S-300W
| |
| Informacje podstawowe | |
| Inne nazwy |
• SA-12A/B, Giant, Gladiator |
|---|---|
| Państwo | |
| Producent |
Zakłady Mechaniczne imienia Kalinina, Maryjska Fabryka Maszyn |
| Pocisk | |
| Pocisk |
• 9M82, 9M83, S-300WM: 9M82M |
| Platforma pocisku |
mobilna-drogowa typu TEL |
| Głowica | |
| Naprowadzanie |
Inercyjne, komendowe, półaktywne radarowe |
| Masa głowicy |
150 kg |
| Zasięg i pułap | |
| Zasięg |
> 200 km[1] |
| Użytkownicy | |
| Rosja | |
S-300W – rakietowy system przeciwlotniczy produkcji radzieckiej i rosyjskiej klasy ziemia-powietrze, od niskiego do wysokiego pułapu, przeznaczony do zwalczania celów powietrznych i taktycznych rakietowych pocisków balistycznych. Należy go odróżnić od niespokrewnionych z nim systemów wojsk obrony powietrznej serii S-300P.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Prace nad rodziną systemów przeciwlotniczych oznaczoną S-300 prowadzono od końca lat 60. XX wieku, z zamiarem stworzenia po raz pierwszy w ZSRR uniwersalnego systemu przeciwlotniczego dla wojsk obrony powietrznej, lądowych i marynarki, służącego do zwalczania celów na dużych i małych wysokościach[2]. Ich podstawa było postanowienie Rady Ministrów ZSRR z 27 maja 1969 roku[3]. Prace prowadzone w biurze konstrukcyjnym Ałmaz doprowadziły do powstania systemu zdolnego do zwalczania celów aerodynamicznych, który jednak spełnił wymagania tylko wojsk obrony powietrznej (S-300P) i marynarki (S-300F)[2][3]. Wojska lądowe jednak od początku stawiały systemowi wyższe wymagania zdolności do zwalczania taktycznych i operacyjno-taktycznych rakiet balistycznych państw NATO, które mogły być użyte przeciw nacierającym radzieckim wojskom w razie wojny w Europie[3]. W konsekwencji, wojska lądowe ostatecznie zamówiły rozwój odrębnego systemu S-300W, zdolnego także do obrony przeciwrakietowej, Naukowo-Badawczemu Instytutowi Elektromechanicznemu w Moskwie (NIEMI, późniejsze biuro Antiej)[2][3]. Nowy system miał być następcą samobieżnego systemu 2K11 Krug[3].
Zadanie zwalczania rakiet balistycznych wymagało opracowania pocisków o znacznie większej prędkości lotu od dotychczasowych, oraz nowych stacji radiolokacyjnych zdolnych do śledzenia niewielkich celów poruszających się z dużą prędkością[3]. Pierwsze doświadczalne elementy zestawu testowano w 1974 roku na poligonie Emba w republice kazachskiej[3]. Pierwsze skuteczne przechwycenie celu balistycznego miało tam miejsce w kwietniu 1980 roku, a łącznie podczas prób zestrzelono ich około 60[3]. Pierwsza wersja systemu S-300W1, oznaczona też indeksem GRAU 9K81, została przyjęta na uzbrojenie Armii Radzieckiej w 1983 roku[3].
Opis
[edytuj | edytuj kod]System ten został pierwotnie opracowany w celu wzmocnienia i ewentualnie zastąpienia systemu 2K11 Krug na poziomie frontu i armii. W rzeczywistości opracowano system wyposażony w dwa rodzaje pocisków: 9M82 (kod NATO: SA-12B Giant[4]) oraz 9M83 (kod NATO: SA-12A Gladiator[4]). Pierwszy z nich ma charakter strategiczny, drugi natomiast taktyczny, co determinuje, przede wszystkim, zasięg tych pocisków. Podział taki ma znaczenie z uwagi na zakładane cele tych pocisków – o ile celami pocisków 9M83 były w pierwszym rzędzie samoloty i inne statki powietrzne, w tym także pociski manewrujące, o tyle pociski 9M82 skonstruowano z myślą o zwalczaniu taktycznych pocisków balistycznych (TPB) NATO: amerykańskich MGM-52 Lance i MGM-31B Pershing II oraz francuskich Pluton.
| Rodzina | S-300W | ||
|---|---|---|---|
| Antej-300 | Antej-2500 | ||
| Pocisk | S-300WM | ||
| 9M82 | 9M83 | 9M82M | |
| Kod NATO |
SA-12B | SA-12A | SA-X-23 |
| Giant | Gladiator | ||
| Cel | taktyczne pociski balistyczne |
samoloty (głównie) |
samoloty + taktyczne pociski balistyczne |
| Zasięg | 13 do 100 km TPB: 13/40 km |
6 do 75 km TPB: 6/40 km |
200 km TPB: 40 km |
| Pułap | 100 do 30 000 m | 25 do 25 000 m | 25 do 30 000 m |
| Czas reakcji | 15 s | 7 s | |
| Kill Probability | 0,6 (cele wysoko lecące) 0,8 do 0,9 (cele nisko lecące) |
0,96 | |
| Naprowadzanie | Inercyjne + komendowe + samonaprowadzanie radarowe – półaktywne | ||
| Wyrzutnia | dwururowa | czterorurowa w rzędzie | |
| Długość | 9,9 m | 7,8 m | |
| Średnica | 715 mm | 715 mm | |
| Masa startowa | 4690 kg | 2318 kg | |
| Prędkość | 2400 m/s | 1700 m/s | |
| Przyśpieszenie | 20 G | 20 G | |
| Głowica | 150 kg, fragmentacyjna – kierunkowa | ||
| Napęd | dwustopniowy, silnik na paliwo stałe | ||
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bernard Blake, Jane's Weapon Systems 1988-1989, Nineteenth Edition, 4774.131, Alexandria, Wirginia, USA, Jane's Information Group Inc., 1988, ISBN 0-7106-0855-1.
- Marek Depczyński. S-300W – frontowy zestaw obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej. „Nowa Technika Wojskowa”. 11/2021, listopad 2021. Warszawa: Magnum-X.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rekordowe trafienia S-300W4 - Altair Agencja Lotnicza [online], altair.com.pl [dostęp 2024-04-25] (ang.).
- ↑ a b c Tomasz Szulc. Rosyjski system obrony przeciwlotniczej S-400 Triumf. „Nowa Technika Wojskowa”. 11/2007, s. 32, listopad 2007. Warszawa: Magnum-X.
- ↑ a b c d e f g h i Depczyński 2021 ↓, s. 40.
- ↑ a b S-300V / SA-12A GLADIATOR and SA-12B GIANT (ang.)
- ↑ S-300 Series Tactical and Technical Performance (ang.)