Plac Ała-Too
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Kirgistanu  | |
 42°31′24,6″N 74°21′41,0″E/42,523500 74,361400
| |
Plac Ała-Too (kirg. Ала-тоо аянты, Ała-too ajanty; ros. Площадь Ала-Тоо, Płoszczad´ Ała-Too) – centralny plac Biszkeku, stolicy Kirgistanu.
Plac powstał w 1984 roku w celu upamiętnienia 60. rocznicy powstania Kirgiskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (wcześniej jako Kirgiska ASRR i Kara-Kirgiski OA)[1]. Do 1991 roku nosił imię Lenina[1] Na środku znajdował się pomnik Lenina, który w 2003 roku przeniesiono na Plac Stary[2]. Jego miejsce zajęła statua zwana Erkindik („Wolność”)[1]. 24 marca 2005 roku na placu doszło do demonstracji, w których wzięło udział 30 tysięcy osób. Przyczyną wystąpień było niezadowolenie z powodu sfałszowanych wyborów. W wyniku starć z policją zginęły dwie osoby, a kilkaset zostało rannych[3][4][5]. Tego samego dnia prezydent Askar Akajew uciekł z kraju. Wydarzenia te znane są pod nazwą tulipanowej rewolucji[4][5].
W 2008 roku na placu odbyły się uroczystości pogrzebowe kirgiskiego pisarza Czingiza Ajtmatowa[6]. 30 sierpnia 2011 roku odsłonięto liczący 7,70 m pomnik upamiętniający Ajtmatowa. Data związana jest z 20. rocznicą odzyskania niepodległości Kirgistanu[7][8].
W 2010 roku na placu Ała-Too miała miejsce kolejna rewolucja, w wyniku której obalono prezydenta Kurmanbeka Bakijewa. W szturmie pałacu prezydenckiego, mieszczącego się przy placu, zginęło 86 osób, a kilkaset zostało rannych[9][7]. W 2011 roku nowy rząd upamiętnił ofiary demonstracji z 2002[a] oraz 2010 roku stawiając biało-czarny pomnik symbolizujący zwycięstwo dobra nad złem i światła nad mrokiem[7]. W pobliżu znajduje się maszt o wysokości 45 metrów z flagą Kirgistanu o wymiarach 10 na 15 metrów i wartą honorową[1][12]. W tym samym roku zlikwidowano pomnik Erkindik, na którego miejscu stanął ustawiony na postumencie posąg Manasa, z kirgiskiego eposu narodowego o tej samej nazwie[7][13]. Dzieło zostało odsłonięte 31 sierpnia 2011 roku, w 20. rocznicę odzyskania niepodległości Kirgistanu od Związku Radzieckiego[5][7].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ W marcu 2002 roku w Aksy mieszkańcy protestowali przeciwko aresztowaniu Azimbeka Beknazarowa, posła sprzeciwiającego się przekazaniu części terytorium kirgiskiego Chińskiej Republice Ludowej[10]. Milicja strzelała do demonstrantów, w wyniku czego zginęło 6 osób[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Ala-Too Square. alluringworld.com. [dostęp 2017-08-21]. (ang.).
- ↑ Aisha Aslanbekova: Replacement of Lenin Statue Heats up New Political Season in Kyrgyzstan. Central Asia-Caucasus Institute, 2003-10-09. [dostęp 2017-08-21]. (ang.).
- ↑ Akayev Administration Collapses in Kyrgyzstan, Sending Tremors Across Central Asia. eurasianet.org, 2005-03-23. [dostęp 2017-08-21]. (ang.).
- ↑ a b Sanat Urnalijew, Asem Tokajewa: Уроки кыргызских революций. Radio Azattyk, 2015-03-24. [dostęp 2017-08-21]. (ros.).
- ↑ a b c Place d'Ala-Too. voyagekirghizistan.com. [dostęp 2017-08-21]. (fr.).
- ↑ Central Asia: Mourners In Kyrgyz Capital Bid Farewell To Literary 'Giant' Aitmatov. Radio Swoboda, 2008-06-14. [dostęp 2017-08-21]. (ang.).
- ↑ a b c d e Monuments in Bishkek. kyrgyzstantravel.info. [dostęp 2017-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-17)]. (ang.).
- ↑ Irina Rudakowa: В Бишкеке открылся памятник Чингизу Айтматову. knews.kg, 2011-08-30. [dostęp 2017-08-21]. (ros.).
- ↑ Catherine Putz: Remembering Kyrgyzstan's Revolutions. The Diplomat, 2015-04-08. [dostęp 2017-08-21]. (ang.).
- ↑ Kyrgyzstan | Country report | Freedom in the World | 2003. Freedom House. [dostęp 2017-08-21]. (ang.).
- ↑ В Кыргызстане почтили память жертв Аксыйских событий 2002 года. Radio Azattyk, 2017-03-17. [dostęp 2017-08-21]. (ros.).
- ↑ День Государственного флага отмечают по всему Кыргызстану. knews.kg, 2012-03-03. [dostęp 2017-08-21]. (ros.).
- ↑ Irina Rudakowa, Biermiet Mambietszajewa: На площади Ала-Тоо открыт памятник Манасу Великодушному. knews.kg, 2011-08-31. [dostęp 2017-08-21]. (ros.).