Rozejm w Trewirze
Rozejm w Trewirze – traktat rozejmowy pomiędzy Ententą i Republiką Weimarską, uzgodniony w Trewirze 16 lutego 1919 roku w związku z upływem terminu, na jaki został zawarty rozejm w Compiègne[1].
Alianci odrzucili wniosek Niemców o automatyczne przedłużenie ważności rozejmu, zmuszając ich do podjęcia rokowań[2]. Na wyraźne żądanie marszałka Ferdinanda Focha, pozostającego pod wpływem referatu Romana Dmowskiego wygłoszonego kilkanaście dni wcześniej podczas konferencji paryskiej, do układu dopisano postanowienia dotyczące zakończenia konfliktu polsko-niemieckiego, w szczególności – powstania wielkopolskiego. Zobowiązano Niemców do zaprzestania kroków zaczepnych przeciw Polakom; wytyczono także linię demarkacyjną. W ten sposób rozejm zakończył powstanie wielkopolskie.
W związku z uchybieniami formalnymi w tekście traktatu (brakiem precyzyjnego określenia momentu wejścia w życie), wkrótce po jego podpisaniu Niemcy dokonali licznych prowokacji, próbując przesuwać front w korzystny dla siebie sposób. Incydenty zbrojne powtarzały się również później, a przez kilka miesięcy do momentu podpisania właściwego traktatu pokojowego, bilans ofiar śmiertelnych tych prowokacji po stronie polskiej urósł do liczby 121 poległych.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rozejm z 11 listopada zawarty został wedle art. 34 na 36 dni, tzn. do 17 grudnia 1918. 13 grudnia czas ten przedłużono do 17 stycznia 1919 (Prolonging the Armistice With Germany, Signed December 13, 1918), zaś 16 stycznia do 17 lutego (Prolonging the Armistice With Germany, Signed January 16, 1919)
- ↑ Art. 2 układu z 16 lutego przedłużał zawieszenie broni na czas nieokreślony z możliwością wypowiedzenia z trzydniowym uprzedzeniem (Convention signed at Trier, Germany, February 16, 1919, prolonging armistice convention of November 11, 1918)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kronika powstań polskich 1794–1944, Marian B Michalik (red.), Eugeniusz Duraczyński (oprac.), Warszawa: Wydawnictwo Kronika, 1994, s. 351-352, ISBN 83-86079-02-9, OCLC 834009097.