Przejdź do zawartości

Uniwersjada

Przejrzana
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Emblemat FISU

Uniwersjada – międzynarodowe multidyscyplinarne zawody sportowe, organizowane co dwa lata w cyklu letnim i zimowym zawsze pomiędzy letnimi i zimowymi igrzyskami olimpijskimi.

W zawodach uczestniczą reprezentacje krajów skupionych w Międzynarodowej Federacji Sportu Akademickiego.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W 1923 roku pod auspicjami organizacji Union Nationale des Étudiants Français odbyły się w Paryżu międzynarodowe mistrzostwa uniwersyteckie[1]. Rok później w Warszawie przeprowadzono letnie mistrzostwa świata studentów, których organizatorem było Confédération Internationale des Étudiants – w 1930 zawody te przemianowano na międzynarodowe igrzyska uniwersyteckie[1]. Pierwszy raz kobiety wystąpiły w zawodach w 1930 roku. Po II wojnie światowej pierwsza edycja zawodów odbyła się w 1947 roku, a dwa lata później po powstaniu FISU impreza została nazwana letnim międzynarodowym tygodniem sportu uniwersyteckiego. Pierwszy raz impreza pod nazwą Uniwersjada została rozegrana w 1959 roku w Turynie[1]. Orędownikiem imprezy był m.in. Primo Nebiolo.

Od 1947 do 1962 roku pod auspicjami organizacji Union Internationale des Étudiants organizowano alternatywne dla zawodów FISU międzynarodowe igrzyska sportowe studentów[2].

Edycje

[edytuj | edytuj kod]
Letnie
Edycja Gospodarz Stadion Przypisy
1959 Włochy Turyn Stadio Comunale
1961 Sofia Stadion Wasiła Lewskiego
1963 Brazylia Porto Alegre Estádio Olímpico Monumental
1965 Budapeszt Népstadion
1967 Japonia Tokio Narodowy Stadion Olimpijski
1970 Włochy Turyn Stadio Comunale [3]
1973 Moskwa Stadion Łużniki
1975 Włochy Rzym Stadio Olimpico [a]
1977 Sofia Stadion Wasiła Lewskiego
1979 Meksyk Meksyk Estadio Olímpico Universitario
1981 Bukareszt Stadion Narodowy
1983 Kanada Edmonton Commonwealth Stadium
1985 Japonia Kobe Kobe Universiade Memorial Stadium
1987 Zagrzeb Maksimir
1989 Duisburg Wedaustadion
1991 Wielka Brytania Sheffield Don Valley Stadium
1993 Stany Zjednoczone Buffalo University at Buffalo Stadium
1995 Japonia Fukuoka Fukuoka Dome
1997 Włochy Sycylia Stadio Angelo Massimino
1999 Hiszpania Palma de Mallorca ONO Estadi
2001 Pekin Stadion Robotników [4]
2003 Korea Południowa Daegu Stadion Daegu [5]
2005 Turcja Izmir Stadion im. Atatürka [6]
2007 Tajlandia Bangkok Stadion Narodowy Rajamangala [7]
2009 Serbia Belgrad Beogradska Arena [8]
2011 Shenzhen New Shenzhen Stadium [9]
2013 Rosja Kazań Stadion Centralny w Kazaniu [10]
2015 Korea Południowa Gwangju Stadion Gwangju World Cup [11]
2017 Tajpej Stadion Miejski w Tajpej [12]
2019 Włochy Neapol Stadio San Paolo [13]
2021 (2023)[b] Chengdu Dong'an Lake Sports Center [14]
2023[b] Rosja Jekaterynburg Stadion Centralny w Jekaterynburgu [15]
2025 Niemcy Zagłębie Ruhry Merkur Spiel-Arena [16]
2027 Korea Południowa Chungcheong Stadion Daejon World Cup [17]
Zimowe
Edycja Gospodarz Przypisy
1960 Francja Chamonix
1962 Szwajcaria Villars
1964 Czechosłowacja Špindlerův Mlýn
1966 Włochy Sestriere
1968 Austria Innsbruck
1970 Finlandia Rovaniemi
1972 Stany Zjednoczone Lake Placid, Nowy Jork
1975 Włochy Livigno
1978 Czechosłowacja Špindlerův Mlýn
1981 Hiszpania Jaca
1983 Sofia
1985 Włochy Belluno
1987 Czechosłowacja Szczyrbskie Jezioro
1989 Sofia
1991 Japonia Sapporo
1993 Polska Zakopane
1995 Hiszpania Jaca [18]
1997 Korea Południowa Muju [18]
1999 Słowacja Poprad [18]
2001 Polska Zakopane [19]
2003 Włochy Tarvisio [20]
2005 Austria Innsbruck [18]
2007 Włochy Turyn [21]
2009 Harbin [22]
2011 Turcja Erzurum [23]
2013 Włochy Trydent [24][25][26]
2015 Hiszpania Grenada
Słowacja Szczyrbskie Jezioro, Osrblie		 [27]
2017 Kazachstan Ałmaty [12]
2019 Rosja Krasnojarsk [28]
2021[29] Szwajcaria Lucerna [30]
2023 Stany Zjednoczone Lake Placid [31]
2025 Włochy Turyn

Uniwersjady w Polsce

[edytuj | edytuj kod]

W Polsce odbyły się dotychczas dwie uniwersjady: 16 Zimowa Uniwersjada w 1993 i 20 Zimowa Uniwersjada w 2001, obie w Zakopanem. Starania o organizację 24 Letniej Uniwersjady w 2007, 25 Letniej Uniwersjady w 2009 i 26 Letniej Uniwersjady w 2011 podjęło miasto Poznań, które przegrało z Bangkokiem – stolicą Tajlandii, Belgradem – stolicą Serbii oraz chińskim Shenzhen.

