Charles Le Brun
Charles Le Brun | |
---|---|
Barok - Neoklasicizam | |
Biografske informacije | |
Rođenje | 24. februar 1619. Pariz, Francuska |
Smrt | 12. februar 1690. Pariz, Francuska |
Nacionalnost | Francuz |
Opus | |
Polje | slikarstvo, dizajn, teorija |
Praksa | Pariz |
Znamenita djela | |
brojni Portreti Luja XIV | |
Influencija | |
Na
|
Charles Le Brun ili Lebrun (Pariz, 24. februar 1619. - Pariz, 12. februar 1690.) bio je francuski slikar, dizajner, koji je postao arbitar umjetničke produkcije u Francuskoj tokom posljednje polovice 17. vijeka.[1]
Pored neospornog slikarskog talenta, Le Brun je imao i sposobnost da organizira i izvodi mnoge velike projekte, tako da je osobno naslikao ili nadzirao proizvodnju većine slika, skulptura i ukrasnih predmeta naručenih od strane francuskog dvora za tri dekade, tokom vladavine kralja Luja XIV. Pod njegovim vodstvom francuski umjetnici stvorili su homogeni stil zvan Stil Luja XIV koji je kasnije prihvaćen u cijeloj Evropi, kao uzor savršene akademske i propagandne umjetnosti.[1]
Le Bruna je sam kralj Luj XIV proglasio najvećim francuskim slikarem svih vremena.
Le Brun je kao mladić postao štićenik dvorskog kancelara Pierre Séguiera, koji mu je omogućio da uči slikarstvo kod slikara Guillaume Perriera, pa nakon tog Simona Voueta. Od 1642. do 1646. boravio je u Rimu, gdje je puno naučio od Nicolasa Poussina, Cortone i drugih suvremenih baroknih slikara. Po povratku u Pariz dobio je velike narudžbe za oslikavanje vjerskih i svjetovnih objekata, osobito je bio impresivan njegov rad na ukrašavanju dvorca Hôtel Lambert u Parizu i barokne palače Vaux-le-Vicomte uticajnog ministra financija Nicolasa Fouqueta, koje su ga od 1650 izbacile su orbitu.[1]
Prvu narudžbu od kralja Luja XIV dobio je 1661, kada je naslikao prvu seriju slika iz života Aleksandra Velikog. Slika Darijev šator oduševila je Luja XIV, koji je volio razmišljati o sebi kao o nasljedniku Aleksandra. On ga je ustoličio za svog osobnog slikara, i dao mu ogromnu plaću, koju je uživao do svoje smrti, pored tog imao je poziciju najvišeg arbitra za umjetnost u Francuskoj, poziciju koju nitko nije imao sve do pojave Jacquesa Louisa Davida krajem 18. vijeka.[1]
Kad je Fouqueta na mjestu ministra financija naslijedio Jean-Baptiste Colbert, i on je vrlo brzo prepoznao i iskoristio Le Brunov talent, ali još više njegove organizacione sposobnosti. Tako da ga je 1663. postavio za direktora manufakture tapiserija Gobelins, koja je se pod njegovim rukovodstvom iz male radionice pretvorila u velikog dobavljača za sve kraljevske objekte.[1] Od 1660-ih, praktički sve narudžbe za dekoraciju kraljevskih palača, naročito Versaillesa, dobijao je automatski Le Brun sa svojim pomoćnicima. Od 1663. povjerio mu je rukovođenje Kraljevske akademije za slikarstvo i skulpturu (Académie Royale de Peinture et de Sculpture), kojoj je Le Brun 1666. pridodao ekspozituru u Rimu nazvanu Francuska rimska akademija, koja je odigrala utjecajnu ulogu na planu umjetnosti u Francuskoj za čitav jedan vijek, i dala francuskoj umjetnosti homogenost.[1]
Slikarski stil Le Bruna bio je dramatičnija i senzualna verzija poussinovog statičnog monumentalizma, kakav je viđen na slici Horacije Koklo brani Rim (1644.). Kao slikar portreta, drastično se razlikovao od Poussina jer je bio puno realističniji.
Nakon Colbertove smrti - 1683., njegov položaj više nije bio tako visok, iako je nadalje zadržao kraljevu podršku i apanažu.[1]
-
Ulazak Aleksandra Velikog u Babilon, oko 1664., (ulje na platnu) Louvre -
Apoteoza Luja XIV, 1677. (ulje na platnu) Magyar Szépmüvészeti Múzeum, Budimpešta