Semjon Timošenko
| Semjon Timošenko | |
|---|---|
 | |
Biografske informacije
| |
| Puno ime | Semjon Konstantinovič Timošenko |
| Rođenje | 18.2. 1895. Frumanka, Rusko Carstvo (danas Ukrajina)
|
| Smrt | 31.3. 1970. Moskva, SSSR
|
| Državljanstvo | sovjetsko
|
Karijera
| |
| Služba | 1914. - 1961. |
| Čin | Maršal Sovjetskog Saveza |
| Ratovi | Prvi svjetski rat Drugi svjetski rat |
| Vojska | Crvena armija |
Semjon Konstantinovič Timošenko (rus. Semёn Konstantinovič Timošenko; Frumanka, 18. februar 1895 — Moskva, 31. mart 1970) je bio sovjetski vojni komandant Crvene armije i ministar obrane SSSR tokom prvih mesec dana invazije Nacističke Nemačke na Sovjetski Savez, 1941.
Timošenko je rođen u seljačkoj porodici kod Frumanke, u blizini Odese u južnoj Ukrajini. 1915. je regrutovan u vojsku Ruske Imperije, i služio je u konjici na zapadnom frontu. Kada je izbila Ruska revolucija 1917, svrstao se sa revolucionarima, stupivši u Crvenu armiju 1918, a u Boljševičku partiju 1919.
Tokom Ruskog građanskog rata, Timošenko se borio na raznim frontovima. Upoznao se i sprijateljio sa Staljinom, i ovo je dovelo do njegovog brzog uspona nakon što je Staljin stekao kontrolu nad Komunističkom partijom krajem 1920-ih. Tokom 1920. i 1921, Timošenko je služio pod Semjonom Buđonijem u 1. konjičkoj armiji; on, Buđoni i Kliment Vorošilov su postali jezgro „Klike iz Konjičke armije“, koja će pod Staljinovim patronatom dominirati Crvenom armijom dugo godina.
Do kraja Građanskog, i Poljsko-sovjetskog rata, Timošenko je postao komandant konjice Crvene armije. Zatim je, pod Staljinom, postao komandant Crvene armije u Belorusiji (1933.); u Kijevu (1935.); u severnom Kavkazu a zatim Harkovu (1937.); i ponovo u Kijevu (1938). 1939, mu je data komanda nad celim regionom zapadne granice, predvodio je Ukrajinski front tokom sovjetske okupacije istočne Poljske. Takođe je postao član centralnog komiteta Komunističke partije.
Januara 1940, Timošenko je preuzeo komandu nad sovjetskim armijama koje su se borile u Finskoj tokom Zimskog rata. Rat je počeo novembra prethodne godine, komandu je očajno vodio Kliment Vorošilov. Pod Timošenkovim vođstvom, Sovjeti su uspeli da se probiju kroz finsku Manerhajm liniju na Karelijskom tesnacu, što je Finsku primoralo da prihvati mir u martu. Timošenkova reputacija je porasla, i postao je narodni komesar za odbranu, i Maršal Sovjetskog Saveza u maju.
Kada su Nemci izvršili invaziju na Sovjetski Savez, juna 1941 Timošenko je bio ministar obrane to jest narodni komesar i u tom svojstvu je prodložio strategiju protunapada u skladu s tadašnjim ratnim planom iz 1941. godine. Posle malo manje od mesec dana borbe Timošenko je smenjen i posal na front,a Staljin preuzima poziciju komesara za odbranu. Timošenko će biti poslan na Centralni front gdje preuzima zapovedništvo na području Smolenska gde će biti strahovito poražen. U septembru je prebačen u Ukrajinu, gde je Crvena armija pretrpela gubitke koji su iznosili 1,5 milion s ciljem smanjivanja gubitaka nakon smene prethodnog zapovednika. Tokom Bitke za Rostov 21. - 27.11.1941. Timošenko će obnoviti reputaciju i postati prvi zapovednik koji je prisilio nacističku vojsku na povlačenje.
S tom novostečenom reputacijom Timošenko je u maju 1942. uspio izforsirati u glavnom štabu da njegova armija krene u napad što dovodi do protivofanzive kod Harkova. Nakon početnih sovjetskih uspeha, Nemci su uzvratili udarac, zaustavivši ofanzivu i nanevši više od 200.000 gubitaka Crvenoj armiji. Zbog tog neuspeha Timošenko će biti smjenjen.
Uspeh generala Georgija Žukova u odbrani Moskve decembra 1941. je ubedio Staljina da je Žukov bolji komandant od Timošenka. Staljin je uklonio Timošenka sa komande na frontu, dajući mu uloge opšteg komandanta staljingradskog (jun 1942.), zatim severozapadnog (oktobar 1942.), lenjingradskog (jun 1943.), kavkaskog (jun 1944.) i baltičkog (avgust 1944.) fronta.
Nakon rata, Timošenko je ponovo postavljen za komandanta Crvene armije u Belorusiji (mart 1946.), zatim u južnom Uralu (jun 1946.); i ponovo u Belorusiji (mart 1949.). 1960, je postavljen za generalnog inspektora ministarstva odbrane, što je bila više počasna dužnost. Od 1961. je predsedavao Državnim komitetom za ratne veterane. Umro je u Moskvi 1970.
Timošenko je dvaput dobio orden Heroja Sovjetskog Saveza, marta 1940. i 1965. godine. Za zasluge tokom Drugog svetskog rata odlikovan je, 4. juna 1945. godine Ordenom Pobede.