Wiesław Hejno
Data i miejsce urodzenia |
10 lutego 1936 |
---|---|
Data śmierci |
30 września 2024 |
Zawód |
aktor, reżyser, scenarzysta, pedagog |
Odznaczenia | |
|
Wiesław Hejno (ur. 10 lutego 1936 w Bychawie[1], zm. 30 września 2024[2]) – polski profesor, aktor, reżyser, scenarzysta, publicysta.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W latach 1955-1967 pracował jako aktor w Teatrze Lalki i Aktora w Wałbrzychu. w latach 1955-1959 studiował równocześnie na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Wrocławskiej[1][3]. W 1959 zdał w Krakowie eksternistyczny egzamin aktorski[1]. W latach 1967-1980 pracował we Wrocławskim Teatrze Lalek (w latach 1967-1968 pod nazwą Teatr "Chochlik"), w 1972 zdał eksternistyczny egzamin reżyserski. W latach 1980-1981 był zatrudniony w Teatrze „Pinokio” w Łodzi. W 1981 powrócił do Wrocławskiego Teatru Lalek i objął funkcję dyrektora i kierownika artystycznego, od 1988 do 2002 był dyrektora naczelnym i artystycznym tego teatru[1][3][4].
Równocześnie od 1973 pracował w Wydziale Lalkarskim we Wrocławiu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Tam w 1976 przeprowadził przewód kwalifikacyjny I stopnia. Był prodziekanem (od 1976) i dziekanem (1978-1987) tego Wydziału. W latach 1987-1993 prorektorem Wydziałów Zamiejscowych we Wrocławiu krakowskiej PWST[5]. W 2001 przeprowadził przewód kwalifikacyjny II stopnia[3], w 2007 uzyskał tytuł profesora sztuk teatralnych[6].
We Wrocławiu stworzył m.in. eksperymentalną "Małą Scenę" lalkarską, Studium Podyplomowe Reżyserii Teatru Dziecięcego i specjalizację aktor mim we wrocławskiej filii PWST[1][3]. Był prezesem Clubu Rotary Wrocław Centrum[3].
Dorobek artystyczny
[edytuj | edytuj kod]Pierwszymi jego sukcesami reżyserskimi były Czarownice (1971), Książę Portugalii Joachima Knautha (1976) i Opera za trzy grosze Bertolta Brechta (1977)[7]. Do jego najważniejszych inscenizacji należał cykl Fenomen władzy, składający się z Procesu Franza Kafki (1985 - ) Gyubala Wahazara Stanisława Ignacego Witkiewicza (1987 - WTL) i Fausta Johanna Wolfganga von Goethego (1989 - WTL). Dwa pierwsze przedstawienia otrzymały nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Lalkowych w Zagrzebiu, Proces został także wyróżniony Złotą Statuetką Fredry jako największe wydarzenie kulturalne roku na Dolnym Śląsku w 1985. Za "Komedię dla mamy i taty" wg "Juweniliów" Stanisława Ignacego Witkiewicza (1996 - WTL) otrzymał w 1997 I Nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Lalek w Pradze. Spektakl Śmieszny staruszek według Tadeusza Rózewicza (2001 - WTL) otrzymał nagrodę główną na Ogólnopolskim Festiwalu Komedii Talia w Tarnowie (2001), I nagrodę za reżyserię oraz nagrodę dla zespołu za kreacje aktorską na Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu (2001), nagrodę główną dla przedstawień dla dorosłych podczas Międzynarodowego Toruńskiego Spotkania Teatrów Lalek (2002), nagrodę Magnolii i nagrodę dziennikarzy na Przeglądzie Teatrów Małych Form „Kontrapunkt” (2002), nagrodę specjalną na Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Lalkarskiej w Pradze (2003) i nagrodę Wrocławskiego Towarzystwa Przyjaciół Teatr za rok 2002. Przedstawienie Calineczka zostało wyróżnione nagrodą Śląskiego Oddziału ZASP „za animację” oraz nagrodą Stowarzyszenia Przyjaciół Śląskiego Teatru Lalki i Aktora „Ateneum” podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Lalek „Katowice Dzieciom”[4].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Krzyż Zasługi (1983)[1].
- Nagroda Miasta Wrocławia (1985)[4].
- Nagroda Prasy Dolnośląskiej (1986, 1987)[4].
- Nagroda Komisji Kultury Miasta Wrocławia – Bene Meritibus (1995)[1].
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (1996)[1].
- Nagroda im. Jana Dormana (2004)[4].
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2005)[8].
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2012)[9].
- Henryk - Nagroda Sekcji Teatrów Lalkowych ZASP (2016)[10].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Krzysztof Gluziński Kto jest kim we Wrocławiu, wyd. Fox, Wrocław 1999, s. 144
- ↑ Nie żyje Wiesław Hejno, twórca potęgi Wrocławskiego Teatru Lalek [online], www.tuwroclaw.com [dostęp 2024-09-30] (pol.).
- ↑ a b c d e Who is who w Polsce. Encyklopedia biograficzna z życiorysami znanych Polek i Polaków, Hübners blaues Who is Who, Zug 2007 (dodatek CD).
- ↑ a b c d e Wiesław Hajeno, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2024-10-01] .
- ↑ Wiesław Hejno przy współpracy Jacka Radomskiego i Mirosławy Śliwickiej Wydziały Zamiejscowe we Wrocławiu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie
- ↑ Prof. przew. kwal. II Wiesław Hejno, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-10-01] .
- ↑ Wrocławski Teatr Lalek. O teatrze
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 września 2005 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2005 r. nr 78, poz. 1099)
- ↑ Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. www.gov.pl. [dostęp 2020-06-20].
- ↑ Henryk - Nagroda Sekcji Teatrów Lalkowych
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Wiesław Hejno w bazie filmpolski.pl
- Wiesław Hejno, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
- Wiesław Hejno w bazie filmpolski.pl
- Dyrektorzy teatrów we Wrocławiu
- Laureaci Nagrody Ministra Kultury i Sztuki (Polska Ludowa)
- Ludzie urodzeni w Bychawie
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem 40-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Polscy aktorzy-lalkarze
- Polscy aktorzy teatralni
- Polscy reżyserzy teatralni
- Polscy soliści operetkowi
- Prorektorzy Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie
- Urodzeni w 1936
- Zmarli w 2024