Szczur andamański

Szczur andamański
	Rattus stoicus
	(G.S. Miller, 1902)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
Podrodzina	myszy
Plemię	Rattini
Rodzaj	szczur
Gatunek	szczur andamański
Synonimy
	Mus stoicus G.S. Miller, 1902; Mus taciturnus G.S. Miller, 1902; Mus rogersi O. Thomas, 1907;
	Mus stoicus G.S. Miller, 1902; Mus taciturnus G.S. Miller, 1902; Mus rogersi O. Thomas, 1907;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Systematyka w Wikispecies

Szczur andamański^[6] (Rattus stoicus) – endemiczny gatunek ssaka z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae), występujący wyłącznie na archipelagu Andamanów^[5]^[7].

Zasięg występowania

Szczur andamański występuje na wyspach Andaman Środkowy, Andaman Południowy i Henry Lawrence Island, należących do archipelagu Andamanów, w Indiach^[8].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1902 roku amerykański przyrodnik Gerrit Smith Miller nadając mu nazwę Mus stoicus^[2]. Holotyp pochodził z wyspy Henry Lawrence Island, z archipelagu Andamanów, w Indiach^[7].

R. stoicus nie został uwzględniony w żadnych badaniach genetycznych i potrzebne są dalsze badania, aby określić jego umiejscowienie w obrębie rodzaju Rattus^[8]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy^[8].

Etymologia

Rattus: łac. rattus „szczur”^[9].
stoicus: gr. στωικος stōikos „stoicki, cierpliwy”, od στοα stoa, στοας stoas „ganek, kolumnada”^[10].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 220–260 mm, długość ogona 192–212 mm, długość ucha 24 mm, długość tylnej stopy 45–48 mm; brak szczegółowych danych dotyczących masy ciała^[11].

Ekologia

Gryzoń ten występuje od poziomu morza do 200 m n.p.m. Występuje w tropikalnych lasach deszczowych, jest aktywny nocą^[5].

Populacja

Szczur andamański jest uznawany za gatunek narażony na wyginięcie, ze względu na ograniczony i podzielony zasięg występowania. Populacja tych szczurów wydaje się stabilna, choć odbudowa siedzib ludzkich po zniszczeniach spowodowanych tsunami z 2004 roku grozi wylesianiem, a to stanowi zagrożenie dla tych gryzoni. Nie jest chroniony, indyjska ustawa o ochronie przyrody z 1972 roku zalicza go do szkodników^[5].

Przypisy

↑ Rattus stoicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Miller 1902 ↓, s. 759.
↑ Miller 1902 ↓, s. 762.
↑ O. Thomas. A Subdivision of the Old Genus Nesokia, with Descriptions of Three new Members of the Group, and of a Mus from the Andamans. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh Series. 20, s. 206, 1907. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d S.S. Molur S.S., Rattus stoicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-02-04] (ang.).
↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 280. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Rattus stoicus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-02-04].
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 482. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 601, 1904. (ang.).
↑ stoicus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-04] (ang.).
↑ Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 833. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia

G.S. Miller. The mammals of the Andaman and Nicobar Islands. „Proceedings of the United States National Museum”. 24 (1269), s. 751–759, 1902. (ang.).

[itis-1] Rattus stoicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[CITEREFMiller1902[https://www.biodiversitylibrary.org/page/15782641_759]-2] Miller 1902 ↓, s. 759.

[CITEREFMiller1902[https://www.biodiversitylibrary.org/page/15782644_762]-3] Miller 1902 ↓, s. 762.

[Thomas-4] O. Thomas. A Subdivision of the Old Genus Nesokia, with Descriptions of Three new Members of the Group, and of a Mus from the Andamans. „The Annals and Magazine of Natural History”. Seventh Series. 20, s. 206, 1907. (ang.).

[iucn-5] S.S. Molur S.S., Rattus stoicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-3 [dostęp 2022-02-04] (ang.).

[miiz-6] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 280. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[MSW3-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Rattus stoicus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-02-04].

[Burgin&inni-8] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 482. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Palmer-9] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 601, 1904. (ang.).

[10] stoicus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-02-04] (ang.).

[Denys&inni-11] Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 833. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]