TAP Portugal

TAP Portugal
	Historia
Data założenia	1945
Rozpoczęcie działalności	1946
	Lokalizacja
Państwo	Portugalia
Baza	Lizbona
Węzeł	Lizbona; Porto
Główne porty lotnicze	Lizbona; Porto; Madera;
	Kooperacja
Program lojalnościowy	Victoria
Sojusz	Star Alliance
Powiązania	Portugália Airlines
	Flota
Liczba samolotów	101
Liczba tras	93
	Przedsiębiorstwo
Siedziba	Lizbona
Członkowie zarządu	Fernando Pinto (CEO)
Slogan	Fly higher
Skytrax
	Strona internetowa

TAP Portugal – narodowe linie lotnicze Portugalii z siedzibą i głównym węzłem w porcie lotniczym Lizbona. Linie obsługują loty pasażerskie i towarowe pomiędzy 93 lotniskami w 31 krajach. Flota przewoźnika obejmuje 107 samolotów^[1]. W 2009 linie przewiozły około 8 milionów pasażerów oraz 76 ton cargo^[2]. Członek sojuszu Star Alliance.

Agencja ratingowa Skytrax przyznała liniom trzy gwiazdki^[3].

Historia

TAP Portugal powstały 14 marca 1945 pod nazwą Transportes Aéreos Portugueses (TAP), a pierwszymi samolotami linii były dwa DC-3 Dakota, mogące wziąć na pokład po 21 pasażerów. Pierwsze komercyjne loty rozpoczęły 19 sierpnia 1946 pomiędzy Lizboną a Madrytem. 31 grudnia tego samego roku zainaugurowało trasę Lizbona-Luanda (Angola)-Lourenço Marques (dzisiejsze Maputo; Mozambik), liczyła ona 24 540 kilometrów i 12 międzylądowań. Była najbardziej rozbudowaną na tamte czasy trasą, obsługiwaną przez DC-3.

W 1947 linie zakupiły cztery maszyny Douglas DC-4 (pozostające w użyciu do 1960), jak również rozpoczęły krajowe loty z Lizbony do Porto oraz międzynarodowe z São Tomé do Londynu.
W 1948 linie dołączyły do organizacji IATA, a w 1953 zostały sprywatyzowane.
W 1955 do floty dołączył Lockheed L-1049G Super Constelation.
W 1958 linie zatrudniały ponad 1000 pracowników, łączna długość tras przekroczyła 14 000km, samoloty spędziły w powietrzu ponad 10 000 godzin i przewiozły ponad 65 000 pasażerów.
W latach 60. sukcesywnie otwierano kolejne połączenia m.in. z Rio de Janeiro (1960), Las Palmas de Gran Canaria (1962), Santa Maria (1962), Frankfurtem (1963), Monachium (1963), Genewą (1965), Faro (1965), Nowym Jorkiem (1969) i Bostonem (1969). W 1965 linie przewiozły milionowego pasażera (po 20 latach istnienia).
W 1972 linie otrzymały pierwszego, szerokokadłubowego Boeinga 747-200, a w 1973 ponowne stały się liniami państwowymi.
W 1979 zmieniono nazwę na TAP Air Portugal.
Z początkiem lat 80. linie wdrożyły nowe uniformy i logo, a także otwarto połączenia do Mediolanu, Barcelony oraz Rzymu.
W 1982 do służby wszedł pierwszy Boeing 767-200, a rok później Airbus A310.
W 1984 linie przekroczyły liczbę dwóch milionów przewożonych pasażerów.
W 1989 Tap Air Portugal otrzymały pierwszy samolot typu Airbus A310-300 i Boeing 737-300 oraz zamówiły dwa Airbusy A340. W tym samym roku w szeregi pilotów linii weszła kobieta – Teres Carvalho.
W 1990 przewieziono 3 miliony pasażerów. W ciągu tej dekady linie otrzymały kolejne samoloty – Airbus A320 (1992), Airbus A340 (1994) i Airbus A319 (1997).
W 1996 powstała strona internetowa przewoźnika. Rok później podpisano strategiczne porozumienie ze szwajcarskimi Swissair oraz zainstalowano w swej bazie symulator Airbusów (319, 320 i 321).
W 2005 TAP Air Portugal zmieniły nazwę na TAP Portugal i zostały szesnastym członkiem sojuszu Star Alliance.
W 2009 linie rozpoczęły regularne loty do Moskwy, Warszawy i Helsinek.
W czerwcu 2010 uruchomiono połączenia do Marrakeszu i Algierii^[4].
W 2015 rozpoczął się proces prywatyzacji linii. Portugalski rząd podjął decyzję o sprzedaży 61% udziałów w liniach lotniczych prywatnemu konsorcjum Gateway. Resztę udziałów znajdujących się w rękach państwa ma zostać sprzedana po 2017^[5].

