 35 (4), s. 39-59, 2002. Dialogue Foundation. ISSN 1554-9399.
- Tim S. Reid: Mormons and Evolution: A History of B. H. Roberts and His Attempt to Reconcile Science and Religion.. Corvallis, Oregon: Oregon State University, 1997, s. 1-260.
- Richard Sherlock. We Can See No Advantage to a Continuation of the Discussion: The Roberts/Smith/Talmage Affair.. „Dialogue: A Journal of Mormon Thought”. 13 (3), s. 63-78, 1980. Dialogue Foundation. ISSN 1554-9399.
- Gary P. Gillum. Out of the Books Which Shall Be Written. . .. „Dialogue: A Journal of Mormon Thought”. 12 (2), s. 99-123, 1979. Dialogue Foundation. ISSN 1554-9399.
- Michael R. Ash. The Mormon Myth of Evil Evolution. „Dialogue: A Journal of Mormon Thought”. 35 (4), s. 19-38, 2002. Dialogue Foundation. ISSN 1554-9399.
- Gary Topping. Mormon-Catholic Relations in Utah History: A Sketch. „Dialogue: A Journal of Mormon Thought”. 51 (2), s. 61–84, 2018. Dialogue Foundation. ISSN 1554-9399.
- Joanna Brooks. The Possessive Investment in Rightness: White Supremacy and the Mormon Movement. „Dialogue: A Journal of Mormon Thought”. 51 (3), s. 45-82, 2018. Dialogue Foundation. ISSN 1554-9399.
- Robert Greenwell. One Devout Mormon Family’s Struggle with Racism. „Dialogue: A Journal of Mormon Thought”. 51 (3), s. 155–180, 2018. Dialogue Foundation. ISSN 1554-9399.
- Keith E. Norman. The Mark of the Curse: Lingering Racism in Mormon Doctrine?. „Dialogue: A Journal of Mormon Thought”. 32 (1), s. 119-136, 1999. Dialogue Foundation. ISSN 1554-9399.
- Richard J. Cummings. The Stone and the Star: Fanaticism, Doubt and the Problem of Integrity. „Dialogue: A Journal of Mormon Thought”. 17 (1), s. 51-60, 1984. Dialogue Foundation. ISSN 1554-9399.
- Jared W. Ludlow. The Joseph Smith Translation of the Bible Ancient Material Restored or Inspired Commentary? Canonical or Optional? Finished or Unfinished?. „Brigham Young University Studies Quarterly”. 60 (3), s. 147-157, 2021. Brigham Young University. ISSN 2167-8472.
- Arnold K. Garr. Which Are the Most Important Mormon Books?. „Brigham Young University Studies Quarterly”. 41 (3), s. 35-47, 2002. Brigham Young University. ISSN 2167-8472.
- Richley H. Crapo. Grass-Roots Deviance from Official Doctrine: A Study of Latter-Day Saint (Mormon) Folk-Beliefs. „Journal for the Scientific Study of Religion”. 26 (4), s. 465-485, 1987. Society for the Scientific Study of Religion. ISSN 1468-5906.
- Devery S. Anderson: Bruce R McConkie Apostle and Polemicist, 1915-1985. Salt Lake City: Signature Books, 2024, s. 1-201. ISBN 978-1560854760.
- Stephen E. Robinson. Nephi’s “Great and Abominable Church”. „Journal of Book of Mormon Studies”. 7 (1), s. 32–39, 70, 1998. Brigham Young University. ISSN 2168-3158.
- Roger Terry. Authority and Priesthood in the LDS Church, Part 2: Ordinances, Quorums, Nonpriesthood Authority, Presiding, Priestesses, and Priesthood Bans. „Dialogue: A Journal of Mormon Thought”. 51 (2), s. 1-37, 2018. Dialogue Foundation. ISSN 1554-9399.
- John Charles Duffy , Defending the Kingdom, Rethinking the Faith: How Apologetics is Reshaping Mormon Orthodoxy, „Sunstone”, 34, Sunstone Education Foundation, 2004, s. 22-55, ISSN 0363-1370 .
- Scott H. Duvall, Scott C. Dunn. Mormon Bibliography 1979-1980. „Brigham Young University Studies Quarterly”. 21 (2), s. 225-244, 1981. Brigham Young University. ISSN 2167-8472.