Thorin II Dębowa Tarcza
Postać z mitologii Śródziemia | |
Matěj Čadil, Thorin Dębowa Tarcza w swojej kuźni | |
Twórca |
John Ronald Reuel Tolkien |
---|---|
Wystąpienia | |
Grany przez | |
Dubbing | |
Dane biograficzne | |
Pochodzenie | |
Przynależność | |
Data urodzenia |
2746 |
Data śmierci | |
Rodzina |
Thorin II Dębowa Tarcza (ur. w 2746, zm. 23 listopada 2941 roku Trzeciej Ery[1]) – postać ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia. Był to władca krasnoludów, organizator wyprawy po skarby Samotnej Góry, w której wziął udział Bilbo Baggins.
Jeden z głównych bohaterów Hobbita jest także wspominany we Władcy Pierścieni. Więcej informacji na jego temat można znaleźć w Dodatkach do trzeciego tomu tej powieści oraz w Niedokończonych opowieściach.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Młodość
[edytuj | edytuj kod]Był najstarszym synem Thráina II. Miał dwoje rodzeństwa: brata Frerina i siostrę Dís. W latach 2845 – 2941 panował jako król Plemienia Durina, przez dziewięćdziesiąt sześć lat, i piąty Król pod Górą.
Urodził się i wychował w Ereborze. Przeżył napaść smoka Smauga na siedzibę krasnoludów w 2770 roku, gdyż przebywał wtedy poza Samotną Górą – wędrował po okolicy wraz z Balinem i grupą towarzyszy. Następnie, razem z garstką ocalałych pod wodzą ojca i dziadka Thróra, tułał się po Śródziemiu. Przez pewien czas mieszkał z nimi w Dunlandzie. Thorin brał udział w wojnie z orkami (2793 – 2799) i bardzo mężnie walczył w decydującej bitwie w dolinie Azanulbizar (2799 rok).
Król w Ered Luin
[edytuj | edytuj kod]Następnie, w 2802 roku, wraz z ojcem i grupą współplemieńców, osiedlił się w górach Ered Luin, po dłuższej już wędrówce po Eriadorze. W 2845 roku Thorin, po zaginięciu Thráina, objął przywództwo nad plemieniem. Był wtedy
(...) krasnoludem wspaniałej i dumnej postawy, lecz nie rwał się, by opuścić Eriador. Pracował tam (...) i zdobył trochę mienia, plemię jego rozrosło się (...)[2].
Jednak w ciągu kolejnych lat Thorin coraz częściej myślał o dokonaniu zemsty na smoku i odzyskaniu zagrabionych bogactw.
Spotkanie z Gandalfem
[edytuj | edytuj kod]Pewnego dnia (15 marca 2941 roku)[3] Thorin spotkał w Bree lub na szlaku wiodącym do tej miejscowości Gandalfa Szarego. Po krótkiej rozmowie, w której krasnolud wspomniał o swoim pragnieniu powrotu do dawnej siedziby, razem udali się do Ered Luin.
W wyniku narad z czarodziejem Thorin postanowił podjąć tajemną wyprawę do Ereboru. W związku z tym zabrał ze sobą dwunastu towarzyszy[4]. W Shire dołączył do nich jeszcze hobbit Bilbo Baggins, mimo że Thorin początkowo niechętnie się do niego odnosił i zabrał ze sobą tylko na usilne nagabywania Gandalfa[5].
Wyprawa do Ereboru i śmierć
[edytuj | edytuj kod]Wyprawa okazała się długa i pełna przygód. W jej trakcie Thorin odnalazł miecz elfów, Orcrist, którego odtąd używał w walce. Podczas marszu przez Mroczną Puszczę został uwięziony przez Thranduila, ale dzięki Bilbowi zarówno jemu, jak i pozostałym krasnoludom udało się uciec do Esgaroth, a stamtąd dotrzeć do Ereboru.
Ostatecznie krasnoludowie odzyskali skarby, a Smaug został zabity przez człowieka, Barda, potomka władców Dale. Thorin przybrał tytuł Króla pod Górą, lecz, ogarnięty żądzą złota i dumą, wdał się w spór z ludźmi z Esgaroth i elfami z Mrocznej Puszczy, domagającymi się udziału w skarbie. O mało nie doszło do zbrojnego starcia między zwaśnionymi stronami, jednak nagły atak goblinów pod wodzą Bolga sprawił, iż kwestia sporu o złoto przestała mieć znaczenie.
Na czele współtowarzyszy Thorin wziął udział w Bitwie Pięciu Armii. Mężnie walczył z goblinami, lecz, jak się okazało, była to jego ostatnia batalia. Odniósł bowiem ciężkie rany i zmarł w kilka godzin po bitwie, zdążywszy pożegnać się z Bilbem. Pochowano go we wnętrzu Ereboru, złożywszy razem z nim bezcenny Arcyklejnot i miecz Orcrist.
Thorin nigdy się nie ożenił i nie miał potomka. Jego następcą i spadkobiercą został krewniak, Dáin II Żelazna Stopa.
Przydomek i imię
[edytuj | edytuj kod]Thorin nosił przydomek Dębowa Tarcza, nadany mu po bitwie o Azanulbizar. W jej trakcie przyszłemu monarsze pękła tarcza, odrąbał toporem gałąź dębu i używał jej bądź jak tarczy, bądź jako pałki.
