Obszar górniczy

Obszar górniczy – przestrzeń, w obrębie której przedsiębiorca upoważniony jest do prowadzenia działalności górniczej zgodnie z wydaną koncesją i na zasadach ustalonych w tej koncesji. Jest to pojęcie należące do prawa geologicznego i górniczego. Definicję legalną (ustawową) obszaru górniczego zawiera art. 6 ust 1 pkt 5 ustawy z dnia 9 VI 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. z 2023 r. poz. 633).

Podstawą wyznaczenia obszaru górniczego jest dokumentacja geologiczna i projekt zagospodarowania złoża – PZZ (w którym to określa się granice projektowanego obszaru i terenu górniczego wraz z uzasadnieniem). Jego projektowane położenie oraz przebieg granic powinny zostać również określone we wniosku o koncesję na wydobywanie kopalin. O utworzeniu takiego obszaru, wraz z wyznaczeniem przebiegu jego granic (co następuje przez określenie współrzędnych punktów załamania), rozstrzyga organ koncesyjny w koncesji. Zmiana granic obszaru (terenu) górniczego może nastąpić wyłącznie w drodze zmiany koncesji. Do 31 grudnia 2011 r. wyznaczenie obszaru górniczego podlegało uzgodnieniu z Prezesem Wyższego Urzędu Górniczego. Pokrewnym pojęciem jest teren górniczy, również wyznaczany w koncesji (art. 32 ust. 1 PGG).

Minister Klimatu i Środowiska prowadzi rejestr wszystkich obszarów (terenów) górniczych istniejących na terenie całego kraju, w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 października 2014 r. w sprawie rejestru obszarów górniczych i zamkniętych podziemnych składowisk dwutlenku węgla (Dz.U. z 2014 r. poz. 1469). Administrowaniem tego rejestru zajmuje się Państwowy Instytut Geologiczny i służy on wyłącznie celom ewidencyjnym.

Wpis w księdze rejestrowej obejmuje:

nazwę obszaru górniczego,
nazwę złoża i rodzaj kopaliny,
wielkość powierzchni obszaru górniczego,
wielkość powierzchni terenu górniczego,
położenie administracyjne obszaru i terenu górniczego,
nazwę, siedzibę i numer REGON przedsiębiorcy, który uzyskał koncesję na wydobywanie kopaliny w obszarze górniczym,
oznaczenie aktu tworzącego obszar górniczy oraz okresu, na jaki został utworzony,
informację o utworzeniu, w granicach obszaru górniczego, innego obszaru górniczego dla innej kopaliny, ze wskazaniem jego nazwy oraz oznaczeniu aktu o jego utworzeniu,
oznaczenie teczki ze zbiorem dokumentów.

Dla każdego obszaru górniczego prowadzi się zbiór dokumentów stanowiących podstawę dokonanych wpisów do księgi rejestrowej, obejmujących w szczególności:

decyzję koncesyjną (o zmianie koncesji, jej przeniesieniu itd.),
mapę obszaru i terenu górniczego, sporządzoną według Polskich Norm,
odpis decyzji o zatwierdzeniu lub odpis zawiadomienia o przyjęciu dokumentacji geologicznej złoża kopaliny,
korespondencję związaną z czynnościami rejestrowymi.

Na mapie obszaru górniczego powinna znajdować się adnotacja o dokonanej rejestracji. Obowiązkiem przedsiębiorcy jest zgłoszenie do rejestru każdej zmiany danych podlegających wpisowi do księgi rejestrowej. O dokonaniu rejestracji należy zawiadomić, dołączając mapę obszaru (terenu) górniczego:

przedsiębiorcę, który uzyskał koncesję obejmującą dany obszar,
właściwe miejscowo organy koncesyjne,
właściwe miejscowo organy nadzoru górniczego,
wójta (burmistrza lub prezydenta miasta).

Bibliografia

A. Wasilewski: Obszar górniczy, Warszawa 1969
H. Schwarz: Wyznaczanie obszaru górniczego, Surowce i Maszyny Budowlane 2012, nr 1
H. Schwarz: Prawo geologiczne i górnicze. Komentarz. Tom I. Art. 1-103, Wrocław 2012

Linki zewnętrzne

wortal nowePGG.pl zawierający teksty: Prawa geologicznego i górniczego oraz rozporządzenia w sprawie rejestru obszarów górniczych. nowepgg.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-16)].
Internetowa wersja rejestru obszarów górniczych
Rejestry złóż (składające się z księgi rejestrowej, zbioru dokumentów oraz mapy przeglądowej obszarów górniczych). baza.pgi.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-02)].