Order Alego

Order Alego
Order Portretu Przywódcy Wiernych
	; Awers
Ustanowiono	1856
Wycofano	1925
Wydano	3
Powyżej	brak
Równorzędne	brak
Poniżej	Order Aghdas
Powiązane	Order Zulfaghara

Order Alego (pers. ‏Neshān-e Ali نشان علي‎), Order Portretu Przywódcy Wiernych (pers. ‏Neshān-e Temtāl-e Amīr-al-Mo’menīn نشان تمثال امیرالمؤمنین‎) – unikalne odznaczenie perskie ustanowione w 1856, pierwsze w kolejności starszeństwa odznaczeń aż do 1925 roku^[1]^[2].

Historia

Szach Persji Naser ad-Din Szah Kadżar ustanowił ten order na pamiątkę udanego oblężenia i odzyskania afgańskiego miasta Heratu w 1856^[3] podczas wojny brytyjsko-perskiej, będącej częścią rywalizacji pomiędzy Cesarstwem Rosyjskim a Imperium Brytyjskim o panowanie nad Azją Środkową, zwanej Wielką Grą^[4]. Przeznaczony był tylko dla władcy do noszenia podczas festiwali religijnych, wielkich świąt państwowych i publicznych ceremonii^[5]^[6]. Został zniesiony po śmierci Mozaffara ad-Din Szaha Kadżara w 1905^[2], a 11 sierpnia 1922 roku restytuowany przez Ahmada Szaha, ostatniego króla z dynastii Kadżarów. 10 kwietnia 1925 Reza, pierwszy szach z dynastii Pahlawi, zmodyfikował odznaczenie i przemianował na Order Zulfaghara^[7].

Wygląd insygniów

Misternie wykonana odznaka miała wygląd medalionu z wizerunkiem klęczącego Alego (przybranego syna i zięcia proroka Mahometa, pierwszego imama szyitów) w turbanie. Na kolanach trzyma on zakrzywiony miecz prawą dłonią, a w lewej ma sznur modlitewny subhę. Ilustracja była emaliowana i otoczona wąską, owalną ramką, w całości inkrustowaną kamieniami szlachetnymi i wysadzaną diamentami. Wokół ramki rozmieszczono 32 ostro zakończone promienie, a u jej szczytu, na trzech najwyższych promieniach zamocowano Koronę Kadżarów z pióropuszem, również ozdobioną drogimi kamieniami^[1].

Później powstało kilka różnych wykonań, a jedyny zachowany do dzisiaj egzemplarz u dołu odznaczenia ma wieniec z kwiatów i liści wysokości połowy medalionu. Nad koroną dodano dwa skrzyżowane miecze, oraz pionową zawieszkę w kształcie pierścienia. Wszystkie te dodatki również były bogato zdobione kamieniami^[2]^[6].

Odznaczeni

Przypisy

↑ ^a ^b Maximilian Gritzner: Handbuch der Ritter- und Verdienstorden.... s. 327-328.
↑ ^a ^b ^c Farhad Serhbodi, Christopher Buyers: Награды Персии и Ирана (Nagrody Persji i Iranu). «Уникум» NR 11/2002. [dostęp 2014-11-02]. (ros.).
↑ Decorations. [w:] Encyclopædia Iranica [on-line]. iranicaonline.org. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).
↑ دکتر باقر عاقلی (dr Bāqir ʻĀqilī): رضاشاه و قشون متحدالشکل (Reza Szah i ujednolicona armia). Wyd. 2. Teheran: Našr-i Namak, 2000, s. 140-141. ISBN 964-68-9505-0. (pers.).
↑ Manoutchehr M. Eskandari-Qajar: Qajar (Kadjar) Orders and Decorations. qajarpages.org. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).
↑ ^a ^b Christopher Buyers: Nishan-i-Temtal-i-Amir ul-Mumenin (The Portrait of the Commander of the Faithful Decoration). [w:] The Qajar Dynasty Orders & Decorations [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-11-04]. (ang.).
↑ Christopher Buyers: Nishan-i-Zulfikhar (The Order of Zulfikhar, the Sword of 'Ali). [w:] The Qajar and Pahlavi Dynasty orders & decorations [on-line]. royalark.net, 2002-08. [dostęp 2014-10-27]. (ang.).

Bibliografia

Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 380.
Maximilian Gritzner: Handbuch der Ritter- und Verdienstorden aller Kulturstaaten der Welt. Lipsk: Holzminden Reprint-Verlag, 2000, s. 327-328. ISBN 978-3-8262-0705-1. (niem.).

[mg-1] Maximilian Gritzner: Handbuch der Ritter- und Verdienstorden.... s. 327-328.

[fs-2] Farhad Serhbodi, Christopher Buyers: Награды Персии и Ирана (Nagrody Persji i Iranu). «Уникум» NR 11/2002. [dostęp 2014-11-02]. (ros.).

[ei-3] Decorations. [w:] Encyclopædia Iranica [on-line]. iranicaonline.org. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).

[rs-4] دکتر باقر عاقلی (dr Bāqir ʻĀqilī): رضاشاه و قشون متحدالشکل (Reza Szah i ujednolicona armia). Wyd. 2. Teheran: Našr-i Namak, 2000, s. 140-141. ISBN 964-68-9505-0. (pers.).

[od-5] Manoutchehr M. Eskandari-Qajar: Qajar (Kadjar) Orders and Decorations. qajarpages.org. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).

[nt-6] Christopher Buyers: Nishan-i-Temtal-i-Amir ul-Mumenin (The Portrait of the Commander of the Faithful Decoration). [w:] The Qajar Dynasty Orders & Decorations [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-11-04]. (ang.).

[nz-7] Christopher Buyers: Nishan-i-Zulfikhar (The Order of Zulfikhar, the Sword of 'Ali). [w:] The Qajar and Pahlavi Dynasty orders & decorations [on-line]. royalark.net, 2002-08. [dostęp 2014-10-27]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Dynastia Kadżarów	Order Portretu Przywódcy Wiernych Order Aghdas Order Cesarskiego Portretu Order Korony Order Lwa i Słońca Order Słońca Order Zulfaghara Order Sepaha Order Sztuki i Nauki
Dynastia Pahlawich	Order Pahlawiego Order Zulfaghara Order Arjamehr Order Korony Iranu Order Plejad Order Portretu Władcy Order Trzeciego Marca Order Sepaha Order Zasługi Wojskowej Medal Koronacyjny Mohammada Rezy Pahlawiego Medal 2500-lecia Imperium Perskiego
Islamska Republika Iranu	Order Islamskiej Republiki Iranu Order Niepodległości Medal Zulfaghara Order Zwycięstwa
Inne	Order Czerwonego Lwa i Słońca

Rodzaj odznaczenia	order krzyż medal gwiazda odznaka dystynktorium
Elementy insygniów	godło łańcuch orderowy gwiazda orderowa rozetka galonik okucie wstęga orderowa
Formy zredukowane	cywilna: miniaturka orderowa mundurowa: baretka
Lista odznaczeń w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie
Lista baretek w	Afryce Ameryce Południowej Ameryce Północnej i Środkowej Australii i Oceanii Azji Europie organizacjach międzynarodowych
Prawo	kapituła orderu odznaczenie państwowe order domowy order kobiecy
System odznaczeń w Polsce	Komisja Heraldyczna polski system orderowo-odznaczeniowy (lista) polskie odznaczenia resortowe polskie odznaczenia samorządowe