Przejdź do zawartości

Yaşar Kemal

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Yaşar Kemal
ilustracja
Imię i nazwisko

Kemal Sadık Gökçeli

Data i miejsce urodzenia

6 października 1923
Gökçedam

Data i miejsce śmierci

28 lutego 2015
Stambuł

Narodowość

Kurdyjska

Dziedzina sztuki

literatura piękna

Ważne dzieła

İnce Memed

podpis

Yaşar Kemal, właśc. Kemal Sadık Gökçeli (ur. 6 października 1923 we wsi Gökçedam, w prowincji Osmaniye, zm. 28 lutego 2015 w Stambule[1]) — turecki prozaik, poeta i obrońca praw człowieka kurdyjskiego pochodzenia[2]. Uważany za jednego z najważniejszych współczesnych pisarzy tureckich[3]. Przez całe swoje życie otrzymał 38 nagród i był nominowany do Literackiej Nagrody Nobla za swoją powieść İnce Memed[4].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był zwolennikiem utworzenia niepodległego Kurdystanu[5]. W swojej twórczości poruszał tematy związane z trudną sytuacją Kurdów. W 1995 roku został zatrzymany przez władze tureckie na podstawie prawa antyterrorystycznego za artykuł jaki napisał dla Der Spiegel. Poruszał w nim temat armii tureckiej, która niszczyła kurdyjskie wioski. Został wypuszczony, jednak potem otrzymał wyrok 20 miesięcy więzienia za artykuł krytykujący rasizm wobec mniejszościom w Turcji, w szczególności Kurdów[6][7].

W 1962 wstąpił do socjalistycznej Partii Pracujących Turcji (TİP) i „był jednym z jej liderów do czasu rezygnacji po sowieckiej inwazji na Czechosłowację w 1968[8].  W 1967 wraz z Doganem Özgüdenem i Fethi Nacim założył marksistowski magazyn „Ant”, który ukazywał się do 1971[9].

Opowiadania

[edytuj | edytuj kod]
  • Sarı Sıcak (1952)
  • Bütün Hikâyeler, (1975)
  • Kalemler (2016)

Powieści

[edytuj | edytuj kod]
  • İnce Memed (1955)
  • Teneke (1955)
  • Orta Direk (1960)
  • Yer Demir Gök Bakır (1963)
  • Ölmez Otu (1968)
  • Ince Memed II (1969)
  • Akçasazın Ağaları/Demirciler Çarşısı Cinayeti (1974)
  • Akçasazın Ağaları/Yusufcuk Yusuf (1975)
  • Yılanı Öldürseler (1976)
  • Al Gözüm Seyreyle Salih (1976)
  • Allahın Askerleri (1978)
  • Kuşlar da Gitti (1978)
  • Deniz Küstü (1978)
  • Hüyükteki Nar Ağacı (1982)
  • Yağmurcuk Kuşu/Kimsecik I (1980)
  • Kale Kapısı/Kimsecik II (1985)
  • Kanın Sesi/Kimsecik III (1991)
  • Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana (1997)
  • Karıncanın Su İçtiği (2002)
  • Tanyeri Horozları (2002)
  • Üç Anadolu Efsanesi (1967)
  • Ağrıdağı Efsanesi (1970)
  • Binboğalar Efsanesi (1971); wydanie polskie: Legenda Tysiąca Byków (1983)[13]
  • Çakırcalı Efe (1972)

Reportaże

[edytuj | edytuj kod]
  • Yanan Ormanlarda 50 Gün (1955)
  • Çukurova Yana Yana (1955)
  • Peribacaları (1957)
  • Bu Diyar Baştan Başa (1971)
  • Bir Bulut Kaynıyor (1974)

Książki dla dzieci

[edytuj | edytuj kod]
  • Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca (1977)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Yaşar Kemal - YKY [online], 31 maja 2016 [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31].
  2. Ukraine in Arabic | The famous Turkish writer and human rights activist Yasar Kemal died [online], 31 maja 2016 [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31].
  3. WORLD - French pay tribute to Yasar Kemal [online], 31 maja 2016 [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31].
  4. Ölene kadar Nobel adayı olacağım [online], 31 maja 2016 [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31].
  5. ARTS-CULTURE - Yasar Kemal and the last of the nomads [online], 31 maja 2016 [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31].
  6. Turkish author Yasar Kemal dies at 92 - BBC News [online], 31 maja 2016 [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31].
  7. Yasar Kemal, famed Turkish novelist, dies at 91 - NY Daily News [online], 31 maja 2016 [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31].
  8. Stephen Kinzer, Yasar Kemal, Master Turkish Novelist and Strident Political Critic, Is Dead, „The New York Times”, nytimes.com/, 28 lutego 2015, ISSN 0362-4331 [dostęp 2024-08-01] (ang.).
  9. Jacob M. Landau, Radical Politics in Modern Turkey, Routledge, 31 marca 2016, s. 64–65, ISBN 978-1-317-24105-8 [dostęp 2024-08-01] (ang.).
  10. Yaşar Kemal - YKY [online], 31 maja 2016 [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31].
  11. Yasar Kemal [online], 31 maja 2016 [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31].
  12. Yaşar Kemal - Bibliography | [online], 31 maja 2016 [dostęp 2016-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-31].
  13. Legenda Tysiąca Byków [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2016-05-31].