Preny
54°38′N 23°56′E/54,633333 23,933333
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Okręg | |||
| Prawa miejskie |
1791[1] | ||
| Burmistrz |
Algimantas Matulevičius | ||
| Powierzchnia |
8,34 km² | ||
| Populacja (2002) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Nr kierunkowy |
319 | ||
| Kod pocztowy |
LT-59126 | ||
Położenie na mapie Litwy  | |||
| 54°38′N 23°56′E/54,633333 23,933333
| |||
| Strona internetowa | |||
Preny (lit. Prienai) – miasto na Litwie, położone w okręgu kowieńskim, 39 km od Kowna, 40 km od Mariampola.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W XVI wieku Preny były starostwem, które w 1644 król Władysław IV Waza nadał Gotardowi Butlerowi, towarzyszowi niewoli francuskiej Jana Kazimierza w latach 1638–1640. Butler na wzgórzu wzniósł zamek przypominający zamek francuski w Citeron, gdzie byli więzieni. Rodzina Butlerów miała te dobra do 1773 roku, kiedy to przeszły w ręce Sapiehów, którzy mieli je do 1857. Następnie stały się własnością rządową.
Podczas okupacji hitlerowskiej, 14 sierpnia 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 1200 osób. Już 14 sierpnia 1941 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowano w getcie. Sprawcami zbrodni były litewskie służby bezpieczeństwa[2].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Ślady zamku. Zamek Butlera zniszczyli Szwedzi w 1701. Pozostały po nim fundamenty, wały i fosy.
- Papiernia z napędem wodnym z 1785 założona przez Kazimierza Sapiehę, jedna z największych w Królestwie Polskim. Później należała do Szulców. Zakład działał do I wojny światowej.
- Kościół Objawienia Pańskiego, drewniany, barokowy z 1750, przebudowany w 1875 z cennym wyposażeniem wnętrza. W pobliżu XVIII-wieczna murowana kaplica grobowa Szuksztów[3].
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]W mieście rozwinął się przemysł spożywczy, drzewny oraz lekki[1].
Współpraca zagraniczna
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Preny, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-08-06].
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1107.
- ↑ Grzegorz Rąkowski: Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Litwie. Warszawa: Burchard Edition, 1999-10-16, s. 227–228. ISBN 83-87654-07-8.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Preny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 35.
- Preny, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 515.