Przejdź do zawartości

brat

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: -bratbraatbraťbrațbrátbrāt
bracia (1.1)
bracia (1.2)
bracia (1.4) szlachta
wymowa:
?/i, IPA[brat], AS[brat]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) potomek płci męskiej (w stosunku do rodzeństwa); syn tego samego ojca; syn tej samej matki; zob. też brat w Wikipedii
(1.2) rel. zakonnik, mnich
(1.3) towarzysz broni, przyjaciel, brat ślubny
(1.4) członek braci szlacheckiej
odmiana:
(1.1-4)
przykłady:
(1.1) Miał dwoje rodzeństwa: brata i siostrę.
(1.2) Nie wiedział, kim jest tajemniczy mnich, ten dziwny brat Jan.
(1.3) Bądź mi od dziś bratem!
(1.4) Braćmi zwano krewnych i wszelkich powinowatych, a że szlachta polska cała wywodziła swój ród z jednego pnia, bratem lub panem bratem nazywano każdego szlachcica.
składnia:
kolokacje:
(1.1) przyrodni bratbrat ciotecznybrat stryjecznybrat wujeczny
(1.3-4) być komuś bratem / jak brat
synonimy:
(1.1) brachol, braciak, braciszek
(1.2) frater
(1.4) pan brat
antonimy:
(1.1) siostra
(1.2) ojciec
(1.3) wróg
hiperonimy:
(1.1) krewny
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. bractwo n, bratanek mos, bratanica ż, bratanka ż, bratowa ż, braterstwo n, brać ż, bratniak mrz, bratek mrz, rozbrat mrz, pobratymstwo n, pobratymiec mos, pobratymca mos, bratczyk mos, brataniec mos, bratrzyk mos, współbrat mos
zdrobn. braciszek mos, bratul mos, brateńko mos, braciś mos, bratuszek mos, braciszeńko mos, bratunio mos
zgrub. brachol mos, braciak mos, bracki mos
czas. bratać ndk., zbratać dk.
przym. braterski, bratni, pobratymczy, bracki
przysł. bratersko
wykrz. bracie
związki frazeologiczne:
brat łataani brat, ani swatbyć za pan bratwyglądać jak brat i siostrabrat ślubnybrat syjamskibrat po Adamie (i Ewie)jak brat z bratemWielki Bratbrat śmiercibracia mniejsijak brat bratubracia w wierzebrat mleczny; zob. też: przysłowia o bracie
etymologia:
wyraz ogólnosłowiański, prasł. *bratrъ / *bratъ[2], por. czes. bratr, słc. brat, dłuż. bratš, głuż. bratr, ros. брат, ukr. брат, białor. брат, serb. брат, chorw. brat, słń. brat, mac. брат, scs. братръ (t. scs. братъ); w szerszym kontekście wyraz indoeuropejski, por. ang. brother, niem. Bruder, isl. bróðir, duń. bror, norw. bror, szw. bror, łac. frater, franc. frère, wł. fratello, rum. frate, bret. breur, irl. brāthir, łot. brālis, litew. brolis, gr. φράτηρ; wszystkie te wyrazy pochodzą z indoeuropejskiej formy *bʰréh₂tēr[3]
uwagi:
zob. też brat w Wikicytatach
tłumaczenia:
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „brat” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  2. Joachim Herrmann, Die Slawen in Deutschland, Akademie-Verlag, Berlin 1985.
  3. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „brat” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.
wymowa:
IPA/bɹæt/
wymowa australijska?/i
?/i ?/i
znaczenia:

rzeczownik policzalny

(1.1) bachor, rozpuszczone dziecko
odmiana:
(1.1) lp brat; lm brats
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
(1.1) pot. angel
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
spoiled brat
etymologia:
uwagi:
źródła:
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) brat
odmiana:
(1.1) lp brat, brata, bratu, brata, bratom, bratu, brate; lm braća, braće, braći, braću, braćom, braći, braćo
przykłady:
(1.1) Moj mlađi brat ima dvoje djece.Mój młodszy brat ma dwoje dzieci.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
przym. bratski
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Chorwacki - Rodzina
źródła:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) brat
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. bratónk m, bratowô ż
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz kaszubski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) brat[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. braček m, bratstvo n, bratanec m
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Słowacki - Rodzina
źródła:
  1. Zofia Jurczak-Trojan, Halina Mieczkowska, Elżbieta Orwińska, Maryla Papierz, Słownik słowacko-polski, t. I, A-Ô, TAiWPN Universitas, Kraków 2005, ISBN 83-242-0569-1, s. 47.
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) brat
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. bratec m, bratenje n
związki frazeologiczne:
vinski brat
etymologia:
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Słoweński - Rodzina
źródła:
wymowa:
IPA/ˈbrat/
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) brat (potomek płci męskiej w stosunku do rodzeństwa)
odmiana:
(1.1)
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
(1.1) sôstra
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. braterztwô n, bratejstwô n, bratónk m, bratónka ż, bratôjstwô n, gw. bratúnk m
zdrobn. bratk m, gw. bratëszk m
czas. pôbratac dk., rôzbratac dk., zabratac dk., zbratac dk., rôzbratawac ndk., zbratawac ndk.
przym. bratczy, braterzkjy, bratejskjy, bratkó, bratôjskjy, bratôwy
związki frazeologiczne:
etymologia:
odziedziczone z prasł. *bratrъ, z praindoeur. *bʰréh₂tēr
por. kasz. brat, pol. brat, st.pol. bratr, czes. bratr, ros. брат
uwagi:
źródła:
publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „brãt” w: Friedrich Lorentz, Slovinzisches Wörterbuch, t. 1: A — Ɵ, Kaiserliche Akademie der Wissenschaften, Petersburg 1908, s. 64.
Hasło „brat” w: Praca zbiorowa, red. Zenon Sobierajski, Słownik gwarowy tzw. Słowińców kaszubskich, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa 1997, s. 112.
brat (1.1)
brat (1.1)
zapisy w ortografiach alternatywnych:
brātbraot
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) deska[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
por. niem. Brett
uwagi:
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Józef Latosiński, Monografia miasteczka Wilamowic: na podstawie źródeł autentycznych: z ilustracyami i mapką, Drukarnia Literacka pod zarządem L. K. Górskiego, Kraków 1909, s. 286.