Przejdź do zawartości

Waldemar Tomaszewski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Waldemar Tomaszewski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 marca 1965
Wilno

Alma Mater

Wileński Instytut Inżynierii Budownictwa

Stanowisko

poseł na Sejm Republiki Litewskiej, poseł do Parlamentu Europejskiego

Partia

Akcja Wyborcza Polaków na Litwie

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Zasługi RP Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RP Odznaka Honorowa za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą

Waldemar Tomaszewski (ur. 3 marca 1965 w Wilnie) – litewski inżynier, samorządowiec, polityk, działacz polskiej mniejszości narodowej na Litwie, przewodniczący Akcji Wyborczej Polaków na Litwie – Związku Chrześcijańskich Rodzin (od 1999) oraz Związku Polaków na Litwie (od 2021), w latach 2000–2009 poseł na Sejm Republiki Litewskiej, deputowany do Parlamentu Europejskiego VII, VIII, IX i X kadencji.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1983–1990 studiował inżynierię w Wileńskim Instytucie Inżynierii Budownictwa. Od 1992 do 1996 pracował w sekretariacie frakcji poselskiej Związku Polaków na Litwie.

Od 1994 należy do Akcji Wyborczej Polaków na Litwie. Na III zjeździe tej organizacji w 1999 został wybrany jej przewodniczącym (wybór potwierdzano na zjazdach IV i V). W 1995, 1997, 2000 i 2007 był z jej ramienia wybierany do rady rejonu wileńskiego. W latach 2000–2003 zajmował stanowisko zastępcy mera tej gminy.

W 2000 został wybrany na posła w okręgu Wilno-Soleczniki. Kilkakrotnie w tej kadencji zmieniał kluby parlamentarne, zasiadał m.in. we frakcji Związku Ojczyzny, frakcjach łączonych, ostatecznie znalazł się wśród stronników odwołanego prezydenta Rolandasa Paksasa. W 2004 bez powodzenia kandydował do Parlamentu Europejskiego. W wyborach w tym samym roku odnowił mandat, przystąpił do frakcji Litewskiego Ludowego Związku Chłopskiego Kazimiry Prunskienė. W wyborach w 2008 po raz trzeci dostał się do parlamentu, wygrywając w swoim okręgu już w I turze większością 61,33% głosów[1]. Wraz z dwoma innymi posłami AWPL wstąpił do frakcji partii Porządek i Sprawiedliwość.

Przez część litewskich Polaków krytykowany jest za autorytarny styl sprawowania władzy w partii[2].

W marcu 2009 zgłosił swoją kandydaturę na urząd prezydenta Litwy w wyborach przewidzianych na 17 maja[3]. W kampanii wyborczej zaproponował m.in. wprowadzenie prawa umożliwiającego odbieranie politykom nieuczciwie zdobytego majątku, rozwiązanie problemu pisowni polskich nazwisk i nazw, zwrot właścicielom ziemi w Wilnie i w rejonie wileńskim w ramach reprywatyzacji. Otrzymał 4,7% głosów w I turze głosowania[4].

Był liderem listy Akcji Wyborczej Polaków na Litwie w wyborach do Parlamentu Europejskiego w czerwcu 2009. Według wstępnych wyników otrzymał 26 165 głosów i uzyskał mandat posła do Parlamentu Europejskiego[5]. 17 czerwca 2009 zdecydował o jego przyjęciu, w związku z czym na jesieni odbyły się wybory uzupełniające w okręgu Wilno-Soleczniki. W PE przystąpił do grupy Europejskich Konserwatystów i Reformatorów w Parlamencie Europejskim. W 2012 ponownie wybrany do Sejmu, zrezygnował jednak z objęcia mandatu[6].

W 2014 ponownie wystartował w wyborach prezydenckich, w I turze otrzymując 8,2% głosów i zajmując 5. miejsce wśród 7 kandydatów[7]. W tym samym roku z powodzeniem ubiegał się o reelekcję do Europarlamentu, uzyskując mandat deputowanego do PE VIII kadencji[8].