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Rozegrano tylko zawody lekkoatletyczne.
  2. ↑ a b Pierwotnie zaplanowana Letnia Uniwersjada 2021 nie odbyła się w 2021 roku, ze względu na pandemię COVID-19, wobec czego FISU przeniosło tę edycję uniwersjady na rok 2023 w miejsce Letniej Uniwersjady 2023, która miała się odbyć w Jekaterynburgu, ale zostały jej odebrane prawa do organizacji. Będzie to więc edycja Letniej Uniwersjady 2021, która odbędzie się w 2023 roku (nazwa się nie zmienia, mimo innego roku rozegrania).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c World Student Games (Pre-Universiade) [online], gbrathletics [dostęp 2011-12-03] (ang.).
  2. ↑ World Student Games (UIE) [online], gbrathletics [dostęp 2011-12-03] (ang.).
  3. ↑ Universiade Torino '70. Turyn: Mario Gros / Tomasone & C., 1972.
  4. ↑ Beijing 2001 [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] (ang.).
  5. ↑ 22nd Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-14] (ang.).
  6. ↑ 23rd SUMMER UNIVERSIADE [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-14] (ang.).
  7. ↑ The 24th Summer Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] (ang.).
  8. ↑ Univerzijada Beograd 09 [online], serbiatouristguide.com [dostęp 2011-12-03] (serb.).
  9. ↑ About Shenzhen [online], fisu.szu.edu.cn [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2015-05-01] (ang.).
  10. ↑ 2013 Summer Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-11-18] (ang.).
  11. ↑ Candidate City 2015 Summer Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-12-12] (ang.).
  12. ↑ a b 2017 Universiades Attributed! [online], fisu.org [dostęp 2011-12-03] (ang.).
  13. ↑ Universiadi 2019: assegnate a Napoli e alla Campania. napoli.repubblica.it. [dostęp 2016-08-29]. (wł.).
  14. ↑ Owen Lloyd: FISU Executive Committee sets new 2023 dates for Chengdu 2021 World University Games. insidethegames.biz, 25 czerwca 2022. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
  15. ↑ Geoff Berkeley: FISU suspends Yekaterinburg hosting rights for 2023 World University Games. insidethegames.biz, 29 kwietnia 2022. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
  16. ↑ Michael Pavitt: Rhine-Ruhr and Turin confirmed as 2025 World University Games hosts. insidethegames.biz, 15 maja 2021. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
  17. ↑ Maciej Jałoszyński, Chungcheong gospodarzem Letniej Uniwersjady 2027 [online], pzla.pl, 15 listopada 2022 [dostęp 2024-06-18] (pol.).
  18. ↑ a b c d Winter Universiades [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2010-12-15] (ang.).
  19. ↑ Zakopane 2001 [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2010-10-28] (ang.).
  20. ↑ 21st Winter Universiade Tarvisio 2003 [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-14] (ang.).
  21. ↑ 23rd Winter Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-14] (ang.).
  22. ↑ 24th Winter Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-14] (ang.).
  23. ↑ 25th Winter Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2010-12-15] (ang.).
  24. ↑ FISU removes Maribor as 2013 Universiade host [online], sportbusiness.com [dostęp 2012-03-13] (ang.).
  25. ↑ 26th Winter Universiade [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-12-12] (ang.).
  26. ↑ Trentino replaces Maribor as host of 2013 Winter Universiade [online], insidethegames.biz [dostęp 2012-04-01] (ang.).
  27. ↑ Granada, a Crossroads of Cultures [online], fisu.net [dostęp 2011-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2011-12-12] (ang.).
  28. ↑ Krasnojarsk i Brasilia gospodarzami Uniwersjad 2019 [online], igrzyska24.pl [dostęp 2013-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-10] (pol.).
  29. ↑ Liam Morgan: Emergence of new COVID-19 variant forces cancellation of Winter Universiade in Lucerne. insidethegames.biz, 29 listopada 2021. [dostęp 2023-07-20]. (ang.).
  30. ↑ Lucerne awarded 2021 Winter Universiade, 1457 [dostęp 2018-08-22].
  31. ↑ Lake Placid set to host 2023 Winter Universiade, „www.fisu.net” [dostęp 2018-08-22] (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Uniwersjada
Letnie
Zimowe
Europejskie

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Uniwersjada&oldid=74433611”