Wielkie Borowe
49°11′50″N 19°31′10″E/49,197222 19,519444
 Ogólny widok miejscowości | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj | |||
| Powiat | |||
| Starosta |
Kamil Jančura[1] | ||
| Powierzchnia |
10,99[2] km² | ||
| Wysokość |
835[3] m n.p.m. | ||
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|||
| Nr kierunkowy |
+421 44[3] | ||
| Kod pocztowy |
027 46[3] | ||
| Tablice rejestracyjne |
LM | ||
Położenie na mapie Słowacji  | |||
Położenie na mapie kraju żylińskiego  | |||
| 49°11′50″N 19°31′10″E/49,197222 19,519444
| |||
| Strona internetowa | |||
Wielkie Borowe[6] (słow. Veľké Borové) – wieś (obec) w północnej Słowacji, w powiecie Liptowski Mikułasz, w kraju żylińskim.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Znajduje się w historyczno-etnograficznym regionie Liptów. Pod względem geograficznym miejscowość położona jest w Dolinie Borowianki i Dolinie Roztoki pomiędzy Pogórzem Orawskim a Górami Choczańskimi. Przez miejscowość przepływają potoki Borovianka i Roztocki Potok. Zabudowania miejscowości skupione są głównie w Dolinie Borowianki, w Dolinie Roztoki znajduje się tylko niewielki przysiółek Jobowa Roztoka (Jóbova Ráztoka)[7].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość została założona w XVI w. przez osadników z polskiej Orawy. Pierwsza pisemna wzmianka o niej pochodzi z 1646 roku[8]. Większość jej mieszkańców zajmowała się szklarstwem i za zarobkiem wędrowali po Morawach i Śląsku. Podobnie było w sąsiednich wsiach Huty i Małe Borowe. W tej ostatniej na przysiółku Nowoć szkło w niewielkiej miejscowej hucie szkła wytwarzano jeszcze do 1840 roku[9]. Część ludności zajmowała się pasterstwem. Jeszcze obecnie działa rolnicza spółdzielnia specjalizująca się w hodowli krów, a na wielkich łąkach wypasane są także owce.
Kultura
[edytuj | edytuj kod]We wsi jest używana gwara przejściowa słowacko-orawska. Gwara orawska jest zaliczana przez polskich językoznawców jako gwara dialektu małopolskiego języka polskiego, przez słowackich zaś jako gwara przejściowa polsko-słowacka[10].
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Tereny miejscowości to duże łąki. Dzięki temu roztaczają się stąd rozległe widoki na Góry Choczańskie, Skoruszyńskie Wierchy i Tatry Zachodnie. Przez miejscowość przebiegają trzy szlaki turystyczne: niebieski należy do często odwiedzanych przez turystów. W miejscowości zachowało się wiele zabytkowych, drewnianych domów w regionalnym stylu[11].
czerwony: Orawski Biały Potok – Mních – Machy – Prieková – Kopec – Małe Borowe – Polianky – Súšava – Wielkie Borowe – Díel – Malatiná
– zielony: rozdroże w Dolinie Borowianki – Czarna Hora – Prosieczne – Svorad. Czas przejścia 3h, ↓ 2.50 h[12]
– niebieski: Obłazy – Dolina Borowianki – Wielkie Borowe – Svorad
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-11-03]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 10,99S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ URZĘDOWY WYKAZ POLSKICH NAZW GEOGRAFICZNYCH ŚWIATA. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2017-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (pol.).
- ↑ Turystyczna mapa Słowacji. [dostęp 2011-06-10].
- ↑ História obce. [w:] Strona oficjalna wsi [on-line]. [dostęp 2017-11-04]. (słow.).
- ↑ Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba: Tatry Zachodnie. Słowacja. Kraków: PTTK „Kraj”, 1992. ISBN 83-7005-248-7.
- ↑ Júlia Dudášová-Kriššáková, Goralské nárečia z pohľadu súčasnej slovenskej jazykovedy, Prešov: Vydavateľstvo Prešovskej univerzity v Prešove, 2016, s. 30-31, ISBN 978-80-555-1714-8 (słow.).
- ↑ Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba, Tatry Zachodnie. Słowacja, Kraków: PTTK „Kraj”, 1992, ISBN 83-7005-248-7
- ↑ Na podstawie słowackich tabliczek informacyjnych
