Święci poeci. Pieśni mistycznej miłości/Ś. Teresa

	<<< Dane tekstu >>>
Autor	Lucjan Siemieński
Tytuł	Ś. Teresa
Pochodzenie	Święci poeci. ; Pieśni mistycznej miłości
Wydawca	Księgarnia Wł. Bełzy
Data wyd.	1877
Druk	I. Związkowa Drukarnia we Lwowie
Miejsce wyd.	Lwów
Źródło	Skany na Commons
Inne	Cały zbiór; Pobierz jako: EPUB • PDF • MOBI
	Indeks stron

›››

IV.

Ś. TERESA.

Na dniu 28 Marca 1515 r. w Awili, mieście Starej Kastylia przyszła na świat Św. Teresa. Ojcem jej był Alfons-Sanchez Cepede; matką Beatrica Ahumade. Rodzina ta odznaczała się gorącością religijną. Teresa od dzieciństwa przywykłszy słuchać legend o świętych męczennikach gdy miała lat siedm, puściła się ze swoim bratem aby szukać korony męczeńskiej u Maurów. Maluczkich zbiegów zwrócono z drogi. Zato wynalazła sobie w ogrodzie Tebaidę, i jakiś czas bawiła się w życie pustelnicze. Usposobienie ascetyczne zmieniało się parę razy; w końcu przeszedłszy ciężkie choroby, i po długiej walce z rodziną, oblekła suknię karmelitanki w r. 1535. Czytanie widzeń św. Augustyna, wprowadziło ją na drogę mistycznych widzeń. Stan ten kontemplacyjnéj ekstazy trwał u niej do r. 1562; odtąd wstępuje na czynne pole i staje się reformatorką swego zakonu, co dało jej piękną kartę w historyi kościoła. Zreformowała ona 16 klasztorów żeńskich a przez Ś. Jana od krzyża wpłynęła na reformę zakonu karmelitów.

Zgon jej nastąpił w r. 1582, kanonizował ją Grzegorz XV w r. 1621. —
Wiele jej pism religijno-mistycznych przetłumaczono na polskie w ciągu 17go wieku.
Miała ona złożyć wielką liczbę poezyi spirytualnych, atoli te poszły na ogień z porady [82]spowiednika, podobnie jak się to stało z jej wykładem pieśni Salomonowej.
Z pism poetycznych św. Teresy, ocalało tylko cztery kawałki, i piąty wierszyk z maxymą duchowną, co starałem się razem zebrać i oddać w wiernym przekładzie, aczkolwiek sławna jej „Glosa“ — Que muero porque no muero (umieram z nieumierania) tyle nastręczyła trudności, żem każdą strofkę, aby otrzymać jasność i harmonię musiał o jeden wiersz zamplifikować. Dla tego przekład mój jest tylko przybliżoną kopią niedającego się naśladować oryginału, który tak cudnie sparafrazował Zyg. Krasiński.
Historycy Żywota św. Teresy jak Ribera i Yepes, piszą że raz wpadłszy w zachywyceniezachwycenie w którym nadzwyczajnie cierpiała jakby ją kto mieczem przeszywał, gdy cokolwiek przyszła do opamiętania się, chciała w tym kantyku odmalować wszystkie te wewnętrzne męczarnie: akożjakoż serce jej strofkę po strofce wyrzuciło płomiennym wytryskiem. Z resztą ona sama uchyla zasłonę i wtajemnicza nas w swoją poetykę: „Znałam pewną osobę — tak pisze (w żywocie rozdz. XVI) która nigdy wierszy niepisząc, nagle, śród modlitwy zjednoczenia się w natchnieniu miłości i tęsknoty za niebem — tworzyła rymy pełne uczucia i wyrazu. Głowa jej niemiała w tem żadnego udziału. Ażeby lepiéj upoić się chwałą jakiéj doznawała w tych roskosznych udręczeniach, poczęła wylewać Żale przed Bogiem, a te, mimo jej woli, same układały się w poetyczną melodyę“.
Co do przepysznego Sonetu do Zbawiciela, ani wątpić że jest dziełem św. Teresy, aczkolwiek znana mi jest pieśń łacińska tej samej treści co sonet, pieśń [83]ta przypisywana Św. Franciszkowi Xaweremu tak się zaczyna: