Przejdź do zawartości

Queer horror

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ilustracja DH Fristona do pierwszego wydania lesbijskiej wampirzej powieści Carmilla (1872) Sheridana Le Fanu[1][2].

Queer horror – podgatunek horroru, który skupia się na postaciach i tematach LGBT. Do podgatunku zaliczają się zarówno dzieła zawierające postacie będące otwarcie LGBT, jak i te kodowane. Analogicznie, w zależności od daty powstania queer horroru, może on zawierać wątki otwarcie dotyczące seksualności, miłości lub uczucia wobec osób tej samej płci lub po prostu wrażliwości, która ma szczególne znaczenie dla osób LGBT.

Przerażający obraz będący centrum horroru Oscara Wilde'a Portret Doriana Graya, namalowany przez Ivana Albrighta do adaptacji filmowej z 1945 roku.

James Jenkins z Valancourt Books zauważa, że związek między gejowską fikcją a horrorem sięga powieści gotyckich z lat 90. XVIII wieku i początku XIX wieku[3]. Wielu gotyckich autorów, takich jak Matthew Lewis, William Thomas Beckford i Francis Lathom, byli homoseksualnych, a według Jenkinsa „tradycyjnym wyjaśnieniem połączenia queeru i horroru jest to, że nie mogli wtedy otwarcie pisać o gejowskich tematach (lub nawet może je wyrazić, ponieważ słowa takie jak "gej" i "homoseksualny" nie istniały), więc sublimują je i wyrażają w bardziej akceptowalnych formach, używając medium gatunku transgresywnego, takiego jak horror”. Wczesne prace z wyraźnym gejowskim podtekstem obejmują Mnicha Lewisa (1796) oraz The Fatal Revenge (1807) i Melmoth the Wanderer (1820) Charlesa Maturina. Nieco później pojawiła się pierwsza lesbijska powieść o wampirach Carmilla (1872) Sheridana Le Fanu[1][2] oraz Portret Doriana Graya (1890) Oscara Wilde'a, która zaskoczyła czytelników zmysłowością i jawnie homoseksualnymi postaciami. Podtekst homoseksualny istnieje nawet w Drakuli Brama Stokera (1897) – tytułowa postać przepędza żeńskie wampiry i "zatrzymuje dla siebie" Jonathana Harkera, mówiąc: „Ten człowiek należy do mnie!”. Richard S. Primuth z The Gay & Lesbian Review Worldwide pisze, że Stoker (nieujawniony gej i bliski przyjaciel Oscara Wilde'a) zaczął pisać Draculę, gdy Wilde został skazany na ciężką pracę po procesie o sodomię[4]. Talia Schaffer pisze w ELH, że "Drakula bada strach i niepokój Stokera jako ukrytego geja podczas procesu Oscara Wilde'a... Ta szczególna tonacja horroru wywodzi się z emocji Stokera w tym wyjątkowym momencie historii gejowskiej[5]". Erotyczna metafora wampiryzmu, zainspirowana Carmillą, zaowocowała licznymi filmami o wampirach od lat 70. XX wieku silnie sugerującymi lub wyraźnie przedstawiającymi lesbianizm[6].

James R. Keller pisze w szczególności: „Czytelnicy gejowscy i lesbijscy szybko identyfikują się z reprezentacją wampira, sugerując, że te doświadczenia są podobne do doświadczeń seksualnego outsidera”[7]. Richard Dyer omawia powtarzające się homoerotyczne motywy wampirzej fikcji w swoim artykule „Dzieci nocy”, przede wszystkim „konieczność zachowania tajemnicy, utrzymywanie zakazanej namiętności i lęk przed odkryciem”. Ponieważ wampir był powtarzającą się metaforą pożądania osób tej samej płci przed Drakulą Stokera, Dyer zauważa, że historycznie wcześniejsze przedstawienia wampirów zwykle wywołują horror, a później zamieniają go w celebrację. Homoerotyczne wydźwięki słynnej serii Kroniki wampirów Anne Rice (1976-2014) są dobrze udokumentowane[8][9][10] a jej publikacja wzmocniła „szeroko uznane paralele między queerem a wampirem”.