W rzeczywistości określenie Dębowa Tarcza jest tłumaczeniem z języka staronordyckiego imienia Eikinskjaldi. Tolkien zaczerpnął je z listy karłów, fragmentu Völuspy, pieśni zawartej w Eddzie poetyckiej[6]. Z tego samego źródła pochodzi imię Thorin (þórinn), które w staronordyckim znaczy odważny[7]. W początkowych stadiach pisania Hobbita przywódca krasnoludów nosił imię Gandalf[8].
Ekranizacja Petera Jacksona
[edytuj | edytuj kod]W ekranizacji Hobbita w reżyserii Petera Jacksona Thorina Dębową Tarczę zagrał Richard Armitage.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Daty roczne narodzin i śmierci podano za: Dodatek C Rodowody. W: J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. M. Skibniewska. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: 2002, s. 501.
Data dzienna zgonu podana za opracowaną przez K.W. Fonstad hipotetyczną chronologią akcji Hobbita, patrz: K.W. Fonstad: Atlas Śródziemia. Warszawa: 2007, s. 99.
Wedle kalendarza hobbitów z Shire’u był to dzień 23 miesiąca Blotmath roku 1341. Jedynie z grubsza odpowiada on listopadowi, bowiem ten kalendarz nie jest tożsamy z gregoriańskim.
Dokładne informacje o kalendarzach Śródziemia zawarte są w Dodatku D Kalendarz Shire’u, w trzecim tomie powieści.
Pozostałe daty roczne w tym artykule podano za: Dodatek B Kronika Lat (Kronika Królestw Zachodnich). W: J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. M. Skibniewska. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: 2002, s. 462, 477, 478. - ↑ Dodatek A Kroniki królów i władców (rozdział III Plemię Durina). W: J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. M.Skibniewska. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: 2002, s. 461.
- ↑ Według Kalendarza Namiestników miesiąc ten zwał się Súlimë.
- ↑ Byli to: Balin i Dwalin, Kíli i Fíli, Óin i Glóin, Dori, Nori i Ori, Bifur, Bofur oraz Bombur
- ↑ Więcej informacji na temat stosunku Thorina do Bilba, jak i genezy całej ekspedycji patrz: Wyprawa do Ereboru. W: J.R.R. Tolkien: Niedokończone opowieści. przeł. R. Kot. Warszawa: 2005, s. 262-274.
- ↑ Brudnopis listu do czytelnika z sierpnia 1967 roku, J.R.R. Tolkien: Listy. Poznań: 2010, s. 623 (list nr 297). Patrz też: Edda poetycka. przeł. i opr. A. Załuska-Strömberg. Ossolineum, 1986, s. 6.
- ↑ R. Derdziński: Indeks. W: J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. M. i C. Frąc. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: 2002, s. 390.
- ↑ H. Carpenter: J.R.R. Tolkiena. Wizjoner i marzyciel. Warszawa: 1997, s. 166.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- John Ronald Reuel Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria Skibniewska. T. 1: Drużyna Pierścienia. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, 2002. ISBN 83-7319-172-0.
- John Ronald Reuel Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria Skibniewska. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, 2002. ISBN 83-7319-172-0.
- Wyprawa do Ereboru. W: John Ronald Reuel Tolkien: Niedokończone opowieści. przeł. Radosław Kot. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2005, s. 262-274. ISBN 83-241-2008-4.
- John Ronald Reuel Tolkien: Listy. wyb. i opr. Humphrey Carpenter, współ. Christopher Tolkien, przeł. Agnieszka Sylwanowicz. Poznań: Prószyński i S-ka, 2010. ISBN 978-83-7648-503-4.
- Humphrey Carpenter: J.R.R. Tolkien. Wizjoner i marzyciel. przeł. Agnieszka Sylwanowicz. Warszawa: Wydawnictwo Alfa, 1997. ISBN 83-7179-037-6.
- Edda poetycka. przeł. i opr. Apolonia Załuska-Strömberg. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, 1986, seria: Biblioteka Narodowa, seria II, nr 214. ISBN 83-04-01852-7.
- Ryszard Derdziński: Indeks. W: John Ronald Reuel Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria i Cezary Frąc. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2002, s. 383-397. ISBN 83-7245-884-7.
- Karen Wynn Fonstad: Atlas Śródziemia. przeł. Tadeusz A. Olszański. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2007. ISBN 978-83-241-2845-7.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Thorin. [dostęp 2011-08-17]. (ang.). – artykuł w Tolkien Gateway
- Thorin Oakenshield. [dostęp 2016-03-22]. (ang.). – artykuł w The Thain's Book. An encyclopedia of Middle-earth and Numenor
- Thorin II Oakenshield. [dostęp 2011-08-16]. (ang.). – artykuł w Encyclopedia of Arda
- Maciej Wygnański: Thorin Oakenshield in the Battle of Azanulbizar. [dostęp 2011-02-03]. (ang.).
- Alan Lee: Thorin at Front Gate. [dostęp 2011-02-03]. (ang.).
- Alan Lee: Thorin's Burial. [dostęp 2011-02-03]. (ang.).
- John Howe: The King Under the Mountain. [dostęp 2011-02-03]. (ang.).
- Darrell Sweet: The Death of Thorin Oakenshield. [dostęp 2011-02-03]. (ang.).
- Michael Hague: Thorin, Prisoner of the Elves. [dostęp 2011-02-03]. (ang.).
- Ted Nasmith: Gandalf and Thorin at Bree. [dostęp 2016-03-22]. (ang.).