W 2019 po raz kolejny kandydował w wyborach prezydenckich, w I turze otrzymując około 4,0% głosów (zajmując 6. miejsce wśród 9 kandydatów)[9]. W majowych wyborach do Parlamentu Europejskiego został wybrany na swoją trzecią kadencję[10]. W czerwcu 2021 zastąpił Michała Mackiewicza na funkcji prezesa Związku Polaków na Litwie[11]. W wyborach samorządowych w 2023 bez powodzenia kandydował na mera Wilna, zajmując w pierwszej turze 5. miejsce z wynikiem 8,5% głosów[12]. W 2024 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję w kolejnych wyborach europejskich[13]. W tym samym roku otwierał listę AWPL do Sejmu, jego ugrupowanie (podobnie jak w 2020) nie przekroczyło wówczas progu wyborczego[14].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony Krzyżem Oficerskim (2001)[15] i Komandorskim (2009)[16] Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, a także Odznaką Honorową za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą (2023)[17]. W 2018 otrzymał Krzyż „Golgota Wschodu”[18].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Żonaty (żona Wioleta), ma dwóch synów (Władysława i Pawła). Jego imię i nazwisko na Litwie było zapisywane w formie Valdemar Tomaševski; po uchwaleniu w 2022 ustawy o zapisie nielitewskich nazwisk[19] dokonał urzędowej zmiany zapisu imienia i nazwiska.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2008. [dostęp 2012-11-15]. (lit.).
  2. Na skutek konfliktu z Waldemarem Tomaszewskim z członkostwa w AWPL w 2007 zrezygnowała posłanka Leokadia Poczykowska, była mer rejonu wileńskiego. Decyzję tę motywowała niemożnością znoszenia autorytaryzmu lidera tej partii (por. Była posłanka AWPL Leokadia Poczykowska wystartuje w wyborach do Sejmu z listy partii chłopskiej minister rolnictwa Kazimiery Prunskienė. infopol.lt. [dostęp 2012-11-15].).
  3. Polak kandydatem na prezydenta… Litwy. interia.pl, 10 marca 2009. [dostęp 2012-11-15].
  4. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2008. [dostęp 2019-05-13]. (lit.).
  5. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2012. [dostęp 2012-11-15]. (lit.).
  6. Waldemar Tomaszewski zostaje w Brukseli. delfi.lt, 15 listopada 2012. [dostęp 2012-11-15].
  7. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2014. [dostęp 2019-05-13]. (ang.).
  8. Europos Parlamento rinkimai: konservatoriai ir liberalai švenčia. alfa.lt, 26 maja 2014. [dostęp 2014-05-26]. (lit.).
  9. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2019. [dostęp 2019-05-19]. (lit.).
  10. Kolejny ogromny sukces AWPL-ZCHR. l24.lt, 27 maja 2019. [dostęp 2019-05-27]. (lit.).
  11. Waldemar Tomaszewski – nowym prezesem Związku Polaków na Litwie. zw.lt, 26 czerwca 2021. [dostęp 2021-06-29].
  12. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2023. [dostęp 2023-03-11]. (lit.).
  13. Tomas Janonis: Kas važiuos į Europos Parlamentą?. delfi.lt, 10 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-10]. (lit.).
  14. Główna Komisja Wyborcza – Wybory 2024. [dostęp 2024-10-14]. (lit.).
  15. M.P. z 2001 r. nr 43, poz. 691
  16. M.P. z 2009 r. nr 61, poz. 816
  17. Oświadczenie Forum Wileńskiego ws. Odznak za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą. wilnoteka.pl, 3 maja 2023. [dostęp 2023-05-08].
  18. Adam Gajkowski: Krótka wizyta w Ojczyźnie – relacja Adama Gajkowskiego. solidarni2010.pl, 27 maja 2018. [dostęp 2018-06-30].
  19. Barbara Bodalska: Litwa: Przedstawiciele polskiej mniejszości zmieniają zapis nazwisk. euractiv.pl, 20 lipca 2022. [dostęp 2023-02-17].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]