Historycznie kontrola przemysłu książkowego przez większych wydawców utrudniała dystrybucję coraz bardziej jawnych treści gejowskich. Queer horror zyskał na sile dzięki pojawieniu się powieści pulpowej[11], tanim sposobie wytwarzania powieści w miękkiej oprawie, który zyskał na popularności podczas II wojny światowej[12]. Three on a Broomstick (1967) Dona Holliday jest wczesnym przykładem pulpowego queer horroru.

Chociaż Kodeks Haysa zabraniał przedstawiania postaci lub tematów LGBT przez cały okres swojego istnienia od 1930 do 1968 r., niektóre filmy, takie jak Córka Draculi (1936) i Nawiedzony dom (1963), przekraczały granice, pokazując zawartość dozwoloną w ramach wytycznych, kodując ją tak, aby geje i lesbijki mogli zobaczyć podtekst LGBT, ale żeby ci, którzy decydowali się go zignorować, nadal mogli.

Na przełomie lat 90. i 2000. reżyser David DeCoteau zaczął robić „horror dla kobiet”. W filmach takich jak Voodoo Academy (1999) i Przymierze (2001) często pojawiali się atrakcyjni mężczyźni w bieliźnie w sytuacjach homoerotycznych, ale nigdy były to pełnoprawne wątki gejowskie. Filmy te szybko przykuły uwagę gejów, dla których były one marketowane, ale z bezpieczną dla wytwórni etykietą „horror dla kobiet”. W 2004 r. rozpoczęła się jednocześnie produkcja dwóch filmów marketowanych jako "horror gejowski". October Moon wyreżyserował Jason Paul Collum i przedstawił on zabójczy gejowski trójkąt miłosny w stylu Fatalnego zauroczenia (1987). Hellbent wyreżyserował Paul Etheredge i był filmem slasherowym przedstawiającym historię gejów śledzonych przez zamaskowanego zabójcę podczas parady Halloween w West Hollywood w Kalifornii. Oba filmy miały premierę kinową we wrześniu 2005 roku.

Do filmowych horrorów o tematyce LGBTQ należą między innymi: Condemned (2015), Czarny łabędź (2010), Czwarty człowiek (1983), May (2002), Pitchfork (2016), Przeklęta (2005), Thelma (2017), Zagadka nieśmiertelności (1983).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Eric Garber, Lyn Paleo: Uranian Worlds: A Guide to Alternative Sexuality in Science Fiction, Fantasy, and Horror. ISBN 978-0-8161-1832-8.
  2. ↑ a b Pam Keesey: Daughters of Darkness : lesbian vampire stories.
  3. ↑ Trebor Healey i inni, Early Gay Literature Rediscovered [online], HuffPost, 28 maja 2014 [dostęp 2019-12-25] (ang.).
  4. ↑ Vampires Are Us – The Gay & Lesbian Review.
  5. ↑ Talia Schaffer, "A Wilde Desire Took Me": the Homoerotic History of Dracula, „ELH”, 61 (2), 1994, s. 381–425, DOI: 10.1353/elh.1994.0019, ISSN 1080-6547 [dostęp 2019-12-25] (ang.).
  6. ↑ David J. Hogan, Dark romance : sexuality in the horror film, Jefferson, N.C.: McFarland, [1997], ISBN 0-7864-0474-4, OCLC 39446152 [dostęp 2019-12-25].
  7. ↑ Gwendolyn A. Morgan, Anne Rice and sexual politics : the early novels, Jefferson, N.C.: McFarland, 2000, ISBN 0-7864-0846-4, OCLC 44693992 [dostęp 2019-12-25].
  8. ↑ Submit to Anne | Salon.com.
  9. ↑ Janet Maslin, FILM REVIEW: INTERVIEW WITH THE VAMPIRE; Rapture and Terror, Bound by Blood, „The New York Times”, 11 listopada 1994, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-12-25] (ang.).
  10. ↑ Caryn James, In Search of the Man Within the Monster, „The New York Times”, 13 listopada 1994, ISSN 0362-4331 [dostęp 2019-12-25] (ang.).
  11. ↑ Drewey Wayne Gunn, The golden age of gay fiction, First edition, Albion, NY, ISBN 978-1-60820-048-1, OCLC 586064239 [dostęp 2019-12-25].
  12. ↑ Michael Bronski, Pulp friction: uncovering the golden age of gay male pulps, New York: St. Martin's Griffin, 2003 [dostęp 2019-12-25].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Queer_horror&oldid=74772141”