Wiktor IV (antypapież 1138)
| antypapież | |
| Miejsce urodzenia |
Ceccano |
|---|---|
| Data śmierci |
po 11 kwietnia 1139 |
| Antypapież | |
| Okres sprawowania |
marzec – 29 maja 1138 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Nominacja biskupia |
marzec 1138 |
| Kreacja kardynalska |
najpóźniej 28 lutego 1102 |
| Kościół tytularny | |
| Pontyfikat |
marzec 1138 |
Wiktor IV (właśc. Gregorio z Ceccano; ur. w Ceccano[1], zm. po 11 kwietnia 1139) – antypapież w okresie od marca do 29 maja 1138[2].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Gregorio pochodził z Ceccano[3]. Osiemnastowieczny historyk Lorenzo Cardella przypisywał mu przynależność do rzymskiego rodu Conti, na co jednak nie ma żadnych dowodów[4]. Był kapelanem lub skryptorem papieża Paschalisa II, który najpóźniej w 1102 roku[5] mianował go kardynałem-prezbiterem SS. XII Apostoli[1]. Był zdecydowanym zwolennikiem reformy gregoriańskiej. Na synodzie laterańskim w marcu 1112 należał do najbardziej radykalnych przeciwników, zawartego przez Paschalisa II rok wcześniej, traktatu z Ponte Mammolo, który przyznawał cesarzowi prawo do inwestytury[1]. Na synodzie tym traktat został wprawdzie unieważniony, jednak główni krytycy papieża (w tym Gregorio) zostali wkrótce po nim[6] usunięci z kurii i pozbawieni godności kardynalskiej[1]. Niedługo potem Paschalis II mianował Ugone d'Alatri nowym kardynałem SS. XII Apostoli[7].
Na rehabilitację Gregorio musiał czekać aż do wstąpienia na tron papieski Kaliksta II (1119-1124) – podczas dni kwartalnych w marcu 1123[8] odzyskał tytuł kardynalski[1]. Podpisywał bulle papieskie między 6 kwietnia 1123 a 19 kwietnia 1129[9]. Był legatem na Monte Cassino w celu przewodniczenia kapitule generalnej po usunięciu z urzędu opata Oderisio di Sangro (1126)[10]. W trakcie podwójnej papieskiej elekcji 1130 opowiedział się po stronie antypapieża Anakleta II, który był kandydatem frakcji "gregoriańskiej"[1]. Sygnował dekret wyborczy Anakleta II z 14 lutego 1130 oraz jego bulle z 27 marca 1130 i 8 lutego 1131. W listopadzie 1137 był jednym z legatów Anakleta II, broniących legalności jego pontyfikatu wobec króla Sycylii Rogera II[1].
Po śmierci Anakleta II (25 stycznia 1138), za zgodą króla Rogera II, został wybrany na jego następcę w połowie marca 1138[1]. Pod wpływem Bernarda z Clairvaux zrezygnował jednak z tytułu biskupa Rzymu i podporządkował się papieżowi Innocentemu II w dniu 29 maja 1138, po zaledwie 2 miesiącach pontyfikatu, kończąc w ten sposób w Kościele katolickim tzw. Schizmę Anakleta[2]. Innocenty II początkowo przywrócił mu godność kardynała SS. Apostoli[a], jednak na Soborze Laterańskim II w kwietniu 1139 deponował go z urzędu wraz z innymi byłymi stronnikami Anakleta II[1]. Jego dalsze losy nie są znane[1].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Podpisywał bulle Innocentego II między 21 czerwca 1138 a 11 kwietnia 1139
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 237-238. ISBN 83-06-02633-0.
- ↑ a b Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 86. ISBN 83-7006-437-X.
- ↑ Klewitz, s. 26.
- ↑ Brixius, s. 74.
- ↑ Hüls, s. 85, 150.
- ↑ Dokładna data pozbawienia kardynalatu Gregorio z Ceccano nie jest znana. Jeszcze 11 maja 1112 wystąpił on jako świadek na jednym z dokumentów Paschalisa II, podpisując się jako kardynał prezbiter SS. XII Apostoli, zob. Hüls, s. 150.
- ↑ Hüls, s. 151.
- ↑ Hüls, s. 152, 236 przyp. 3; Klewitz, s. 240-241; Brixius, s. 33.
- ↑ Hüls, s. 152.
- ↑ Hüls, s. 152; Klewitz, s. 249.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rudolf Hüls, Kardinäle, Klerus und Kirchen Roms: 1049–1130, Tybinga 1977
- Ian Struart Robinson, The Papacy 1073–1198. Continuity and Innovation, Cambridge University Press 1990
- Hans Walter Klewitz, Reformpapsttum und Kardinalkolleg, Darmstadt 1957
- Johannes Matthias Brixius, Die Mitglieder des Kardinalkollegiums von 1130-1181, Berlin 1912