Przejdź do zawartości

Zoltán Ambrus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zoltán Ambrus
Ilustracja
Zoltán Ambrus w latach 80. XIX w.
Data i miejsce urodzenia

22 lutego 1861
Debreczyn

Data i miejsce śmierci

28 lutego 1932
Budapeszt

Zawód, zajęcie

pisarz i tłumacz

Zoltán Ambrus (węg.: Ambrus Zoltán, ur. 22 lutego 1861 w Debreczynie, zm. 28 lutego 1932 w Budapeszcie)[1]węgierski pisarz, krytyk teatralny tłumacz.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się jako syn żołnierza[2]. Uczęszczał do gimnazjów w Debreczynie i Budapeszcie, po czym studiował prawo w Budapeszcie. Gdy miał 18 lat, zmarł mu ojciec i Zoltán musiał przejąć odpowiedzialność za utrzymanie rodziny. Udzielał korepetycji, pisał krytyki teatralne i artykuły do gazet: Fővárosi Lapok, Pesti Napló i Budapesti Szemle. Oprócz tego pracował dla węgierskiego Banku Hipotecznego. Jego przyjaciel László Arany ośmielił go i wspierał w podjęciu działalności literackiej.

W roku 1885 wyjechał do Paryża, by studiować literaturę na Collège de France i Sorbonie. Po powrocie na Węgry został współpracownikiem A Hét i napisał pokaźną ilość krótkich opowiadań. W 1900 został redaktorem w Új Magyar Szemle i napisał parę artykułów dla Nyugat.

W latach 1917–1922 był dyrektorem węgierskiego Teatru Narodowego w Budapeszcie[3].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

W swych dziełach poruszał tematykę warunków życia w węgierskich miastach na początku XX w., np. Midás király (1906) jest kluczowym, nowatorskim dziełem o głębokim podłożu psychologicznym. Ambrus był również tłumaczem literatury francuskiej, tłumacząc np. Flauberta, Cherbulieza, Maupassanta, Anatole’a France’a i Balzaca.

Wybrane dzieła[3]

[edytuj | edytuj kod]
  • A gyanu (Podejrzenie) 1892;
  • Girofle es Giroflá (Girofle i Girofla) 1903;
  • Nagyvárosi kepek (Wielkomiejskie obrazy) 1913;
  • Regi es uj világ (Stary i nowy świat) 1913.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Antikvarium hu Kft, Ambrus Zoltán művei, könyvek, használt könyvek [online], Antikvarium.hu [dostęp 2022-05-16] (węg.).
  2. Ambrus Zoltán élete és munkássága [online], www-literatura-hu.translate.goog [dostęp 2022-05-16].
  3. a b Ambrus Zoltan, [w:] Bożena Chicińska (red.), Mały Słownik Pisarzy Węgierskich, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1977, s. 12.