Klan
| Klan Clan | |
|---|---|
 | |
Klan (engleski: clan, od škotskogelskog: clann, od staroirskog: cland=plod, fetus[1]) je vrsta društvene grupe koja se koristi kao organizacijska forma u brojnim tradicijskim društvima.[2] To je društvena grupa u kojoj se osjećaj zajedničke pripadnosti bazira na porijeklu od zajedničkoga pretka.[3]
Krvno srodstvo se najčešće izvodi samo preko jedne linije, ili preko muške ili ženske. Klanovi su obično, ali ne i uvijek - egzogamni, što znači da je brak unutar klana je zabranjen i smatra se oblikom incesta. Klanovi se mogu dijeliti u podklase ili rodove, a genealoški zapisi ili mitovi mogu se izmijeniti kako bi se prihvatili novi članovi koji nemaju biološki odnos prema klanu.[2]
Gotovo do kraja 20. vijeka, klanovi su bili fenomen koji je jako interesirao antropologe, ali je odtad opao interes za njih u analizama kulturne organizacije. Iz funkcionalne perspektive - klanovi pomažu u ujedinjavanju grupa raskidanjem sa svim drugim formama društvene organizacije, kao što su život u nekom naselju, rodbinski odnosi nakon braka, vezanje uz vršnjake.[2] Saveznički klanovi uglavnom pomažu jedni drugima u odbrani i materijalno ako treba. Neki klanovi izražavaju svoje jedinstvo tako što imaju zajednički amblem, koji može predstavljati predka ili zajedničko porijeklo članova.[2]
Klan se danas najčešće vezuje uz Škotski Highlands i njihove klanove.[1]
U suvremenom žargonu - klan ima pejorativno značenje i odnosi se na pojave, najčešće neformalnog i neslužbenog formiranja zatvorenih grupa (klika) u organizacijama radi monopoliziranja odlučivanja i isključivanja drugih članova organizacije na donošenje odluka.[3]