البانوی بولی
البانوی البانیا تے ہور دیساں وچ بولی جان والی اک بولی اے ایدے بولن والیاں دی گنتی 76 لکھ اے۔
البانوی بولی ہند یورپی پروار دی پرانی بولی اے۔ ایہہ اپنے عامَ طور تے مولک روپ وچ البانوی جنتا دی پرانے پرتھاواں دی طرحاں اج وی موجود اے۔ اس دے بولن والیاں دی گنتی لگبھگ دس لکھ اے۔ اتری اتے دکھن دو بولیاں دے روپ وچ ایہہ پرچلت اے۔ اتری بولی نوں گویگئ کہندے ہن اتے دکھن نوں توسک۔ ایہناں دے سنگیا روپاں وچ تھوڑھا فرق اے: گویگئی وچ سوراں دے وچکار دا نہیں توسک وچ را ہو جاندا اے۔ اس بولیاں دا ہند یورپی روپ ایہناں دے پڑناواں اتے کریاپداں وچ اج وی سرکھات اے۔ جیہا: تاں (داؤ - انگریزی ؛ توں - ہندی) ؛ نہ (وی - انگریزی، اسیں - ہندی) ؛ جو (یو - انگریزی، توں - ہندی) اتے کریاپدوں وچ روپودھان: دوم (میں کہندا ہاں) ؛ دوتی (اوہ کہندا اے) ؛ دومی (اسیں کہندے ہاں) ؛ اتے دونی (اوہ کہندے ہاں) ۔
اس دی ساری ووکیبولری غیرملکی شبداں ولوں ملکے بنی اے، حالانکہ ہند یورپی بولی پروار دے کئی مولک شبد اس وچ اج وی موجود ہن۔ پرانی یونانی بولی ولوں بہت ہی گھٹ شبد اس وچ آئے پرتیت ہندے ہن، پر قرون وسطی اتے جدید یونانی ولوں ضرور کجھ شبد گھم پھیرکے (اتے کدے - کدے بھیس بدلکے وی) اس بولی وچ آ گئے ہن۔ جویں لپسیت (ایہہ ضروری اے) شبد سربئن بولی ولوں البانوی وچ آیا، پر استوں پہلاں سربیا نے اسنوں یونان ولوں لیا سی۔ سلاو بولیاں ولوں وی کئی شبد لئی گئے ہن۔ کلاسکی یگ وچ پرانے گریک دا اثر البانیا تک نہیں پہنچ پایا، جدوں کہ لاطینی اثر بہت پہلاں ولوں ہی اتھے تک پہنچ چکیا سی۔ البانوی انکاولی وچ چار لئی قطرے اتے شت لئی کود شبد ضرور ہی لاطینی بولی دے ہن۔ جدوں کہ پیس (پنج) اتے دہیت (دس) مول ہند- یورپی - پروار دے ہن۔ اس پرکار لاطینی امیکس (دودھ) البانوی وچ میک رہِ گیا اے۔
طاقتور رومی سلطنت دے پربھتودور وچ البانوی شہری ووکیبولری اتے یتھانسار پربل لاطینی اثر وی پیا، پر پینڈو جنتا نے اپنی بولی نوں اج تک سرودا خالص رکھیا اے۔ اس دا اچارن اتے گرائمر اج وی اپنے مولک روپ وچ اکھنڈت اے۔ ایہہ بولی جس پہاڑ متعلق پردیش وچ بولی جاندی اے، اوہ ایپیرس دے شمال وچ، مانٹینیگرو دے دکھن وچ اتے اڈریاٹیک سمندر دے پوروستھ اے۔ ایہہ کدوں اتے کویں اس کھیتر وچ آئی، ایہہ ہن تک غیرمقررہ اے۔ اس بولی دے 15ویاں صدی دے ہی مہیا ساہت نوں سبھتوں پرانے کیہا جاندا اے، پر ہور سارا پرانا ساہت 16ویاں اتے 17ویاں صدی دا ہی ملدا اے۔ جدید البانوی ساہت جس بولی وچ لکھیا گیا اے اوہ حال بولی ولوں بہت وکھ نہیں اے اتے حال بولی پرانی بولیاں دا ہی عامطور: اپرورتیت روپ اے۔