Rajmund Bergel
kapitan piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
12 sierpnia 1894 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
2 sierpnia 1937 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
od 1914 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
nauczyciel, literat |
Odznaczenia | |
Rajmund Michał Bergel (ur. 12 sierpnia 1894 w Jordanowie[1], zm. 2 sierpnia 1937 w Myślenicach) – polski poeta, krytyk literacki, dramaturg, kapitan piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się jako syn sędziego Andrzeja i Marii Płatkowskich[1]. Ukończył gimnazjum w Tarnowie[1]. Wydawał pismo „Kujmy Broń”[1]. Był działaczem „Promienistych” – młodzieżowej organizacji niepodległościowej. Wraz z ojcem – Andrzejem – w latach 1912–1913 na terenie Tarnowa zakładał oddziały Związku Strzeleckiego. Studiował polonistykę i historię na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przerwał studia wstępując do wojska.
Od 1914 pełnił służbę w 2 pułku piechoty Legionów[1]. Przeszedł z pułkiem przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą,. Uczestniczył 11 maja 1918 w bitwie pod Kaniowem, gdzie dostał się do niewoli niemieckiej[1]. Podczas pobytu w obozach jenieckich w Brześciu i Güstrow nabawił się choroby płuc.
Po wojnie pełnił służbę w Wojsku Polskim[1]. Został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 849. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W 1923 pełnił służbę w 67 pułku piechoty w Brodnicy będąc jednocześnie „odkomenderowany” na Uniwersytet Jagielloński, na którym kontynuował studia[2]. W 1924 był już oficerem rezerwy 67 pp[3]. Z czynnej służby wojskowej został zwolniony ze względu na stan zdrowia.
Ukończył przerwane studia, objął posadę nauczyciela w Państwowym Gimnazjum im. Tadeusza Kościuszki w Myślenicach, gdzie uczył języka polskiego[4] i pracował przez dziesięć lat do 1 grudnia 1933.
Był twórcą postromantycznych wierszy na temat walki legionistów („Tułaczym szlakiem”), pisał również dramaty, prace historyczne i z zakresu krytyki literackiej. Był autorem słów do utworu „Piechur”.
Jego żoną była od 1923 Paulina, z domu Zielińska[1].
Został pochowany na cmentarzu przy kościele św. Jakuba na Stradomiu.
Jego imieniem nazwano ulicę w Myślenicach oraz pracownię nr 20 w I Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Kościuszki w Myślenicach.
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 7020 – 17 maja 1920[5]
- Krzyż Niepodległości – 9 stycznia 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[6]
- Krzyż Walecznych
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Odznaka pamiątkowa Związku Kaniowczyków „Krzyż Kaniowski”
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 37 .
- ↑ Rocznik oficerski 1934 s. 317, 412.
- ↑ Rocznik oficerski 1924 s. 282, 418.
- ↑ Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 108.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 26 stycznia 1923, s. 65.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 12, poz. 16, jako Rajmund Bergiel.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Roczniki oficerskie 1923, 1924.
- Eligiusz Tomkowski: Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945. T. T. II (1914-1921) Cz. 2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej, 1993, s. 18. ISBN 83-900510-0-1.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Bergel Rajmund, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2012-01-22] .
- Głos 24. Rajmund Bergel postać wyjątkowa. Ostatni dostęp: 2012-01
- Utwory Rajmunda Bergela w serwisie Polona.pl
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego (okres zaborów)
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Kapitanowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Ludzie urodzeni w Jordanowie
- Ludzie związani z Myślenicami
- Nauczyciele II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Polscy nauczyciele języka polskiego
- Uczestnicy bitwy pod Kaniowem (1918)
- Urodzeni w 1894
- Zmarli w 1937
- Żołnierze II Brygady Legionów Polskich
- Żołnierze II Korpusu Polskiego w Rosji 1917–1918
- Żołnierze Polskiego Korpusu Posiłkowego
- Oficerowie 67 Pułku Piechoty (II RP)
- Oficerowie 2 Pułku Piechoty Legionów