Przejdź do zawartości

Saki (małpy)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Saki
Pitheciinae
Mivart, 1865[1]
Ilustracja
Przedstawiciel podrodziny – samiec uakari szkarłatnego (Cacajao calvus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

naczelne

Podrząd

wyższe naczelne

Infrarząd

małpokształtne

Parvordo

małpy szerokonose

Rodzina

sakowate

Podrodzina

saki

Typ nomenklatoryczny

Pithecia Desmarest, 1804

Rodzaje

6 rodzajów (w tym 3 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Saki[9] (Pitheciinae) – podrodzina ssaków naczelnych z rodziny sakowatych (Pitheciidae). Wcześniej takson ten zaliczany były do płaksowatych (Cebidae).

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Saki występują w lasach północnej i centralnej Ameryki Południowej[10][11][12].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Żyją w stadach złożonych z kilku do kilkudziesięciu osobników obydwu płci[11].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Do podrodziny należą następujące występujące współcześnie rodzaje[13][10][9]:

Opisano również rodzaje wymarłe:

  1. Typ nomenklatoryczny: Brachyurus Spix, 1823 (= Cacajao Lesson, 1840).
  2. Typ nomenklatoryczny: †Cebupithecia Stirton & Savage, 1951.
  3. Typ nomenklatoryczny: Chiropotes Lesson, 1840.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. St.G.J. Mivart. Contributions towards a more complete knowledge of the axial skeleton in the Primates. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 1865, s. 547, 1865. (ang.). 
  2. J.E. Gray. On some new or little-known species of Monkeys. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 17, s. 10, 1849. (ang.). 
  3. a b J.E. Gray: Catalogue of Monkeys, Lemurs, and Fruit-eating Bats in the collection of the British Museum. London: The Trustees, 1870, s. 37. (ang.).
  4. H. Winge: Jordfundne og nulevende aber (Primates) fra Lagoa Santa, Minas Geraes, Brasilien: med udsigt over pungdyrenes slægtskab. F. Dreyer: Kjøbenhavn, 1895, s. 12, seria: E. Museo Lundii. (duń.).
  5. R. Anthony & P. Coupin. Tableau résumé ́d’une classification générique des Primates fossiles et actuels. „Bulletin du Museum national d’histoire naturelle”. 2e série. 3, s. 569, 1931. (fr.). 
  6. P. Hershkovitz. A new genus of Late Oligocene monkey (Cebidae, Platyrrhini) with notes on postorbital closure and platyrrhine evolution. „Folia Primatologica”. 21 (1), s. 27, 1974. DOI: 10.1159/000155594. (ang.). 
  7. a b F.S. Szalay & E. Delson: Evolutionary History of the Primates. New York: Academic Press, 1979, s. 293. ISBN 978-1-4832-8925-0. (ang.).
  8. a b H. Schneider, M.P.C. Schneider, I. Sampaio, M.L. Harada, M.J. Stanhope, J. Czelusniak & M. Goodman. Molecular phylogeny of the New World monkeys (Platyrrhini, Primates). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 2 (3), s. 235, tabela 3, 1993. DOI: 10.1006/mpev.1993.1022. (ang.). 
  9. a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 41–42. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  10. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 202–210. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  11. a b S.F. Ferrari, L.M. Veiga, L.P. Pinto, L.K. Marsh, R.A. Mittermeier & A.B. Rylands: Family Pitheciidae (Titis, Sakis and Uacaris). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 432–483. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
  12. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Subfamily Pitheciinae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-07].
  13. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-13]. (ang.).
  14. R.A. Stirton & D.E. Savage. A new monkey from the La Venta Miocene of Colombia. „Compilacion de los studios geol oficiles en Colombia, Servicio Geologico Nacional”. 7, s. 347, 350, 1951. (ang.). 
  15. D.J. Meldrum & R.F. Kay. Nuciruptor rubricae, a new pitheciin seed predator from the Miocene of Colombia. „American Journal of Physical Anthropology”. 102 (3), s. 409, 1997. DOI: 10.1002/(SICI)1096-8644(199703)102:3<407::AID-AJPA8>3.0.CO;2-R. (ang.). 
  16. R.F. Kay, D. Johnson & D.J. Meldrum. Proteropithecia, new name for Propithecia Kay, Johnson, and Meldrum, 1998 non Vojnits 1985. „American Journal of Primatology”. 47 (4), s. 347, 1999. DOI: 10.1002/(SICI)1098-2345(1999)47:4<347::AID-AJP6>3.0.CO;2-O. (ang.).