Nowy cmentarz żydowski w Sandomierzu
nr rej. A.732 z 17.10.1989[1] | |
Pomnik na cmentarzu ułożony z macew | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Sucha |
Typ cmentarza |
wyznaniowy |
Wyznanie |
judaizm |
Stan cmentarza |
nieczynny |
Powierzchnia cmentarza |
0,12 ha |
Data otwarcia |
między 1830 a 1846 |
Położenie na mapie Sandomierza | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |
Położenie na mapie powiatu sandomierskiego | |
50°41′26,0″N 21°44′31,6″E/50,690556 21,742111 |
Nowy cmentarz żydowski w Sandomierzu – kirkut mieści się przy ulicy Suchej. Został założony między 1830 a 1846[2] na obszarze o powierzchni ok. 2 mórg. Z powodu jego przepełnienia w 1928 został rozszerzony o morgę (o tzw. nowy kirkut) w kierunku północnym. Podczas II wojny światowej cmentarz ten został zdewastowany, a zwłoki ze zbiorowych mogił zostały spalone latem 1944. W miejscu zakopania prochów spalonych ciał w 1948 ocaleni z Zagłady sandomierscy Żydzi wystawili pomnik według projektu Józefa Pietraszewskiego. Ma on kształt piramidy o wysokości ok. 6 m ułożonej z zachowanych macew.
W 1955 zdewastowany teren cmentarza pożydowskiego jako mienie porzucone został przekazany Technikum Przetwórstwa Owocowego. Na jego terenie wzniesiono internat (obecna Bursa Międzyszkolna) i obiekty sportowe. Obecnie zachowała się mała część byłego cmentarza żydowskiego o powierzchni 0,12 ha. Znajdują się na niej 144 ocalałe macewy i pomnik upamiętniający pomordowanych Żydów.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2013-01-17] .
- ↑ Burchard podaje w trybie przypuszczającym datę powstania cmentarza jako XIX w.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 171.
- Aneta Krzywicka: Cmentarze żydowskie w Sandomierzu. Sandomierz: Wydawnictwo Armoryka, 2011. ISBN 978-83-62661-27-5.
- Mapa WIG Sandomierz Pas 46 Słup 33 Warszawa 1938
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Nowy cmentarz żydowski w Sandomierzu na portalu Wirtualny Sztetl
- Wirtualny spacer
- Cmentarz żydowski na portalu Społecznego Komitetu Odnowy Cmentarza Katedralnego w Sandomierzu