Wikipedysta:Nouzen/brudnopis

Ilustracja na okładce josei-mangi Kōrei shussan don to koi!! autorstwa Motoko Fujity, autobiografii opisującej ciążę autorki w wieku 43 lat

Josei-manga (jap. 女性漫画, dosł. „komiksy dla kobiet”, [dʑoseː]) – rodzaj mangi, który pojawił się w latach 80. XX wieku. W ścisłym znaczeniu josei odnosi się do mangi skierowanej do dorosłych kobiet, w przeciwieństwie do shōjo-mangi, której grupą docelową są dziewczęta i młode dorosłe kobiety. W praktyce różnica między shōjo a josei jest często niejednoznaczna; choć początkowo były to odrębne kategorie, wiele mang wykazuje cechy narracyjne i stylistyczne związane zarówno z shōjo, jak i josei. Różnicę tę komplikuje dodatkowo trzeci rodzaj mangi, young ladies (jap. ヤングレディース yangu redīsu), który wyłonił się pod koniec lat 80. jako kategoria pośrednia między shōjo a josei.

Josei-manga tradycyjnie jest drukowana w dedykowanych magazynach o mandze, które często specjalizują się w określonym podgatunku, zazwyczaj dramacie, romansie lub pornografii. Podczas gdy josei-dramaty są w większości realistycznymi opowieściami o życiu zwykłych kobiet, romans josei manga to zazwyczaj melodramaty inspirowane operami mydlanymi, natomiast pornograficzne josei-mangi dzielą wiele cech z pornograficznymi mangami dla heteroseksualnych mężczyzn. Pojawienie się mangi skierowanej do dorosłych kobiet jako kategorii w latach 80. było poprzedzone wzrostem popularności gekiga w latach 50. i 60., które miały na celu wykorzystanie mangi do opowiadania poważnych i realistycznych historii dla dorosłych odbiorców, oraz rozwojem bardziej złożonych narracyjnie shōjo mang przez artystów związanych z Year 24 Group w latach 70. Kategoria ta została napiętnowana pod koniec lat 80., gdy zaczęła być kojarzona z mangą pornograficzną, choć w latach 90. zyskała większą artystyczną legitymizację, kiedy zwróciła się ku historiom skoncentrowanym na problemach społecznych. Od lat 2000. josei-manga jest regularnie adaptowana na anime.

Terminologia

Istnieje kilka terminów opisujących mangę skierowaną do dorosłych kobiet:

Ladies’ comics (jap. レディースコミック Redīsu komikku)

Pierwsze określenie używane do opisania tej kategorii mangi. Jest to konstrukcja wasei-eigo, w której „ladies” jest rozumiane jako synonim „kobiet”, wskazując tym samym na dorosłą grupę docelową. Termin ten zyskał negatywne konotacje w latach 90., gdy zaczęto go kojarzyć z niskiej jakości i pornograficzną mangą, choć to skojarzenie osłabło w latach 2000. Skrótem od ladies’ comics jest redikomi (jap. レディコミ, „lady-comi”). W Japonii skrót ten jest najczęściej używanym określeniem dla tej kategorii mangi.

Young ladies (jap. ヤングレディース Yangu redīsu)

Termin wasei-eigo oznaczający kategorię pośrednią między mangą dla dorosłych kobiet a shōjo-mangą.

Josei-manga (jap. 女性漫画)

Termin wymyślony przez krytyków i uczonych pod koniec lat 90. w celu odróżnienia wszystkich mang skierowanych do dorosłych kobiet od shōjo-mangi. Choć nie jest powszechnie używany wśród ogółu japońskich odbiorców, jest to termin najczęściej stosowany przez zachodnich odbiorców do opisania tej kategorii mangi.

Porównanie z innymi rodzajami mangi

Shōjo-manga

Mayu Shinjo, jedna z kilku artystek, które tworzą zarówno josei i shōjo-mangę

Shōnen i seinen-manga

Było kilka przykładów dzieł josei, które mają wspólne cechy z shōnen i seinen-mangą lub które zacierają różnice między kategoriami. Seria Saiyuki autorstwa Kazuyi Minekury była publikowana w magazynie z shōnen-mangą „Gekkan GFantasy”, chociaż jej kontynuacja Saiyuki Reload została opublikowana w magazynie z josei-mangą „Gekkan Comic Zero Sum”. Seria autorstwa Fujio Akatsuky Osomatsu-kun z 1962 roku była pierwotnie wydawana w „Shūkan Shōnen Sunday”, choć kiedy seria została zrestartowana w 2015 roku jako serial anime Mr. Osomatsu, jej manga została opublikowana w magazynach z josei-mangą „You” i „Cookie”. Anthony Gramuglia z Comic Book Resources identyfikuje serial anime Lupin the Third: Mine Fujiko to iu onna, część franczyzy Lupin III, jako godny uwagi josei na podstawie seinen-mangi.

Bibliografia

• KinkoK. Ito KinkoK., The World of Japanese Ladies' Comics: From Romantic Fantasy to Lustful Perversion, „The Journal of Popular Culture”, 1, 36, Wiley-Blackwell, 2002, s. 68–85, DOI: 10.1111/1540-5931.00031  (ang.).
• KinkoK. Ito KinkoK., Chikae Ide, the Queen of Japanese Ladies' Comics: Her Life and Manga, [w:] TimothyT. Perper, MarthaM. Cornog (red.), Mangatopia: Essays on Manga and Anime in the Modern World, Libraries Unlimited, 2011, ISBN 978-1591589082  (ang.).
• FusamiF. Ogi FusamiF., Female Subjectivity and Shoujo (Girls) Manga (Japanese Comics): Shoujo in Ladies' Comics and Young Ladies' Comics, „The Journal of Popular Culture”, 4, 36, Wiley-Blackwell, 2003, s. 780–803, DOI: 10.1111/1540-5931.00045  (ang.).
• BrunoB. Pham BrunoB., Le Manga au Féminin: ''Shōjo/Josei'', La Frontière Floue, [w:] HervéH. Brient (red.), Manga 10,000 Images, H Editions, 2010, ISBN 978-2-9531781-4-2  (fr.). Brak numerów stron w książce