Flota

Według stanu na listopad 2024 flota TAP Air Portugal składała się ze 101 samolotów o średnim wieku 10,2 lat^[6]^[7]:

Flota TAP Air Portugal
Samolot			Liczba miejsc				Uwagi
Model	Aktywne	Zamówione	B	P	E	Łącznie	Uwagi
Airbus A319-100	4	-	-	-	144	144	Elastyczna konfiguracja miejsc klas B i E
Airbus A320-200	15	-	-	-	174	174
Airbus A320neo	15	11	-	-	174	174
Airbus A321-200	3	-	-	-	216	216
Airbus A321neo	23	8	16	42	113	171
Airbus A330-200	3	-	25	-	244	269
Airbus A330-900	19	2	34	96	168	298
TAP Express^[8]
Embraer ERJ-190	12	-	-	-	106	106
Embraer ERJ-195	7	-	-	-	118	118
Łącznie	101	21

TAP Portugal w Polsce

W Polsce przewoźnik obsługuje bezpośrednie rejsy z Warszawy do Lizbony. Na trasie łączącej Portugalię z Polską linie przewiozły w 2010 50 tysięcy podróżnych. Przewoźnik obsługuje także połączenia w formule code-share z PLL LOT.

Katastrofy i wypadki

27 stycznia 1948 Douglas C-47A-50-DL rozbił się niedaleko Lizbony podczas lotu treningowego, zabijając wszystkich trzech członków załogi^[9].

19 listopada 1977 Boeing 727-282Adv (CS-TBR) lecący z Lizbony na Maderę rozbił się podczas lądowania w trudnych warunkach atmosferycznych. Zginęło 131 osób, a 33 zostały ranne.

Osobny artykuł: Katastrofa lotu TAP Portugal 425.

Linie partnerskie

W ramach sojuszu Star Alliance^[10]:

Pozostałe^[11]:

Przypisy

↑ TAP – Air Portugal Fleet Details and History [online], www.planespotters.net [dostęp 2020-06-21] .
↑ TAP Portugal – Our Fleet.
↑ TAP Portugal is certified as a 3-Star Airline [online], Skytrax [dostęp 2022-12-10] (ang.).
↑ TAP Portugal – History.
↑ Prywatyzacja TAP Portugal, „Lotnictwo”, nr 7 (2015), s. 21, ISSN 1732-5323
↑ Meet the TAP family of aircraft [online], flytap.com [dostęp 2024-10-07] (ang.).
↑ TAP Air Portugal Fleet Details and History [online], planespotters.net [dostęp 2024-10-07] (ang.).
↑ TAP Express Aircraft Matrix [online], planespotters.net [dostęp 2024-10-07] (ang.).
↑ Opis katastrofy na ASN.
↑ Star Alliance – Members.
↑ TAP Portugal – routes.

[Fleet-1] TAP – Air Portugal Fleet Details and History [online], www.planespotters.net [dostęp 2020-06-21] .

[Our_Fleet-2] TAP Portugal – Our Fleet.

[3] TAP Portugal is certified as a 3-Star Airline [online], Skytrax [dostęp 2022-12-10] (ang.).

[4] TAP Portugal – History.

[5] Prywatyzacja TAP Portugal, „Lotnictwo”, nr 7 (2015), s. 21, ISSN 1732-5323

[6] Meet the TAP family of aircraft [online], flytap.com [dostęp 2024-10-07] (ang.).

[7] TAP Air Portugal Fleet Details and History [online], planespotters.net [dostęp 2024-10-07] (ang.).

[8] TAP Express Aircraft Matrix [online], planespotters.net [dostęp 2024-10-07] (ang.).

[9] Opis katastrofy na ASN.

[10] Star Alliance – Members.

[11] TAP Portugal – routes.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Pasażerskie	Azores Airlines EuroAtlantic Airways Hi Fly Portugália Airlines SATA Air Açores Sevenair Air Services TAP Air Portugal
Zlikwidowane	Aero Portuguesa Aerocondor Air Atlantis Air Luxor