Wysocko Wielkie
51°37′19″N 17°51′14″E/51,621944 17,853889| wieś | |
 Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego z XVI w. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
1001[2] |
| Strefa numeracyjna |
62 |
| Kod pocztowy |
63-400[3] |
| Tablice rejestracyjne |
POS |
| SIMC |
0206084 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Ostrów Wielkopolski  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego  | |
| 51°37′19″N 17°51′14″E/51,621944 17,853889[1]
| |
.jpg)
Wysocko Wielkie (łac. Visoczko, niem. Groß Wysocko) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Ostrów Wielkopolski.
Do 1953 roku miejscowość była siedzibą gminy Wysocko Wielkie.
Jest to zurbanizowana wieś położona przy południowo-wschodniej granicy Ostrowa Wielkopolskiego (dojazd autobusami komunikacji miejskiej). Liczy ok. 1000 mieszkańców. Leży na Wzgórzach Wysockich, których najwyższy szczyt mierzy 186 m n.p.m.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Teren osadnictwa z II okresu brązów (1500-1200 r. p.n.e.). Odkryto tu cmentarzysko kurhanów z tego okresu. Wysocko Wielkie jest jedną z najstarszych miejscowości regionu. Już w 1298 r. istniał tu kościół i parafia Visoczko.
Gniazdo rodu Szembeków, którego przedstawicielami byli m.in. malarz Stanisław Szembek oraz działacz społeczny i narodowościowy Bogdan Szembek. W 1932 r. urodził się w Wysocku Kazimierz Działocha, profesor prawa, sędzia Trybunału Konstytucyjnego.
Miejscowość przynależała administracyjnie przed rokiem 1887 do powiatu odolanowskiego, w latach 1975-1998 do województwa kaliskiego, a w latach 1887-1975 i od 1999 do powiatu ostrowskiego.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, późnogotycki, prawdopodobnie z początku XVI wieku, powiększany w 1684 r. Położony na jednym z najwyższych wzgórz w okolicy. Na szczycie tego wzgórza postawiono w końcu XIX wieku arkadową dzwonnicę. W ścianach świątyni znajdują się otwory po rozniecaniu przez mieszkańców drewnianymi świdrami ognia w Wielką Sobotę, który przeniesiony do domowych palenisk miał przynieść szczęście i dostatek. Wyposażenie kościoła jest późnobarokowe, z XVIII wieku. W prezbiterium znajdują się dwa obrazy Stanisława Szembeka. Rodzina Szembeków związana jest z kościołem także poprzez granitowe epitafium rodziny Szembeków oraz grób Stanisława Szembeka w podziemiach. Mieszkał on tu i pracował od 1879 r. Na wyposażeniu także:
- w ołtarzu głównym krucyfiks z XVII wieku, rzeźby,
- ołtarze boczne, cztery, późnobarokowe, z XVIII wieku,
- nad chórem organowym krucyfiks barokowy i głowa rogacza,
- Przy kościele znajduje się plebania z I połowy XIX wieku, kryta dachem naczółkowym.
- pałac Szembeków, z 1850 r., rozbudowywany i przebudowywany
- oficyna pałacowa z I poł. XIX w., z czterokolumnowym portykiem i czterospadowym dachem
- zabudowania folwarczne z XIX w.
- trzykondygnacyjny spichlerz z I poł. XIX w.
- park krajobrazowy
- Stara Gorzelnia z II poł. XIX w.
- cmentarz z grobami poległych powstańców wielkopolskich i rozstrzelanych żołnierzy Armii Krajowej
-
Stara Gorzelnia
Przyroda
[edytuj | edytuj kod]- park krajobrazowy pałacu Szembeków, z poł. XIX w., o powierzchni 5,4 ha, z małym stawem i pomnikowym dębem
- Las Wysocko
Sport
[edytuj | edytuj kod]We Wysocku Wielkim działa Ludowy Klub Sportowy Orzeł Wysocko Wielkie, mający sekcje tenisa stołowego (okręgówka i klasa A), piłki nożnej (Kalisz - klasa B - grupa III). Klub zrzesza ok. 60 członków, głównie mieszkańców wsi Wysocko Wielkie oraz okolicznych miejscowości.
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]Na wzgórzach, w północnej części miejscowości - na pograniczu z Ostrowem - znajdują się trzy elektrownie wiatrowe.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 153476
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2017-12-11].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1573 [zarchiwizowane 2022-10-26].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona internetowa Wysocka Wielkiego. wysockowielkie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-05)].
- Strona internetowa LKS Orzeł Wysocko Wielkie
- Strona internetowa parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Wysocku Wielkim. parafiawysockowielkie.comlu.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-10)].
