Przejdź do zawartości

Wikipedystka:Cancre/brudnopis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Sarah Bernhardt

[edytuj | edytuj kod]

Sarah Bernhardt, właściwie Henriette Rosine Bernardt (ur. 22 października 1844 w Paryżu, zm. 26 marca 1923 tamże) – francuska aktorka.

Powszechnie przyjmowana data i miejsce narodzin aktorki nie są pewne, gdyż oryginalne dokumenty nie zachowały się do dziś. Jej matką była Judith Van Hard, żydówka z Amsterdamu i kurtyzana, która później przyjęła nazwisko Julie Bernhardt. Ojciec był nieznany. Urodzona prawdopodobnie w 1844 r. Sarah swoje dzieciństwo spędziła w Bretanii pod opieką mamki, z którą później przeniosła się do Neuilly pod Paryżem, a następnie do stolicy. Jako kilkuletnia dziewczynka została umieszczona na pensji, a w 1853 r. w klasztorze Grandchamps w Wersalu, gdzie w charakterze pensjonariuszki i uczennicy spędziła sześć lat. W tym czasie przyjęła chrzest i przeżyła okres religijnej egzaltacji, planując nawet wstąpienie do nowicjatu.

W wieku piętnastu lat zamieszkała z matką i siostrami. Nieśmiała, wątłego zdrowia, przekonana o swojej rychłej śmierci, miała zdobyć trumnę, w której spała, co później stało się przyczyną dla jednej z wielu krążących na jej temat plotek i legend.

O wyborze zawodu aktorki dla młodej Sary miała zadecydować rada rodzinna, złożona z jej matki, ciotki, notariusza i znajomych, a dokładniej Charles de Morny, który zasugerował, by oddać ja na naukę do konserwatorium.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • B. von Brauchitsch, Mała historia fotografii, Warszawa 2004, ISBN 83-86859-90-3.
  • Bla bla [w:] Encyclopedia of nineteenth-century photography, red. J. Hannavy, New York 2008, ISBN 0-415-97235-3, s. 967-970.
  • Bla bla [w:] Encyclopedia of twentieth-century photography, red. L. Warren, New York 2006, ISBN 1-57958-393-8, s. 1346-1349.
  • N. Rosenblum, Historia fotografii światowej, Bielsko-Biała 2005, ISBN 83-910302-8-8.

Accademia del Disegno

[edytuj | edytuj kod]

Accademia del Disegno – instytucja artystyczna działająca we Florencji, pierwsza w historii akademia artystyczna. Założona w 1563, pomagała w kształceniu artystów i oddzielała od członków cechów. Zawarte w nazwie słowo disegno (wł. rysunek) odnosi się do poglądu, iż to rysunek łączy ze sobą malarstwo, rzeźbę i architekturę.

Powstanie Akademii wiąże się z wysuniętą przez rzeźbiarza i serwitę Giovanniego Angelo Montorsoliego propozycją stworzenia miejsca pochówku dla malarzy, rzeźbiarzy i architektów. Dzięki pomocy ojca Zaccharia Faldossiego Montorsoli otrzymał przeznaczoną na ten cel kaplicę w klasztorze Santissima Annunziata (Zwiastowania) we Florencji. Montorsoli i Faldossi swój plan przedstawili Vasaremu oraz innym artystom, m.in. Bronzinowi, Ammanatiemu. Przy okazji podniesiono kwestię ożywienia dawnego stowarzyszenia artystów – Compagnia di San Luca, które miało sięgać korzeniami czasów Giotta. Podczas uroczystości w 1562 dokonano pierwszego pochówku – do kaplicy św. Łukasza przeniesiono ciało zmarłego w 1557 malarza Jacopa Pontorma. Na kolejnym spotkaniu Compagnii Vasari zaproponował utworzenie Akademii, składającej się z najwybitniejszych członków Compagnii, a mającej na celu nauczanie. Swój plan Vasari przedstawił Cosimowi de' Medici, który stał się protektorem Akademii.

31 stycznia 1563 odbyła się inauguracja nowej instytucji, noszącej nazwę Accademia e Compagnia del Disegno, oraz wybory członków. Michał Anioł i Cosimo de' Medici otrzymali tytuł capo (honorowych prezydentów), Vincenzo Borghini został Luogotenente (wiceprezydentem), reprezentującym Cosimę.

W latach 1563-65 członkowie spotykali się w Nowej Zakrystii przy kościele San Lorenzo we Florencji, od 1566 do 1628 w klasztorze Cestello przy via di Pinti, a od 1637 do 1784 – kiedy Accademia del Disegno przekształciła się w Accademia delle Belle Arti – w specjalnie zakupionym domu. Od 1784 do dziś Akademia mieści się na Piazza San Marco.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • C. Dempsey, Some Observations on the Education of Artists in Florence and Bologna during the Later Sixteenth Century, "The Art Bulletin", t. 62, nr 4 (grudzień 1980), s. 552-569 (dostępne na: jstor.org).
  • C. Goldstein, Vasari and the Florentine Accademia del Disegno, "Zeitschrift für Kunstgeschichte", t. 38, nr 2 (1975), s. 145-152 (dostępne na: jstor.org).
  • A. Hughes, 'An Academy for Doing'. I: The Accademia del Disegno, the Guilds and the Principate in Sixteenth-Century Florence, "Oxford Art Journal", t. 9, nr 1 (1986), s. 3-10 (dostępne na: jstor.org).
  • M. A. Jack, The Accademia del Disegno in Late Renaissance Florence, "The Sixteenth Century Journal", t. 7, nr 2 (październik 1976), s. 3-20 (dostępne na: jstor.org).

Fotografowie

[edytuj | edytuj kod]

Fotografie i inne

[edytuj | edytuj kod]

Polskie

[edytuj | edytuj kod]

Średniowieczne

[edytuj | edytuj kod]

Nowożytne

[edytuj | edytuj kod]

Nowoczesne

[edytuj | edytuj kod]

Badacze

[edytuj | edytuj kod]